Η ανακοίνωση του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου «Αλέξης Τσίπρας» ήταν η επόμενη κίνηση για την οποία είχαν προϊδεάσει στην Αμαλίας: εν αναμονή της έκδοσης του βιβλίου του, στο τέλος Νοεμβρίου, ο πρώην πρωθυπουργός είχε πει πολλές φορές πως θεωρεί πως μόνο μια «ηθική, κοινωνική και πολιτική πρωτοβουλία που θα διατρέχει όλα τα προοδευτικά κόμματα» μπορεί να λειτουργήσει – και το Ινστιτούτο λειτουργεί υπό μία έννοια και ως τέτοιο πολιτικό εργαστήρι παραγωγής ιδεών που θα μπορούσαν, στο μέλλον, να διαμορφώσουν μια κοινή πλατφόρμα.
Πάντως, όπως τονίζεται από το περιβάλλον του, το Ινστιτούτο δεν είναι προπέτασμα ενός κόμματος, ενώ η επιστημονική επιτροπή είναι ένα κράμα προσωπικοτήτων με εμπειρία στα πεδία τους και νέων ερευνητών.
Συντονίστριά τους είναι η δόκτωρ Οικονομικής Επιστήμης και χημικός μηχανικός Ευγενία Φωτονιάτα (που διετέλεσε πρώην ειδική γραμματέας Διαχείρισης Τομεακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ταμείου Συνοχής στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης) και αναπληρώτριά της η πολιτική επιστήμονας Δώρα Κοτσακά. Τα περισσότερα από τα ονόματα είτε έχουν αναφορές στην Αριστερά που εκπροσωπούσε ο ΣΥΡΙΖΑ είτε μετείχαν στα γρανάζια της διακυβέρνησης, από θέση υπουργείων και γενικών γραμματειών, την περίοδο 2015-2019. Αλλοι, στην πορεία καταγράφηκαν ως συνομιλητές του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού, ενώ τέσσερις εξ αυτών βρίσκονταν στο think-tank συμβούλων που είχε ανακοινώσει ο Τσίπρας, ως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, το 2021.
Οικονομία
Στην οικονομία, η τριάδα που σήκωσε στην πλάτη της ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομικής πολιτικής της τότε κυβέρνησης δηλώνει παρούσα στο Ινστιτούτο: οι πρώην υπουργοί Γιώργος Χουλιαράκης και Δημήτρης Λιάκος και ο πρώην συντονιστής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους Φραγκίσκος Κουτεντάκης συμπληρώνονται από τους Σπύρο Κίντζιο (πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος του think-tank του 2021) και Γιώργο Πετράκο (πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας) και από δύο νεότερης γενιάς, τον οικονομολόγο Πάνο Νικολαΐδη και τη Μαριζέτα Αντωνοπούλου – η τελευταία αποχώρησε σχετικά πρόσφατα από το ΠΑΣΟΚ για τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είχε εργαστεί ως επιστημονικό προσωπικό του υπουργείου Εργασίας το 2018-2019. Οι Χουλιαράκης και Λιάκος, που βρίσκονται εδώ και καιρό στο πλευρό του Τσίπρα, ανέλαβαν μεταξύ άλλων και τις επαφές για τη στελέχωση της επιστημονικής επιτροπής, ενώ η δική τους ανάμειξη δείχνει και τον τρόπο που θα κινηθούν οι παρεμβάσεις Τσίπρα στο οικονομικό πεδίο.
Κράτος δικαίου, Δικαιοσύνη και θεσμοί
Στον τομέα των θεσμών, της Δικαιοσύνης και του κράτους δικαίου ξεχωρίζει ο αναπληρωτής καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ Ακρίτας Καϊδατζής, ο οποίος θα συνεργάζεται με τον ομότιμο ομόλογό του στην Αθήνα, Γιάννη Δρόσο, τον δημοσιογράφο Αντώνη Παπαγιαννίδη και τον νεότερο αναπληρωτή καθηγητή Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου στο Ρότερνταμ Γιάννη Καμπουράκη. Για την κλιματική κρίση και την ενέργεια επιστρατεύονται ο πρόεδρος του ΔΣ του Αστεροσκοπείου Αθηνών Μανώλης Πλειώνης, ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (υποψήφιος με τον ΣΥΡΙΖΑ το 2023 και μέλος του think-tank του 2021) Τριαντάφυλλος Αλμπάνης και η επίκουρη καθηγήτρια Παράκτιας και Θαλάσσιας Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Βανέσσα Κατσαρδή. Με την ψηφιακή πολιτική και τη διαχείριση της ΑΙ θα ασχοληθούν ο καθηγητής Τεχνητής Νοημοσύνης στο Αμστερνταμ Ευάγγελος Κανούλας, ο ερευνητής στο Space Physics Group του Τμήματος Αστροφυσικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πρίνστον Σπύρος Κασάπης, η καθηγήτρια Αλγορίθμων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής Γραμματή Πάντζιου, η ερευνήτρια σε ζητήματα Διεθνούς Ασφάλειας και Στρατηγικών Καινοτομίας στην Αργεντινή και πρώην εκτελεστική διευθύντρια του Διεθνούς Οργανισμού Ελεγχόμενων Υλικών στη Λατινική Αμερική Νατάσα Λοΐζου και ο ηλεκτρολόγος – μηχανικός Αρης Μαγκλάρας από την Ολλανδία.
Παιδεία και πολιτικές εκπαίδευσης
Σε θέματα παιδείας και πολιτικές εκπαίδευσης, μαζί με τον πρώην υπουργό Κώστα Γαβρόγλου θα βρίσκονται οι ιστορικοί Χάρης Αθανασιάδης, Νίκος Βαφέας και Πολυμέρης Βόγλης, οι πολιτικοί επιστήμονες Αρης Στυλιανού, Ηλίας Γεωργαντάς και Λεωνίδας Μακρής, καθώς και η πολιτική μηχανικός και ερευνήτρια Ισιδώρα Βασίλη. Για τις πολιτικές υγείας επιστρατεύτηκε ο καθηγητής υγείας στο UCL Γιώργος Πλουμπίδης (εγγονός του ιστορικού στελέχους του ΚΚΕ Νίκου Πλουμπίδη), για την ισότητα και τη συμπερίληψη η ομότιμη καθηγήτρια Μαρία Γκασούκα και η νεαρή ερευνήτρια Ηρα-Ηλιάνα Παπαδοπούλου, ενώ για τη στεγαστική πολιτική ο ομότιμος καθηγητής του Χαροκόπειου Θωμάς Μαλούτας. Με τα κοινά αγαθά ασχολούνται ο καθηγητής Τεχνολογικής Διακυβέρνησης και Βιωσιμότητας στο Ταλίν Βασίλης Κωστάκης και η αντιστράτηγος ε.α. Ζαχαρούλα Τσιριγώτη – η τελευταία όπως και η Ζωρζέττα Λάλη (η οποία μαζί με τον καθηγητή Διεθνούς Δικαίου Χάρη Τζήμητρα και τη Μαριάννα Κουριδάκη αποτελούν την ομάδα για την ευρωπαϊκή πολιτική) ήταν μέλη του think-tank συμβούλων του Τσίπρα το 2021. Σε θέματα πολιτισμού ειδικεύονται ο σκηνοθέτης Θέμης Μουμουλίδης και ο επίκουρος καθηγητής του ΕΚΠΑ Θάνος Πολυμενέας-Λιοντήρης, ενώ ο Νίκος Μαραντζίδης αναλαμβάνει υπεύθυνος του αρχείου του πρώην πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.