Με την επικείμενη αναμόρφωση του κληρονομικού δικαίου στη χώρα μας, προτείνεται η εισαγωγή της Κληρονομικής Σύμβασης, μιας καινοτόμου διαδικασίας που θα επιτρέπει στους διαθέτες να συμφωνούν με τους κληρονόμους τους για την κατανομή της περιουσίας τους, διασφαλίζοντας τη βούληση του διαθέτη με νομική ισχύ. Ωστόσο, η εφαρμογή αυτής της νέας διαδικασίας βρίσκεται σε διαβούλευση, όπως εξηγεί ο δικηγόρος και ειδικός στο δίκαιο του Άρειου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας, Γιώργος Νικολακόπουλος.
Τα πλεονεκτήματα της Κληρονομικής Σύμβασης
Η Κληρονομική Σύμβαση είναι μια έγγραφη συμφωνία που συνάπτεται μεταξύ του διαθέτη και των κληρονόμων του, με στόχο τη σαφή διανομή της κληρονομίας και την αποδοχή της βούλησης του διαθέτη. Οι εν δυνάμει κληρονόμοι καλούνται να αποδεχτούν τη συμφωνία και να την υπογράψουν ενώπιον Συμβολαιογράφου, εξασφαλίζοντας έτσι τη διαφάνεια και την εγκυρότητα της διαθήκης χωρίς τον κίνδυνο πλαστογραφίας ή αμφισβητήσεων.
Η εφαρμογή της κληρονομικής σύμβασης ενδέχεται να μειώσει τις διαμάχες μεταξύ κληρονόμων που προκύπτουν σε περιπτώσεις ασαφών διαθηκών ή απουσίας αυτών. Η διαδικασία αυτή εξασφαλίζει μία πιο οργανωμένη και αξιόπιστη διαχείριση της κληρονομικής διαδοχής, με τη συμφωνία να έχει νομική ισχύ και να αποφεύγονται οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται με τις παραδοσιακές διαδικασίες.
Τι αλλάζει με την Κληρονομική Σύμβαση;
Ο κ. Νικολακόπουλος επισημαίνει πως με την «Κληρονομική Σύμβαση αφ΄ ενός ο διαθέτης καθορίζει σύμφωνα με την κρίση του με σαφήνεια την κληρονομική του διαδοχή κι εξαλείφεται ο κίνδυνος εμφάνισης πλαστών διαθηκών και αφ΄ετέρου αποφεύγονται οι διαμάχεις των κληρονόμων, οι οποίες προκύπτουν κυρίως όταν δεν υπάρχει διαθήκη».
Η αναμόρφωση του κληρονομικού δικαίου έχει προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον, ωστόσο πολλά είναι τα νομικά και πρακτικά ζητήματα που πρέπει να διευκρινιστούν πριν μπει σε εφαρμογή. Ο ίδιος επισημαίνει ότι «η σημερινή, σχετικά συχνή, πρακτική της συμφωνίας των κληρονόμων για τη διανομή της περιουσίας του κληρονομουμένου δεν έχει ιδιαίτερα δεσμευτικό χαρακτήρα, όταν έχουμε διανομή ακινήτων, αφού για οποιαδήποτε μεταβίβαση ακινήτων απαιτείται συμβόλαιο».
Και συνεχίζει: «Εξάλλου στην πράξη, οι συμφωνίες αυτές πολλές φορές γίνονται προφορικά και δεν πραγματοποιούνται, αν οι κληρονόμοι δεν προχωρήσουν στην υπογραφή των απαραίτητων σχετικών συμβολαίων. Αντιθέτως, οι κληρονομικές συμβάσεις θα συντάσσονται και θα υπογράφονται ενώπιον Συμβολαιογράφου».
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Νικολακόπουλος, η Κληρονομική Σύμβαση μπορεί να προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στη διαχείριση της κληρονομίας.
Η αναμόρφωση του κληρονομικού δικαίου και η εισαγωγή της Κληρονομικής Σύμβασης μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τις κληρονομιές στην Ελλάδα. Αν και το μέτρο θα προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα, αναμένουμε το νομοσχέδιο και πώς αυτή θα εφαρμοστεί.