Με ατζέντα εστιασμένη σε Λιβύη, Μεταναστευτικό και Ανατολική Μεσόγειο ολοκληρώθηκε χθες ο πρώτος γύρος πολιτικών διαβουλεύσεων μεταξύ Αθήνας και Καΐρου με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η οποία υποδέχθηκε στο ελληνικό ΥΠΕΞ τον επικεφαλής της αιγυπτιακής αντιπροσωπείας, βοηθό υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου, αρμόδιο για τη Λιβύη, Τάρεκ Νταρούγκ.
Το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που αποτελεί βασική επιδίωξη και για τις δύο χώρες καθώς αναμένεται να φέρει ειρήνη και ευημερία στην περιοχή, δεν τέθηκε επί τάπητος χθες. Ωστόσο, η συγκεκριμένη θεματική παραπέμπεται προς συζήτηση στην επόμενη αντίστοιχη συνάντηση, η οποία θα γίνει στο Κάιρο με επικεφαλής από την ελληνική πλευρά τον γενικό διευθυντή Ανδρέα Φρυγανά. Οι δύο πλευρές, με το πέρας της «εποικοδομητικής» ανταλλαγής απόψεων που, σύμφωνα με πληροφορίες, είχαν, συμφώνησαν να προσδώσουν στις ελληνο-αιγυπτιακές συναντήσεις πολιτικών διαβουλεύσεων χαρακτήρα «τακτικό» προκειμένου να υπάρχει καλύτερος συντονισμός κινήσεων μεταξύ των δύο χωρών για ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Σε αυτή την απόφαση αναμφίβολα ώθησε την Αθήνα και το Κάιρο αφενός η γενικότερη επιδίωξη δημιουργίας ενός νέου τόξου συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, το οποίο θα συγκροτείται, στη βάση των αρχών του Διεθνούς Δικαίου, από Ελλάδα, Αίγυπτο, Κύπρο, Ισραήλ, ΗΠΑ, με την προσδοκία σε αυτό να εισχωρήσει και η Λιβύη. Και αφετέρου η ίδια η Αγκυρα, που το τελευταίο διάστημα δείχνει να κλιμακώνει τις κινήσεις της στο πεδίο αλλά και τη ρητορική της, με αναφορές όπως αυτή του Χακάν Φιντάν σε «νέες συμμαχίες στην Ανατολική Μεσόγειο εις βάρος της Τουρκίας» που θα αντιμετωπιστούν, αν όχι με τη διπλωματία, με τον στρατό.
Οδικός χάρτης για εκλογές
Στον χθεσινό πρώτο γύρο πολιτικών διαβουλεύσεων Ελλάδας – Αιγύπτου εκτενώς συζητήθηκε η τρέχουσα κατάσταση στη Λιβύη και ό,τι αφορά την πολιτική διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθηθεί προκειμένου να επανενωθεί προσεχώς η διχασμένη χώρα. Αθήνα και Κάιρο συμφώνησαν σε στήριξη της Ειδικής Απεσταλμένης του γ.γ. του ΟΗΕ και η γκανέζα επικεφαλής του Οργανισμού στη Λιβύη, Χάνα Σέρουα Τέτεχ, με την οποία είχε συναντηθεί εντός Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη και η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ Αγλαΐα Μπαλτά. Σύγκλιση απόψεων μεταξύ των δύο πλευρών σημειώθηκε και επί του οδικού χάρτη που έχει προτείνει η Τέτεχ για τη Λιβύη, ο οποίος, μεταξύ άλλων, προβλέπει ταυτόχρονη διεξαγωγή βουλευτικών και προεδρικών εκλογών και με τον οποίο δείχνει προσώρας να συμφωνεί τόσο η Ανατολική όσο και η Δυτική Λιβύη. Η βαρύτητα η οποία δίνεται επί του παρόντος από Ελλάδα και Αίγυπτο στην προώθηση των προσπαθειών που γίνονται για την επαναφορά της κανονικότητας στη Λιβύη μέσω εκλογών και χωρίς την ανάμειξη τρίτων συνδέεται άμεσα και με τις συζητήσεις που αφορούν την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
Η στάση της Αγκυρας
Η Ελλάδα, ήδη από τα μέσα Σεπτεμβρίου, έχει κηρύξει την έναρξη των τεχνικών συνομιλιών για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ με την πλευρά της Τρίπολης, εντούτοις είναι γνωστό πως αν δεν επανενωθούν οι δύο πλευρές υπό μία λαϊκά εκλεγμένη ηγεσία, καμία συμφωνία δεν θα έχει στο τέλος της ημέρας νομική ισχύ. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε χθες και στην ανάγκη συγκρότησης θεσμών στη Λιβύη αλλά και στο Μεταναστευτικό, που επηρεάζει με ροές Ελλάδα και Αίγυπτο. Το ελληνοαιγυπτιακό ενδιαφέρον ωστόσο για τη Λιβύη δεν περνά απαρατήρητο από την Τουρκία, που δείχνει να μην εγκαταλείπει την παρουσία της στην περιοχή, ιδίως έπειτα από την εκδήλωση ενδιαφέροντος της Chevron για έρευνες σε ελληνικά και λιβυκά θαλάσσια οικόπεδα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο τούρκος υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ προανήγγειλε πιθανές γεωτρήσεις για φυσικό αέριο και πετρέλαιο σε Μεσόγειο και «ίσως σύντομα στη Λιβύη», συνδέοντας τις εν λόγω κινήσεις της Αγκυρας με το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».