Γιατί δεν ανησυχεί την Αθήνα το ραντεβού Τραμπ – Ερντογάν

Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστή η είδηση, η Αθήνα εξέπεμψε το μήνυμα πως δεν της προκαλεί ανησυχία η πρόσκληση του Προέδρου Τραμπ προς τον Πρόεδρο Ερντογάν για μια συνάντηση των δύο στον Λευκό Οίκο, παρ’ ότι από το Μέγαρο Μαξίμου και το ΥΠΕΞ είναι βέβαιο πως τα πάντα καταγράφονται και αξιολογούνται.

Στην ελληνική πλευρά, που δεν εξεπλάγη με την ανακοίνωση της συγκεκριμένης συνάντησης, ήταν γνωστό εδώ και καιρό ότι η Άγκυρα επιδιώκει διακαώς το κλείσιμο μιας τέτοιας συνάντησης.

Από το συγκεκριμένο τετ α τετ στο Οβάλ Γραφείο – και παρά την αναβολή της ελληνοτουρκικής συνάντησης στη Νέα Υόρκη με πρόσχημα την έκτακτη διάσκεψη Τραμπ με τις μουσουλμανικές και αραβικές χώρες – η ελληνική πλευρά δεν αναμένει ότι θα προκύψουν σοβαρές εξελίξεις, οι οποίες να επηρεάζουν ειδικότερα τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Αναφορικά με το έντονο αίτημα των Τούρκων για επιστροφή στο πρόγραμμα F -35, ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, όπως επισημαίνει και η Αθήνα, στην σχετική ανάρτησή του περιορίστηκε στη φράση «συνέχιση συνομιλιών», χωρίς να πει κάτι πιο δεσμευτικό. Μια τέτοια εξέλιξη, εξάλλου, θα προϋπέθετε αλλαγή της αμερικανικής νομοθεσίας που περνά μέσα από το Κογκρέσο, το οποίο στέκεται προσώρας κατηγορηματικά αντίθετο, όσο η Τουρκία διατηρεί και τους ρωσικούς S-400.

Ελληνοαμερικανοί βουλευτές (Γκας Μπιλιράκης, Νικόλ Μαλλιωτάκη, Ντίνα Τάιτους, Κρις Πάππας) έκρουσαν εκ νέου τον κώδωνα του κινδύνου στον Πρόεδρο Τραμπ σχετικά με το τι θα σήμαινε για τις ΗΠΑ η επιστροφή της Τουρκίας στα F-35, με το θέμα να καλύπτεται και από τουρκικά ΜΜΕ (Τουρκίγιε).

Με τους ελληνοαμερικανούς συντάσσονται και αμερικανοεβραϊκές οργανώσεις – με τις οποίες είχαν επαφές οι Έλληνες αξιωματούχοι στη Νέα Υόρκη – ενώ και ο πρόεδρος του Αμερικανικού Ελληνικού Ινστιτούτου (ΑΗΙ) κάλεσε τον Πρόεδρο Τραμπ, μέσω επιστολής, να υιοθετήσει αυστηρή στάση απέναντι στην Άγκυρα και να απορρίψει τυχόν νέα προγράμματα για την Τουρκία, συμπεριλαμβανομέων των μαχητικών F -16 και F – 35.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Πρόεδρος του ΑΗΙ, «οι ενέργειες της Τουρκίας απαιτούν μια σταθερή, σαφή δημόσια αντίδραση από τις ΗΠΑ, θεωρώντας την Τουρκία υπόλογη για τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και τις ενέργειές της κατά των περιφερειακών στόχων των ΗΠΑ με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να διασφαλίσετε πληρέστερα ότι τα εθνικά μας συμφέροντα ικανοποιούνται».

Είχε προηγηθεί η διακομματική κίνηση των 40 του Κογκρέσο τον Αύγουστο – με πρωτοβουλία των ελληνοαμερικανών βουλευτών – μέσω της οποίας εξηγήθηκε γιατί οι ΗΠΑ δεν πρέπει να δεχθούν υπό τις παρούσες συνθήκες την Τουρκία πίσω στο πρόγραμμα των F -35, η οποία και επισφραγίστηκε από τη σχετική απάντηση διαβεβαίωσης που είχε δώσει τότε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

«Η κυβέρνηση Τραμπ παραμένει δεσμευμένη στην προστασία των αμερικανικών αμυντικών και πληροφοριακών πόρων και στη συμμόρφωση με την αμερικανική νομοθεσία, συμπεριλαβανομένου του CAATSA», σημειώνει το Γραφείο Νομικών Υποθέσεων του αμερικανικού ΥΠΕΞ, απαντώντας στην επιστολή των 40 του Κογκρέσου, με επικεφαλής τον Κρις Πάππας. Και προσθέτει: « οι προϋποθέσεις για την απόκτηση αεροσκαφών F-35 από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι γνωστές, συμπεριλαβανομένων εκείνων που ορίζονται από το άρθρο 1245 του Νόμου Εξουσιοδότησης Εθνικής Άμυνας για το 2020».

Ακόμη ένας λόγος που η Ελλάδα δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για την επίσκεψη Ερντογάν στον Λευκό Οίκο – παρ’ ότι παρακολουθεί τα πάντα στενά – είναι το γεγονός πως οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις, όπως μονότονα επαναλαμβάνουν στην Αθήνα, δεν ετεροπροσδιορίζονται ενώ, όπως καθίσταται σαφές και από τις δύο πλευρές, βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο τους, με προοπτικές διαρκούς βελτίωσης.

Ο Έλληνας ΥΠΕΞ έχει επισκεφθεί ήδη από τον Φεβρουάριο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπου είχε μια αναλυτική συζήτηση με τον Αμερικανό ομόλογό του ενώ, όπως έχει γίνει γνωστό, ο Μάρκο Ρούμπιο αναμένεται στην Αθήνα έως το τέλος του έτους στο πλαίσιο του στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας – ΗΠΑ, για τον οποίο εργάστηκε άοκνα και αθόρυβα τις προηγούμενες ημέρες η πολύπειρη ΥΦΥΠΕΞ, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Αρμόδιες πηγές κρίνουν πως η Ελλάδα έχει τα ερείσματα να εξουδετερώσει οποιαδήποτε επιρροή στην αμερικανική διοίκηση, η οποία όπως έχει βολιδοσκοπηθεί, δεν δείχνει ενδιαφέρον να εμπλακεί στα ελληνοτουρκικά.

Στο θέμα της επικείμενης συνάντησης Τραμπ – Ερντογάν αναφέρθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος ξεκαθάρισε πως ναι μεν η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις, εντούτοις, όπως τόνισε, «δεν είναι δουλειά της Ελλάδας να προσδιορίζει τις προτεραιότητες της εξωτερικής της πολιτικής ετεροκαθοριζόμενη, δηλαδή σε σχέση με το τι συμβαίνει με άλλα κράτη».