Πάνω από τα επίπεδα του 2008 κινούνται πλέον οι τιμές πώλησης κατοικιών στην Αττική, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ). Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, οι τιμές στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 7,3% σε ετήσια βάση, ενώ στην Αττική ξεπερνούν πλέον το προηγούμενο ιστορικό ρεκόρ του 2008 κατά 10,6%.
Η κατάσταση αυτή εντείνει τη στεγαστική κρίση στη χώρα, καθώς η χαμηλή αγοραστική δύναμη, η δυσκολία πρόσβασης σε δάνεια και η εργασιακή αβεβαιότητα κρατούν τους νέους στο πατρικό τους σπίτι. Μάλιστα, το 71,9% των 18 – 34 ετών εξακολουθεί να μένει με τους γονείς του, ενώ περίπου το 37,3% σκέφτεται σοβαρά τη μετανάστευση.
Σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, Πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, «η απόκτηση κατοικίας στην Αθήνα απαιτεί πλέον δεκαετίες εργασίας για έναν εργαζόμενο με κατώτατο μισθό. Δηλαδή, ένας νέος με κατώτατο μισθό 743 € καθαρά τον μήνα, δηλαδή περίπου 10.420 € ετησίως με 14 μισθούς, θα πρέπει, κατά μέσο όρο, να εργάζεται από 12,5 έως 18,6 έτη, χωρίς να πραγματοποιεί καμία άλλη δαπάνη, προκειμένου να αποκτήσει ένα διαμέρισμα 60 τ.μ., κατασκευής της περιόδου 1980–1990, δηλαδή ηλικίας 35 έως 45 ετών στην Αθήνα».
Η αγορά μεγαλύτερων κατοικιών 90 τ.μ. είναι ακόμη πιο απαιτητική. Ένα ζευγάρι με δύο παιδιά και μέσο καθαρό εισόδημα χρειάζεται από 4,47 έως 7,41 έτη για διαμέρισμα 90 τ.μ. κατασκευής 1980–1990, και από 6,45 έως 9,59 έτη για νεόδμητα διαμερίσματα 2000–2025, σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates.
Οι διαφορές ανά περιοχή είναι σημαντικές, καθώς στα Πατήσια η κατοικία 60 τ.μ. μπορεί να αγοραστεί με λιγότερα έτη εργασίας σε σχέση με το Παγκράτι ή το Μαρούσι, ενώ τα βόρεια προάστια παραμένουν ακριβότερα. Οι τιμές επηρεάζονται επίσης από την κατάσταση του ακινήτου, με τα πλήρως ανακαινισμένα διαμερίσματα να αυξάνουν τα απαιτούμενα έτη εργασίας.
Ο κ. Μπάκας επισημαίνει ότι «οι παραπάνω υπολογισμοί δεν συνυπολογίζουν τόκους στεγαστικών δανείων ούτε πιθανές αυξήσεις στις τιμές πώλησης, άρα στην πράξη ο χρόνος για να αποκτήσει κάποιος κατοικία μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερος».
- Κατώτατος Ετήσιος μισθός – 1 εργαζόμενος : Από 12,5 έως 18,6 έτη εργασίας για αγορά κατοικίας 60τμ, άνω του 1ου ορόφου κατασκευής του 1980-1990
- Μέσος Ετήσιος μισθός – 1 εργαζόμενος : Από 8,67 έως 13,2 έτη εργασίας για αγορά κατοικίας 60τμ, άνω του 1ου ορόφου κατασκευής του 1980-1990
- Κατώτατος μισθός – 2 εργαζόμενοι: Από 8,42 έως 13,97 έτη εργασίας για αγορά κατοικίας 90τμ, άνω του 1ου ορόφου κατασκευής του 1980-1990
- Μέσος καθαρός μισθός – 2 εργαζόμενοι: Από 5,97 έως 9,91 έτη εργασίας για αγορά κατοικίας 90τμ ,άνω του 1ου ορόφου κατασκευής του 1980-1990
- Μέσος Ετήσιος Καθαρός Μισθός – 2 εργαζόμενοι με 2 παιδιά: Από 4,47 έως 7,41 έτη εργασίας για αγορά κατοικίας 90τμ ,άνω του 1ου ορόφου κατασκευής του 1980-1990
- Μέσος Ετήσιος Καθαρός Μισθός – 2 εργαζόμενοι με 2 παιδιά: Από 6,45 έως 9,59 έτη εργασίας για αγορά κατοικίας 90τμ ,άνω του 1ου ορόφου κατασκευής του 2000-2025
Το συμπέρασμα είναι ότι η απόκτηση στέγης στην Αττική έχει γίνει σύνθετη πρόκληση, που συνδέεται με τα εισοδήματα, τη διαθεσιμότητα ακινήτων και τις συνεχείς ανατιμήσεις. Η ανάγκη για ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, που θα συνδυάζει ενίσχυση εισοδημάτων και πρόσβαση σε δανεισμό, είναι πλέον πιο επιτακτική από ποτέ.