Δύο άτομα συνελήφθησαν στην Αθήνα για διαχείριση ομάδων που ενημέρωναν διαδικτυακά για μπλόκα Τροχαίας σε Αττική, Κρήτη και Θεσσαλονίκη. Οι ομάδες αριθμούσαν πάνω από 201.000 μέλη και οι συλλήψεις έγιναν για διέγερση σε διάπραξη εγκλημάτων και επικίνδυνες παραβάσεις στην οδική συγκοινωνία.
Οι συλλήψεις πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη στην Αθήνα και σχηματίστηκε δικογραφία για διέγερση σε διάπραξη εγκλημάτων και επικίνδυνες παραβάσεις στην οδική συγκοινωνία. Διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν συνολικά τρεις τέτοιες κοινότητες με περισσότερα από 201.000 μέλη, οι οποίοι ενημερώνονταν για τα μπλόκα της Τροχαίας και για την παρουσία ομάδων ΔΙΑΣ, ΟΠΚΕ κ.ά.
Τι προβλέπει ο νόμος σε αυτές τις περιπτώσεις και γιατί συνελήφθησαν οι δύο προαναφερθέντες; Η συνήθεια ορισμένων οδηγών να προειδοποιούν άλλους για μπλόκα, είτε με αναβοσβήσιμο των φώτων είτε μέσω αναρτήσεων στα κοινωνικά δίκτυα ή εφαρμογές τσατ όπως το Viber, Messenger ή WhatsApp, βρίσκεται σε ένα νομικά «γκρίζο» πεδίο.
Αν και ο ΚΟΚ δεν απαγορεύει ρητά την ενέργεια αυτή, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η ενημέρωση μπορεί να θεωρηθεί παράβαση ή ακόμα και παρακώλυση του αστυνομικού έργου.
Συγκεκριμένα, το άρθρο 42 παράγραφος 4 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας απαγορεύει τη χρήση των φώτων μεγάλης σκάλας με τρόπο που προκαλεί ενόχληση ή στοχεύει στην προειδοποίηση άλλων οδηγών για την παρουσία ελέγχου. Όσοι αναβοσβήνουν τα φώτα για να προειδοποιήσουν για μπλόκο, ενδέχεται να επιβαρυνθούν με πρόστιμο 100 ευρώ και να θεωρηθεί ότι παραβιάζουν τη σωστή χρήση των φώτων.
Πιο σύνθετες είναι οι περιπτώσεις όπου η ενημέρωση γίνεται διαδικτυακά. Όταν οι αναρτήσεις γίνονται σε πραγματικό χρόνο και στοχεύουν στην αποφυγή ελέγχου, μπορούν να θεωρηθούν παρακώλυση του έργου των Αρχών, σύμφωνα με το άρθρο 167Α του Ποινικού Κώδικα.
Η αστυνομία μπορεί να παρέμβει σε αυτές τις περιπτώσεις, καθώς η ενέργεια θεωρείται ότι υπονομεύει την επιβολή του νόμου και ενδέχεται να ευνοεί παραβατικές συμπεριφορές. Αντίθετα, η απλή προφορική ενημέρωση μεταξύ φίλων ή γνωστών, χωρίς οργανωμένο ή δημόσιο χαρακτήρα, δεν θεωρείται παράβαση εφόσον δεν υπάρχει πρόθεση παρεμπόδισης των ελέγχων.
Οι πιθανές κατηγορίες περιλαμβάνουν «Διέγερση σε διάπραξη εγκλημάτων, βιαιοπραγίες ή διχόνοια» και «Επικίνδυνες παρεμβάσεις στην οδική συγκοινωνία, από τις οποίες μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα και κίνδυνος για άνθρωπο». Κάθε δημόσια ενέργεια που προκαλεί ή διεγείρει σε διάπραξη πλημμελήματος ή κακουργήματος, εκθέτοντας τη δημόσια τάξη σε κίνδυνο, τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή.
Στην πράξη, οι αρχές επικεντρώνονται κυρίως στις περιπτώσεις συστηματικής ή δημόσιας ενημέρωσης που υπονομεύει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων. Οι οδηγοί που χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα για μαζική προειδοποίηση άλλων χρηστών αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο νομικό κίνδυνο από εκείνους που ενεργούν μεμονωμένα.
Η Τροχαία υπενθυμίζει ότι οι έλεγχοι γίνονται για λόγους πρόληψης και ασφάλειας και ότι κάθε προσπάθεια παρεμπόδισής τους μπορεί να έχει νομικές συνέπειες. Ακόμα και η «προειδοποίηση» από φιλική διάθεση μπορεί, υπό το γράμμα του νόμου, να θεωρηθεί ενέργεια που αποδυναμώνει τη νομιμότητα των ελέγχων και την οδική ασφάλεια.
Τα ηχητικά μηνύματα και αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα με τα οποία ενημέρωναν για μπλόκα της Τροχαίας σε διάφορα σημεία της Αττικής: