Ο Ελληνο-Αυστραλιανός Πολιτιστικός Σύνδεσμος και η Ένωση Θεσσαλονικέων «Ο Λευκός Πύργος» συνεργάστηκαν σε μια εκδήλωση μνήμης, την Κυριακή, 14 Σεπτεμβρίου 2025, στο κτίριο της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, για τα γεγονότα που σημάδεψαν την καταστροφή του χριστιανικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας το 1922. Ειδικότερα, το απόγευμα αυτό ήταν αφιερωμένο στη συμβολή των γυναικών στη διατήρηση του Ελληνισμού της Μ. Ασίας όπου και αν κατέληξε.
Δύο από τις ομιλήτριες που αναφέρθηκαν στα δεινά των οικογενειών τους ήταν η κυρία Καίτη Αλεξοπούλου, πρόεδρος του Ελληνο-Αυστραλιανού Πολιτιστικού Συνδέσμου, και η Δρ. Αγγελική Γιαλίδου-Ταλιγκάρου, φιλόλογος από την Ιωνική Εστία Θεσσαλονίκης.
Η κα Αλεξοπούλου αναφέρθηκε στην ιστορία της γιαγιάς της (Όλγας Τσακίρη) και στις δοκιμασίες που της έκρυβε η ζωή στην προσφυγιά, φεύγοντας από τα Βουρλά (Urla) για την Ελλάδα, στη συνέχεια για τη Γαλλία, μετά πίσω στην Ελλάδα και τελικά στην Αυστραλία. Με τα δικά της λόγια: «Η ήρεμη και στοργική της παρουσία παραμένει χαραγμένη στη μνήμη μου, μια προστατευτική δύναμη απέναντι στο τραύμα, τη φρίκη και τον ξεριζωμό που υπέστη εκείνον τον μοιραίο Σεπτέμβριο του 1922 στα Βουρλά».
Η Δρ. Γιαλίδου-Ταλιγκάρου, μέσα από ένα βίντεο από την Ελλάδα, που έγινε ειδικά για την περίσταση αυτή, αναφέρθηκε στη δική της γιαγιά, την Ασήμω και τις τρεις κόρες της που έπρεπε να φύγουν για να σώσουν τη ζωή τους. Η νεότερη από τις κόρες, η μικρή Γαρυφαλίτσα, έκλαιγε ασταμάτητα επειδή μάτωσαν τ’ αυτιά της όταν ένας Τούρκος της τράβηξε βίαια τα σκουλαρίκια και της τα ξήλωσε, όπως ανέφερε.
Την ίδια ημέρα, έγινε η παρουσίαση του αγγλόγλωσσου βιβλίου «Echoes of Smyrna – Voices from the Ashes», του ομογενή συγγραφέα και εκδότη Ιάκωβου Γαριβάλδη από την κυρία Ελένη Κουτρούλη, εκπαιδευτικό η οποία επικεντρώθηκε στην πανανθρώπινη πραγματικότητα του αβάσταχτου πόνου που απορρέει από τις σελίδες αυτού του βιβλίου, στα μηνύματα που αντλούνται από αυτές τις τριάντα έξι ιστορίες και στην υποχρέωσή μας να τα μεταφέρουμε στις νεότερες γενιές, όχι μέσα από τον πόνο, αλλά μέσα από τον σεβασμό και την επικοινωνία. Με τα δικά της λόγια, η κυρία Κουτρούλη είπε: «Η μνήμη (ανάμνηση) δεν είναι νοσταλγία—είναι ιερή ευθύνη. Κουβαλάμε τις ιστορίες εκείνων που προηγήθηκαν όχι για να αλυσοδέσουμε τον εαυτό μας στη θλίψη, αλλά για να τιμήσουμε τους νεκρούς ζώντας πιο σοφά».
Στην εκδήλωση επίσης, πέντε μαθητές του Ελληνικού Σχολείου Ζήνων απήγγειλαν ποίηση του Γιώργου Σεφέρη στα ελληνικά και στα αγγλικά κρατώντας κεράκια, για να μας υπενθυμίσουν εκείνους που χάθηκαν.
Όπως αποκαλύπτεται από τις αφηγήσεις του βιβλίου και μέσα από το καμίνι της βιωμένης εμπειρίας, μια σκληρή πραγματικότητα αναδύθηκε: ότι οι γυναίκες, κατά κύριο λόγο, επωμίστηκαν το τεράστιο έργο της διαφύλαξης των υπολειμμάτων του ελληνικού πολιτισμού της Μ. Ασίας, κουβαλώντας την ουσία του από τις διαλυμένες ακτές της στην Ελλάδα και στα πέρατα του κόσμου – την Αμερική, την Αίγυπτο, την Ιταλία, τη Γαλλία, ακόμη και την Αυστραλία. Όπου κι αν τις οδήγησαν οι αναγκαστικές μετοικεσίες τους, οι αναμνήσεις των πατρογονικών τους εστιών και του πολιτισμού τους χαραγμένες στο ακατάβλητο DNA τους παρέμειναν ανεξίτηλο σημάδι, καθώς έγιναν οι ζωτικοί θεματοφύλακες, μεταδίδοντας αυτόν τον πολιτισμό στις επόμενες γενιές.
Αυτά τα χρονικά είναι χαραγμένα σε αδιανόητο πόνο, ιστορίες ανθεκτικότητας σφυρηλατημένες στις φλόγες της θηριωδίας. Ένας βαθύς πόθος αντηχεί μέσα από τις φωνές τους: η επιθυμία για αναγνώριση, αναγνώριση από τον υπόλοιπο κόσμο του μεγέθους της δεινής τους θέσης. Αυτή η αναγνώριση, πιστεύουν, θα τους χορηγούσε την αξιοπρέπεια να συμφιλιωθούν με το παρελθόν και να ξεκινήσουν τον δρόμο προς την εξοικείωση.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ένα σύντομο βίντεο του αείμνηστου καθηγητή Γιώργου Καναράκη, ο οποίος συζητούσε το βιβλίο του Ιάκωβου Γαριβάλδη, και με την ομιλία της Δρ. Μαρίας Ηροδότου για τη ζωή και τα επιτεύγματα του Γ. Καναράκη. Η Δρ. Ηροδότου ανέφερε ότι δεν ήταν μόνο ένας μελετητής γλωσσολόγος, αλλά και φίλος όλων όσοι τον γνώρισαν, ειδικά εκείνων που είχαν την ευχαρίστηση να συνεργαστούν μαζί του.
Ιάκωβος Γαριβάλδης
The post Eκδήλωση μνήμης στη Μελβούρνη για τα γεγονότα που σημάδεψαν την καταστροφή του χριστιανικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.