Από τις 12 Οκτωβρίου 2025, η Ευρώπη προχωρά σε ένα από τα πιο καθοριστικά βήματα για τον εκσυγχρονισμό των συνοριακών ελέγχων της. Το νέο Entry/Exit System (EES) αντικαθιστά τις παραδοσιακές σφραγίδες στα διαβατήρια με βιομετρική ταυτοποίηση, καταγράφοντας αυτόματα την είσοδο και την έξοδο όλων των ταξιδιωτών από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης — ανάμεσά τους η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων.
Η εφαρμογή του συστήματος ξεκινά σταδιακά σε 25 από τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε., καθώς και στη Νορβηγία, την Ελβετία, την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν, που ανήκουν στη Ζώνη Σένγκεν. Εξαιρούνται η Ιρλανδία και η Κύπρος, οι οποίες θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν το παραδοσιακό, χειροκίνητο σύστημα ελέγχου διαβατηρίων.
Το συγκεκριμένο σύστημα συγκαταλέγεται μεταξύ των μέτρων που έχουν ληφθεί στο πλαίσιο της Ένωσης Ασφάλειας και θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για την Ασφάλεια και της Ευρωπαϊκής Ατζέντας για τη Μετανάστευση, ιδίως όσον αφορά τη διαχείριση των συνόρων και την πρόληψη της διασυνοριακής εγκληματικότητας και της τρομοκρατίας.
Τι είναι το EES
Το EES είναι ένα αυτοματοποιημένο σύστημα πληροφορικής για υπηκόους τρίτων χωρών που ταξιδεύουν για σύντομη διαμονή, κάθε φορά που διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα των 29 ευρωπαϊκών χωρών που χρησιμοποιούν το σύστημα. Το σύστημα θα καταχωρεί το όνομα του ατόμου, τα στοιχεία του ταξιδιωτικού εγγράφου, τα βιομετρικά στοιχεία (δακτυλικά αποτυπώματα και εικόνες προσώπου) καθώς και την ημερομηνία και τον τόπο εισόδου και εξόδου, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της προστασίας των δεδομένων.
Θα καταγράφει επίσης τις απορρίψεις εισόδου. Από τις 12 Οκτωβρίου και μετά, 29 ευρωπαϊκές χώρες θα εισαγάγουν το EES σταδιακά ή πλήρως στα εξωτερικά τους σύνορα σε διάστημα έξι μηνών. Οι συνοριακές αρχές θα καταχωρούν σταδιακά τα στοιχεία των υπηκόων τρίτων χωρών που υπόκεινται στο EES.
Από τις 10 Απριλίου 2026, το EES θα αντικαταστήσει το τρέχον σύστημα χειροκίνητης σφράγισης των διαβατηρίων, το οποίο δεν επιτρέπει την αυτόματη ανίχνευση των ατόμων που παραμένουν παράνομα στη χώρα (ταξιδιώτες που έχουν υπερβεί τη μέγιστη διάρκεια της επιτρεπόμενης διαμονής τους).
Το EES θα συμβάλει στην πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης και θα βοηθήσει στην προστασία της ασφάλειας όλων όσων ζουν ή ταξιδεύουν στην Ευρώπη. Το νέο σύστημα θα βοηθήσει επίσης τους υπηκόους τρίτων χωρών να ταξιδεύουν πιο εύκολα, ενώ θα εντοπίζει πιο αποτελεσματικά τους παραβάτες της διάρκειας διαμονής, καθώς και τις περιπτώσεις πλαστογράφησης εγγράφων και ταυτότητας. Επιπλέον, το σύστημα θα επιτρέψει την ευρύτερη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων ελέγχου των συνόρων και συστημάτων αυτοεξυπηρέτησης, τα οποία είναι ταχύτερα και πιο άνετα για τον ταξιδιώτη.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη διαχείριση της λειτουργίας συστημάτων πληροφορικής μεγάλης κλίμακας στον χώρο της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης (eu-LISA) είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη και τη διαχείριση του συστήματος.
Τι κάνετε αν φτάνετε σε σημείο διέλευσης συνόρων για πρώτη φορά από την έναρξη της λειτουργίας του EES
Θα πρέπει να παράσχετε τα προσωπικά σας δεδομένα. Οι υπάλληλοι ελέγχου διαβατηρίων θα τραβήξουν μια φωτογραφία του προσώπου σας και/ή θα σαρώσουν τα δακτυλικά σας αποτυπώματα. Αυτές οι πληροφορίες θα καταγραφούν σε ψηφιακό αρχείο.
Η διαδικασία αυτή μπορεί να είναι ταχύτερη εάν καταχωρίσετε εκ των προτέρων ορισμένα από τα στοιχεία σας. Μπορείτε να το κάνετε χρησιμοποιώντας:
- τον ειδικό εξοπλισμό («σύστημα αυτοεξυπηρέτησης»), εάν είναι διαθέσιμος στο σημείο διέλευσης των συνόρων, και/ή
- μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, εάν διατίθεται από τη χώρα άφιξης ή αναχώρησης
Σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω περιπτώσεις, θα συναντήσετε έναν υπάλληλο ελέγχου διαβατηρίων.
Εάν έχετε διασχίσει τα σύνορα των ευρωπαϊκών χωρών που χρησιμοποιούν το EES περισσότερες από μία φορές από την έναρξη λειτουργίας του EES
Η φωτογραφία του προσώπου σας και/ή τα δακτυλικά σας αποτυπώματα θα έχουν ήδη καταχωριστεί στο EES. Οι υπάλληλοι του ελέγχου διαβατηρίων θα επαληθεύσουν μόνο τα δακτυλικά σας αποτυπώματα και τη φωτογραφία σας, κάτι που θα διαρκέσει λιγότερο χρόνο. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ενδέχεται να είναι απαραίτητο να συλλεχθούν και να καταχωριστούν εκ νέου τα στοιχεία σας.
Εάν διαθέτετε βιομετρικό διαβατήριο, θα μπορείτε να εισέλθετε πιο γρήγορα χρησιμοποιώντας το σύστημα αυτοεξυπηρέτησης (εάν είναι διαθέσιμο στο συγκεκριμένο σημείο διέλευσης των συνόρων).
Ποιους δεν αφορά το σύστημα
- Υπήκοοι των ευρωπαϊκών χωρών που χρησιμοποιούν το EES, καθώς και της Κύπρου και της Ιρλανδίας
- Υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ που κατέχουν κάρτα διαμονής και είναι άμεσοι συγγενείς υπηκόου της ΕΕ
- Υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ που κατέχουν κάρτα διαμονής ή άδεια διαμονής και έχουν άμεση συγγένεια με υπήκοο χώρας εκτός ΕΕ που μπορεί να ταξιδεύει σε όλη την Ευρώπη όπως ένας πολίτης της ΕΕ
- Υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ που ταξιδεύουν στην Ευρώπη στο πλαίσιο ενδοεταιρικής μετακίνησης ή για σκοπούς έρευνας, σπουδών, κατάρτισης, εθελοντικής υπηρεσίας, προγραμμάτων ανταλλαγής μαθητών ή εκπαιδευτικών προγραμμάτων και au-pairing
- Κάτοχοι αδειών διαμονής και θεωρήσεων μακράς διαμονής
- Υπήκοοι της Ανδόρας, του Μονακό και του Αγίου Μαρίνου και κάτοχοι διαβατηρίου που έχει εκδοθεί από το Κράτος της Πόλης του Βατικανού ή την Αγία Έδρα
- Άτομα που εξαιρούνται από τους συνοριακούς ελέγχους ή στα οποία έχουν χορηγηθεί ορισμένα προνόμια όσον αφορά τους συνοριακούς ελέγχους (όπως αρχηγοί κρατών, διαπιστευμένοι διπλωμάτες, διασυνοριακοί εργαζόμενοι κ.λπ.). Οι διπλωμάτες που ταξιδεύουν για σύντομη διαμονή μπορούν να εξαιρούνται από την εγγραφή στο EES υπό ορισμένες προϋποθέσεις
Η εξαίρεση από την εγγραφή στο EES ισχύει για τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων που ταξιδεύουν για λογαριασμό του ΝΑΤΟ ή της Εταιρικής Σχέσης για την Ειρήνη, τα οποία διαθέτουν ταυτότητα και ατομική ή συλλογική διαταγή μετακίνησης που προβλέπεται από τη συμφωνία μεταξύ των μερών της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού σχετικά με το καθεστώς των δυνάμεών τους και μπορεί να ισχύει για το πολιτικό προσωπικό ή τα εξαρτώμενα μέλη που αναφέρονται στη συμφωνία του ΝΑΤΟ για το καθεστώς των δυνάμεών του.
- Άτομα που δεν υποχρεούνται να διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα αποκλειστικά σε συνοριακούς σταθμούς και κατά τις καθορισμένες ώρες λειτουργίας
- Άτομα που διαθέτουν έγκυρη άδεια τοπικής διασυνοριακής κυκλοφορίας
- Μέλη πληρωμάτων επιβατικών και εμπορευματικών τρένων σε διεθνείς συνδέσεις
- Άτομα που διαθέτουν έγκυρο έγγραφο διευκόλυνσης σιδηροδρομικής διέλευσης ή έγκυρο έγγραφο διευκόλυνσης διέλευσης, υπό την προϋπόθεση ότι ταξιδεύουν με τρένο και δεν αποβιβάζονται σε κανένα σημείο εντός της επικράτειας κράτους μέλους της ΕΕ