Με χαμηλότερες ταχύτητες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια κινούνται οι αγοραπωλησίες ακινήτων στην αγορά, εξέλιξη που αντικατοπτρίζεται στα κρατικά ταμεία. Αντίθετα, οι γονικές παροχές παραμένουν σε ανοδική τροχιά λόγω του υψηλού αφορολόγητου ορίου των 800.000 ευρώ το οποίο εκμεταλλεύονται γονείς, παππούδες και γιαγιάδες για να γράψουν την ακίνητη περιουσία τους στα παιδιά ή τα εγγόνια τους.
Τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ για το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025 δείχνουν ότι τα έσοδα από φόρους μεταβίβασης ακινήτων ανήλθαν σε 367,43 εκατ. ευρώ, έναντι 385,23 εκατ. ευρώ το ίδιο διάστημα του 2024, καταγράφοντας μείωση 4,62%. Το πρώτο τετράμηνο του έτους, οι φοροεισπράξεις από τις αγοραπωλησίες είχαν σημειώσει βουτιά 17,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Ωστόσο η εικόνα στην κτηματαγορά βελτιώθηκε το τρίμηνο Μαΐου – Ιουλίου 2025 με τις αγοραπωλησίες ακινήτων να πατούν γκάζι και τα έσοδα να σημειώνουν αύξηση 12% σε σχέση με το ίδιο τρίμηνο του 2024.
Κληρονομιές
Την ίδια ώρα, οι γονικές παροχές και δωρεές παραμένουν ιδιαίτερα δημοφιλείς ενισχύοντας τα κρατικά ταμεία. Το επτάμηνο του 2025 τα έσοδα από γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές ανήλθαν σε 152,02 εκατ. ευρώ έναντι 136,97 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 11%.
Από τις αρχές του έτους μέχρι και τα τέλη Ιουλίου, μέσω της πλατφόρμας myProperty της ΑΑΔΕ είχαν υποβληθεί περισσότερες από 120.000 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης που αφορούν αγοραπωλησίες ακινήτων, περίπου 60.000 δηλώσεις για γονικές παροχές ακινήτων και 38.000 δηλώσεις δωρεών, καθώς και περισσότερες από 70.000 ηλεκτρονικές δηλώσεις φόρου κληρονομιάς.
Το οκτάμηνο του έτους, με βάση τα συμβόλαια που έχουν αναρτηθεί στο Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, άλλαξαν χέρια πάνω από 24.800 ακίνητα συνολικής αξίας 2,62 δισ. ευρώ.
Ο Δήμος Αθηναίων βρίσκεται στην πρώτη θέση σύμφωνα με τα στοιχεία του Μητρώου καθώς πραγματοποιήθηκαν 1.986 αγοραπωλησίες ακινήτων με τη συνολική αξία όπως αποτυπώθηκε στα συμβόλαια να υπερβαίνει τα 225 εκατ. ευρώ. Οι ακριβότερες αγοραπωλησίες ακινήτων εντοπίζονται στη Γλυφάδα, τη Βουλιαγμένη, τη Βούλα, την Κηφισιά, το Παλαιό Ψυχικό και τη Φιλοθέη.
ΦΠΑ – Φόρος υπεραξίας
Για τη στήριξη της αγοράς ακινήτων, αλλά και των φορολογικών εσόδων, η κυβέρνηση αποφάσισε να διατηρήσει στον πάγο μέχρι το τέλος του 2026:
- Την επιβολή ΦΠΑ 24% στις νεόδμητες οικοδομές. Ο μηδενικός ΦΠΑ σε συνδυασμό με το πάγωμα της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων μέχρι το 2027 εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως καταλύτης για την κατασκευή περισσότερων κατοικιών την ώρα που το στεγαστικό πρόβλημα παραμένει οξύ και πιέζει ασφυκτικά τα νοικοκυριά. Με την παράταση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στην οικοδομή όλες οι αγοραπωλησίες ακινήτων θα συνεχίζουν να επιβαρύνονται μόνο με φόρο μεταβίβασης 3%. Το πάγωμα του ΦΠΑ θα ισχύσει για όλα τα αδιάθετα ακίνητα του κατασκευαστή, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει ο ίδιος με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής.
- Την εφαρμογή του φόρου υπεραξίας 15%. Πρόκειται για έναν φόρο ο οποίος επιβαρύνει τους πωλητές ακινήτων και οι ειδικοί της αγοράς έχουν ζητήσει την πλήρη κατάργησή του. Το συγκεκριμένο μέτρο, αν και νομοθετήθηκε το 2013, την περίοδο των Μνημονίων, δεν εφαρμόστηκε καθώς διαπιστώθηκαν δυσκολίες και σωρεία προβλημάτων στην υλοποίησή του που θα προκαλούσαν σοβαρές παρενέργειες στην αγορά ακινήτων δυσανάλογες με το εισπρακτικό αποτέλεσμα. Ο φόρος υπεραξίας επιβάλλεται με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου. Ο φόρος επιβαρύνει τον πωλητή του ακινήτου ενώ ο αγοραστής οφείλει φόρο μεταβίβασης 3% επί της αξίας του ακινήτου.
Ράλι στις τιμές
Οι τιμές των ακινήτων συνεχίζουν την ανοδική πορεία τους. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 7,3% το δεύτερο τρίμηνο του 2025 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Οι νέες κατοικίες (ηλικίας έως 5 ετών) σημείωσαν άνοδο 6,8%, ενώ τα παλαιότερα διαμερίσματα 7,6%, γεγονός που δείχνει ότι η ζήτηση παραμένει ισχυρή σε όλες τις κατηγορίες.