Το δημογραφικό… κλείνει πάνω από 700 σχολεία στην Ελλάδα φέτος

Η Ελλάδα θα αναστείλει τη λειτουργία 766 σχολείων φέτος, πάνω από 5% του συνόλου, καθώς η απότομη μείωση των γεννήσεων αφήνει πολλές τάξεις με λιγότερους από 15 μαθητές ανά τη χώρα.

Τα «λουκέτα», επισήμανε -και- άρθρο της βρετανικής εφημερίδας Financial Times, δεν επηρεάζουν μόνο απομακρυσμένα χωριά και νησιά, αλλά και περιοχές της Αττικής, με αξιωματούχους να προειδοποιούν για «δημογραφική κατάρρευση».

Αναφέρεται ότι τα τελευταία επτά χρόνια οι μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης μειώθηκαν κατά 111.000, ή 19%, επισημαίνεται και προστίθεται ότι από την κρίση χρέους του 2010, οι θάνατοι υπερβαίνουν συνεχώς τις γεννήσεις και οι γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών μειώθηκαν κατά 500.000, ενισχύοντας την πτώση των δυνητικών γονέων.

Η γονιμότητα έχει υποχωρήσει στο 1,35 και οι γυναίκες αποκτούν το πρώτο παιδί μετά τα 32.

Αν και ορισμένα σχολεία σε νησιά και σύνορα παραμένουν ανοιχτά, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οικονομικά κίνητρα μόνο δεν αρκούν για να αντιστραφεί η τάση, ανέφερε το άρθρο της Ελένης Βαρβιτσιώτη.

«Οι αίθουσες διδασκαλίας αντικατοπτρίζουν την κατάσταση των μαιευτηρίων μας και τον αριθμό των γεννήσεων, ο οποίος, δυστυχώς, μειώνεται εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας», δήλωσε η υπουργός Παιδείας, Σοφία Ζαχαράκη.

Αναφέρεται ότι «οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τον αντίκτυπο του κλεισίματος σχολείων, ιδίως στις αγροτικές περιοχές, όπου ορισμένα παιδιά μπορεί να διανύουν έως και 80 χιλιόμετρα καθημερινά. Ωστόσο, οι δημογράφοι υποστηρίζουν ότι τα οικονομικά κίνητρα από μόνα τους δεν είναι πιθανό να αντιστρέψουν την τάση».

«Κανένα παιδί δεν θα μείνει χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση, ανεξάρτητα από το πόσο απομακρυσμένο είναι το σπίτι του», επισήμανε σχετικά η κα Ζαχαράκη.

The death of Greece https://t.co/zZt4Unl7rQ

— Elon Musk (@elonmusk) September 2, 2025

Τα δεδομένα αυτά επικαλέστηκε και ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μάσκ, κάνοντας λόγο για «τον θάνατο της Ελλάδας».

Συγκεκριμένα, αναδημοσίευσε ανάρτηση του ιστότοπου Visegrad24, στην οποία αναφέρεται απόσπασμα από το άρθρο των FT σχετικά με το κλείσιμο 700 σχολείων, λόγω έλλειψης παιδιών, σχολιάζοντας (The death of Greece).

Επίσης, ο δημοσιογράφος της «Καθημερινής», Απόστολος Λακασάς, ο οποίος εξειδικεύεται και σε θέματα Παιδείας, ανέφερε ότι κλειστά παραμένουν κάθε χρόνο «περί τα 700 σχολεία σε όλη τη χώρα, γιατί δεν έχουν μαθητές».

«Σχολεία ορεινά, σε νησιά, ακόμη και στα μεγάλα αστικά κέντρα και στην Αττική. Έμπειρα στελέχη του υπουργείου Παιδείας, μιλώντας στην ‘Κ’, κάνουν λόγο για ‘Αρμαγεδδώνα λόγω του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος’».

«Την τελευταία επταετία ο μαθητικός πληθυσμός στα δημοτικά σχολεία έχει μειωθεί κατά 111.388 παιδιά. Συνολικά, σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στις επαγγελματικές δομές, το 2025-2026 θα φοιτήσουν περίπου 1.210.000 μαθητές, ενώ επτά χρόνια πριν, το 2018-2019, φοίτησαν 1.363.912 μαθητές».

«Το δημογραφικό πρόβλημα ‘χτυπάει’ πρώτα στην εισαγωγική, πρωτοβάθμια εκπαίδευση, στην οποία υπάγονται και τα περισσότερα υπό αναστολή σχολεία. Ετσι:

• Από τα 247 δημοτικά σχολεία που δεν λειτούργησαν το σχολικό έτος 2018-2019, φτάσαμε στα 319 που δενθα λειτουργήσουν το επόμενο σχολικό έτος.

• Και από τα 312 νηπιαγωγεία που δεν λειτούργησαν το 2018-2019, το 2025-2026 δε θα χτυπήσει το κουδούνι σε 355 νηπιαγωγεία λόγω έλλειψης παιδιών.

Ο αριθμός των 714 υπό αναστολή σχολείων συμπληρώνεται από σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με τα περισσότερα να είναι γυμνάσια. Άλλωστε, τα λύκεια είναι δύσκολο να κλείσουν λόγω έλλειψης μαθητών, καθώς λειτουργούν σε μεγάλα αστικά κέντρα, συγκεντρώνοντας τους μαθητές τόσο της πόλης όσο και των γύρω χωριών».

Το δημογραφικό έχει βρεθεί ουκ ολίγες φορές στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης.

Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής πραγματοποίησε την Τετάρτη ειδική θεματική εκδήλωση στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της 51ης επετείου από την Ιδρυτική Διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ.

Στην εκδήλωση, την οποία συντόνισε η Έφη Μπέκου, Γραμματέας Τομέα Πρόνοιας, Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, ομιλητές ήταν οι: Τάσος Γιαννίτσης, πρώην υπουργός, Βύρων Κοτζαμάνης, Διευθυντής Ερευνών Ινστιτούτου Ερευνών Μελετών Δημογραφίας ΙΔΕΜ, Παύλος Μπαλτάς, Δρ. Δημογραφίας- Κύριος Ερευνητής ΕΚΚΕ, Φαίη Μακαντάση, Διευθύντρια Ερευνών διαΝΕΟσις και Κατερίνα Καζάνη, Βουλευτής Ευβοίας και υπεύθυνη Κ.Τ.Ε. Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας .

Στην ομιλία του, ο κ. Γιαννίτσης, επισήμανε ότι «δημογραφικό, γήρανση και συρρίκνωση εργατικού δυναμικού, δείχνουν μια κοινωνία και ένα πολιτικό σύστημα με ισχυρά συμπτώματα αδράνειας και αυταρέσκειας, που αδυνατεί να αποτρέψει ή να μετριάσει ένα τόσο ισχυρό κίνδυνο και τις συνέπειές του».

«Αργά, αλλά σταθερά, διολισθαίνουμε προς συνθήκες που επηρεάζουν με προβληματικό τρόπο όλες τις μεγάλες εθνικές μας εξελίξεις, και που για να ανατραπούν, χρειάζεται μια γενική κοινωνική και πολιτική εγρήγορση».

Αναφέρθηκε στον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε η οικονομική κρίση του 2009 και εστίασε, κυρίως, στον «πολιτικό αρνητισμό, να καθορίσει και να υπηρετήσει ένα πλέγμα μεγάλων στόχων, οι οποίοι θα εμπνεύσουν σοβαρές παρεμβάσεις, θα ωθήσουν την κοινωνία προς τα εμπρός, και θα εκφράσουν μεγάλες εθνικές προτεραιότητες».

Ο κ. Γιαννίτσης είπε ότι το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού συνδέεται ευθέως με τα εξής επτά, τουλάχιστον, μεγάλα προβλήματα, χωρίς την παράλληλη αντιμετώπιση των οποίων, κάθε πολιτική παρέμβαση θα έχει πολύ περιορισμένα αποτελέσματα:

α) Την υπογεννητικότητα.

β) Τη χαμηλή πολιτική προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των νέων ηλικιών.

γ) Τις ευκαιρίες του ελληνικού δυναμικού ηλικίας κάτω των 40 ετών να βρει εργασία στο εξωτερικό, σε συνδυασμό με τις αναιτιολόγητα χαμηλές μισθολογικές αμοιβές και τα προβλήματα στέγασης των νέων εργαζόμενων.

δ) Μια γενικευμένη διαφθορά στον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας και της πολιτικής.

ε) Την ιδεοληπτική και μυωπική μη-αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος στη χώρα.

στ) Τη γενικευμένη χαμηλή παραγωγικότητα του παραγωγικού μας συστήματος.

ζ) Την αναποτελεσματικότητα, τις αλλοπρόσαλλες προσεγγίσεις της πολιτικής και την αδιαφορία των διαφόρων μορφών εξουσίας για το πρόβλημα: της κρατικής εξουσίας, της εξουσίας των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, ακόμα και της εξουσίας της κοινωνίας.

«Η Ελλάδα πλέον χάνει σε όλα τα πεδία του δημογραφικού», είπε, ενώ «επιπλέον, αντιμετωπίζει στην περιοχή της και προβλήματα γεωπολιτικής φύσης».

Στην ομιλία του υπό τον τίτλο «Ελλάδα: Δημογραφικές εξελίξεις, προκλήσεις και πολιτικές στον ορίζοντα του 2060» ο Βύρων Κοτζαμάνης σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «η ζυγαριά γεννήσεων-θανάτων δεν μπορεί να είναι θετική για την επόμενη 50ετία, ωστόσο μπορεί να γίνει λιγότερο αρνητική».

Ο κ. Κοτζαμάνης υπογράμμισε την αναγκαιότητα άμβλυνσης των ανισοτήτων εντός της χώρας, τη λήψη μέτρων για τη δημόσια Υγεία καθώς και μέτρων στήριξης της οικογένειας και του παιδιού.

Είπε ότι πρέπει «να αποκλειστεί η επιδοματική πολιτική και να ληφθούν μέτρα για την Υγεία και την Παιδεία».

Αναφέρθηκε και σε «θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο με την επιστροφή νέων που έχουν φύγει από τη χώρα μας και μια λελογισμένη εισροή αλλοδαπών που θα πρέπει να ενσωματωθούν στη χώρα μας. Συνολικά, θέλουμε γύρω στο 1,5 εκατ. στα επόμενα 35 χρόνια».

Ο κ. Μπαλτάς επισήμανε ότι τα μέτρα που θα ληφθούν και οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν «δεν μπορεί να είναι οριζόντια σε περιφερειακό επίπεδο», αλλά «ανάλογα με τις ανάγκες κάθε περιοχής».

Τάχθηκε υπέρ της προσπάθειας «αναγέννησης αγροτικών περιοχών» καθώς και της λήψης μέτρων που «και θα αναστρέφουν την υπογεννητικότητα και θα συμβάλλουν στην προσαρμογή στην πραγματικότητα».

Η κα Μακαντάση αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις δύο προτάσεις που αφορούν στην αντιμετώπιση του ζητήματος α) το «τέλος του ματερναλισμού» που σημαίνει ότι ο άντρας αναλαμβάνει πολύ πιο ενεργό ρόλο και αυξημένα καθήκοντα στην ανατροφή των παιδιών και β) στο «σκανδιναβικό» μοντέλο παροχής γενναιόδωρων γονικών αδειών.

Η κα Καζάνη μίλησε για το «χάσμα» μεταξύ του «θέλω να κάνω παιδιά» και «μπορώ», σημειώνοντας ότι αυτό «το δημιουργούν οι συνθήκες της ζωής, το κόστος στέγης, οι δουλειές χωρίς προοπτική, η ακρίβεια, ο φόβος ότι ‘αν λείψω για να μεγαλώσω το παιδί, θα μείνω πίσω στη δουλειά’».

Από πλευράς κυβέρνησης, ο εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, υπογράμμισε ότι κατά την παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, θα ανακοινωθούν μέτρα που δεν έχει ληφθεί ξανά και ότι θα δοθεί έμφαση στην αντιμετώπιση του δημογραφικού.

Προ ημερών, είχαμε δημοσιεύσει σχετικά με την πρόβλεψη ότι τις επόμενες τρεις δεκαετίες θα συνεχιστεί η μείωση του πληθυσμού τής Ελλάδας και η δημογραφική του γήρανση, ενώ το πρόσημο του ισοζυγίου γεννήσεων/θανάτων θα παραμείνει αρνητικό, από το Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων – Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Στη σχετική ανάλυση με τίτλο «Δημογραφικό» και υπογεννητικότητα στην Ελλάδα σήμερα: δημογραφικές αδράνειες και κοινωνικές προκλήσεις», συντάκτης της οποίας ήταν η Ιφιγένεια Κοκκάλη, επίκουρη καθηγήτρια και διευθύντρια του Εργαστηρίου, υπογραμμίζεται η κατάρρευση των γεννήσεων, που το 2023 ήταν 72,3 χιλιάδες δηλαδή περίπου οι μισές από αυτές που καταγράφηκαν ετησίως κατά μέσο όρο την εικοσαετία 1951-1970.

«Οι λόγοι που ευθύνονται για αυτήν την κατάρρευση δεν εντοπίζονται μόνο εντός του πεδίου της δημογραφίας, αλλά αφορούν συνολικότερα τις κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες» αναφερόταν χαρακτηριστικά.

Συμπερασματικά, αναφερόταν ότι η υπογεννητικότητα δεν είναι απλώς δημογραφικό πρόβλημα, αλλά κυρίως κοινωνικό.

Οι νέοι δε θα πειστούν να κάνουν παιδιά για «το καλό της πατρίδας».

Απαιτείται συνολική βελτίωση όρων διαβίωσης: εργασία, μισθοί, στέγαση, κοινωνικές παροχές.

Χωρίς αυτά, η Ελλάδα κινδυνεύει να παραμείνει χώρα που «είτε ωθεί τους νέους στη φυγή είτε στην ατεκνία».

The post Το δημογραφικό… κλείνει πάνω από 700 σχολεία στην Ελλάδα φέτος appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.