Με τον πήχη της ανάπτυξης να έχει τοποθετηθεί στο 2,4% το 2026 το οικονομικό επιτελείο βάζει τις τελευταίες πινελιές στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού, το οποίο κατατίθεται τη Δευτέρα 6 Οκτωβρίου στη Βουλή. Το προσχέδιο ενσωματώνει μέτρα μόνιμου δημοσιονομικού κόστους 1,76 δισ. ευρώ για το επόμενο έτος και την πίτα μοιράζονται κυρίως φορολογούμενοι με παιδιά, νέοι ηλικίας έως 30 ετών, οι έχοντες μεσαία και υψηλότερα εισοδήματα και οι ένστολοι.
Επίσης, θα προβλέπει μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα για φέτος ανοίγοντας έτσι παράθυρο για ένα έξτρα πακέτο παροχών το 2026, το οποίο θα αποκαλυφθεί τον Απρίλιο όταν η Eurostat θα έχει πιστοποιήσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 και θα έχει ξεκαθαρίσει το μέγεθος του πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου. Στόχος είναι να διοχετευθεί η υπεραπόδοση της οικονομίας σε μέτρα στήριξης και ανάπτυξης, χωρίς να διαταραχθεί η δημοσιονομική ισορροπία. Κάτι ανάλογο δηλαδή με αυτό που έγινε φέτος, όταν επιβεβαιώθηκε η υπεραπόδοση του 2024 και εξαγγέλθηκαν τον Απρίλιο μέτρα 1,1 δισ. ευρώ, για το επίδομα 250 ευρώ των χαμηλοσυνταξιούχων και την επιστροφή ενός ενοικίου που θα καταβληθούν στα τέλη Νοεμβρίου και την αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Επενδύσεις
Το επόμενο έτος, οι επενδύσεις θα καταγράψουν υψηλές πτήσεις κατά 10,2% ενώ το ΑΕΠ θα αγγίξει τα 260 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η επίτευξη αυτών των στόχων συνοδεύεται από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας, καθώς μια σειρά από εξωτερικούς και εσωτερικούς κινδύνους μπορεί να ανατρέψουν τις αισιόδοξες προβλέψεις. Ηδη για το 2025 η ανάπτυξη αναθεωρείται στο 2,2% από 2,3%, ενώ για το 2026 το υπουργείο Οικονομικών θέτει τον πήχη στο 2,4%.
Το ισχυρό χαρτί του σχεδιασμού είναι οι επενδύσεις, που εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 17 δισ. ευρώ ενώ παράλληλα οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,5% και οι εισαγωγές θα τρέξουν κατά 4,6%.
Κρίσιμη παράμετρος του νέου σχεδιασμού είναι η πρόβλεψη για χαμηλότερη μέση τιμή στο πετρέλαιο Brent, στα 64 δολάρια το βαρέλι από 67,7 δολάρια φέτος. Η ιδιωτική κατανάλωση θα περιοριστεί στο 1,7% το 2026 (από 1,9% το 2025), ενώ η δημόσια κατανάλωση θα πέσει ακόμη χαμηλότερα, στο 0,7% από 1,4% που προβλέπεται φέτος.
Αγκάθι ο πληθωρισμός
Η ακρίβεια επιμένει και συνεχίζει να πιέζει τα νοικοκυριά. Ο πληθωρισμός αναθεωρείται στο 2,6% για το 2025 και στο 2,2% για το 2026, με τον εναρμονισμένο δείκτη στο 3,3% και 2,2% αντίστοιχα. Η ανεργία βρίσκεται σε πτωτική τροχιά και σε εθνικολογιστική βάση θα διαμορφωθεί στο 7,4% το 2026 (από 7,8% το 2025), ενώ με βάση την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ θα μειωθεί στο 8,6% από 9,1%.
Σε δημοσιονομικό πεδίο ο προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ το 2026, αλλά το οικονομικό επιτελείο θεωρεί πιθανό να ξεπεραστεί ο στόχος, όπως θα συμβεί και φέτος που εκτιμάται πως θα σπάσει το φράγμα του 4% του ΑΕΠ. Να σημειωθεί ότι το 2024 καταγράφηκε πλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ. Οι πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού, όπως συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα αυξηθούν κατά 3,6% το 2026. Το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται, από το 145% του ΑΕΠ στο 140% το 2026.