Κίνδυνος να χαθούν πόροι του ΤΑΑ

Με τον χρόνο να «τρέχει» και την κλεψύδρα να αδειάζει τον Σεπτέμβριο του 2026 για την ολοκλήρωση του Ταμείου Ανάκαμψης, η κυβέρνηση βρίσκεται σε αγώνα δρόμου για να μη χαθούν ευρωπαϊκά κονδύλια. Από σήμερα ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις της ελληνικής πλευράς με την Κομισιόν για τη νέα αναθεώρηση του «Ελλάδα 2.0». Στο μικροσκόπιο μπαίνουν 194 ορόσημα (182 για τις επιχορηγήσεις και 12 για τα δάνεια), για τα οποία αναμένεται αναδιατύπωση ή και αντικατάσταση εφόσον κριθεί ότι δεν είναι εφικτό να υλοποιηθούν στο χρονικό διάστημα που απομένει έως τη λήξη του ΤΑΑ.

Το στοίχημα είναι μεγάλο, καθώς, από τα 36 δισ. ευρώ που αναλογούν στη χώρα, μόλις 10 δισ. ευρώ (5,7 δισ. ευρώ από επιχορηγήσεις και 4,3 δισ. ευρώ από δάνεια) έχουν φθάσει στους τελικούς δικαιούχους, όπως ανέφερε πρόσφατα ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Θεόδωρος Πελαγίδης, ο οποίος έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Μόλις στα τέλη Ιουνίου εγκρίθηκε από τις Βρυξέλλες αναθεώρηση με αλλαγές σε 108 ορόσημα. Τώρα έρχεται νέος γύρος, όπου προτεραιότητα στις διαπραγματεύσεις αναμένεται να δοθεί στην απλούστευση των 194 οροσήμων που απομένουν ως τη λήξη του ΤΑΑ για την είσπραξη και της τελευταίας δόσης. Παράλληλα, θα συζητηθούν απεντάξεις έργων για τα οποία δεν υπάρχει πιθανότητα να ολοκληρωθούν στα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα.

Η σημασία που αποδίδει η Κομισιόν στην απορρόφηση των κονδυλίων του ΤΑΑ αποτυπώνεται στο κλιμάκιο που βρίσκεται στην Αθήνα με επικεφαλής τη Σελίν Γκάουερ, γενική διευθύντρια της Ειδικής Ομάδας για τις Μεταρρυθμίσεις και τις Επενδύσεις της Κομισιόν, και τον Ντέκλαν Κοστέλο, αναπληρωτή γενικό διευθυντή Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων της Κομισιόν.

Οι αποφάσεις που θα ληφθούν κατά τις διαπραγματεύσεις θα καθορίσουν την τύχη πολλών έργων. Στο επίκεντρο βρίσκονται ψηφιακά έργα που βρίσκονται μεν σε εξέλιξη αλλά φαίνεται ότι δεν θα προλάβουν τις προθεσμίες, ενώ θα εξεταστεί η πορεία εμβληματικών έργων όπως ο ΒΟΑΚ, ο σταθμός αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία, το πρόγραμμα κοινωνικής αντιπαροχής, η μεταρρύθμιση του ΟΣΕ και οι μεταρρυθμίσεις και τα έργα στον τομέα της Υγείας, όπως για παράδειγμα ο προσωπικός ιατρός. Στο ραντάρ έχουν μπει και τα δύο προγράμματα επενδύσεων για την εγκατάσταση μπαταριών. Στόχος είναι να εντοπιστούν έγκαιρα τα έργα που δεν προλαβαίνουν τα χρονοδιαγράμματα και να αναζητηθεί χρηματοδότηση για αυτά είτε από άλλες πηγές (ΕΣΠΑ, άλλα κοινοτικά ταμεία κ.λπ.) είτε από το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Δόσεις

Το έκτο αίτημα εκταμίευσης, ύψους 1,8 δισ. ευρώ, για το σκέλος των δανείων αναμένεται το επόμενο διάστημα, ενώ το έβδομο, ύψους 3,5 δισ. ευρώ (1,7 δισ. επιχορηγήσεις και 1,8 δισ. δάνεια), προγραμματίζεται για τον Νοέμβριο. Το όγδοο αίτημα που αναμένεται μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026 αφορά συνολικά 1,87 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,5 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και 370 εκατ. ευρώ δάνεια. Το ένατο και τελευταίο αίτημα πληρωμής θα πρέπει να έχει υποβληθεί έως το τέλος Αυγούστου του 2026 και θα εκταμιεύσει συνολικά 5,4 δισ. ευρώ, από τα οποία 3 δισ. ευρώ θα είναι επιχορηγήσεις και 2,4 δισ. ευρώ δάνεια.