Ευρωπαϊκή στήριξη μέσα από το Στρατηγικό Σχέδιο ΚΑΠ 2023-2027. Το Υπουργείο Γεωργίας ανοίγει τον δρόμο για εξαγωγές σε τρίτες χώρες και ενίσχυση της κυπριακής αμπελοκαλλιέργειας με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία
Η Κύπρος, με αμπελώνες που σκαρφαλώνουν σε πλαγιές αιώνων και μια οινική παράδοση που χάνεται στα βάθη της ιστορίας, επιχειρεί ξανά να σταθεί δυναμικά στις διεθνείς αγορές κρασιού. Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών, ανακοίνωσε την προκήρυξη της Παρέμβασης ΕΠΣΑ 5 «Προώθηση και Επικοινωνία στις Τρίτες Χώρες», στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027.
Πίσω από τη γραφειοκρατική ονομασία κρύβεται μια ουσιαστική ευκαιρία για τον κυπριακό αμπελοοινικό τομέα. Η δυνατότητα να προβάλει τη μοναδικότητα των τοπικών ποικιλιών, να ενισχύσει τις εξαγωγές του και να αποκτήσει σταθερή παρουσία σε αγορές εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γενναία ευρωπαϊκή στήριξη
Η κυπριακή αμπελοκαλλιέργεια, παρ’ όλο που αντιμετώπισε δύσκολες δεκαετίες με τη φυλλοξήρα, την αστυφιλία και την εγκατάλειψη της υπαίθρου, διατηρεί πλούσια γηγενή ταυτότητα. Οι ποικιλίες Ξυνιστέρι και Μαραθεύτικο, αλλά και η ιστορική Κουμανταρία, αποτελούν ζωντανό πολιτισμικό κεφάλαιο και προϊόντα με αυθεντική γεωγραφική ένδειξη.
Η νέα προκήρυξη στοχεύει να δώσει σε αυτούς τους παραγωγούς τα εργαλεία και τα μέσα για να ανοίξουν τον δρόμο τους σε νέες αγορές. Το πρόγραμμα επιδοτεί δράσεις προώθησης, διαφήμισης, συμμετοχής σε διεθνείς εκθέσεις, εκστρατειών ενημέρωσης, καθώς και μελέτες αγοράς που θα καθοδηγήσουν στρατηγικά τις εξαγωγικές προσπάθειες.
Από το 2025 έως το 2027, €300.000 θα διατεθούν για την εφαρμογή των δράσεων, με κάλυψη έως και 50% των επιλέξιμων δαπανών από κοινοτικούς πόρους. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως «ζύμωση» εξωστρέφειας, σε έναν τομέα που συνδέει το φυσικό περιβάλλον, την αγροτική οικονομία και την πολιτισμική ταυτότητα της χώρας.
Η Ευρώπη ποντάρει ξανά στο αμπέλι του Νότου
Η Κύπρος δεν είναι μόνη της σε αυτή την προσπάθεια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επαναφέρει με έμφαση πολιτικές στήριξης των αμπελουργικών περιοχών του Νότου, από την Τοσκάνη μέχρι τη Νεμέα και από την Αλεντέζου της Πορτογαλίας μέχρι τα χωριά του Τροόδους.
Η φιλοσοφία είναι κοινή. Μικρότεροι, ποιοτικοί παραγωγοί, βιώσιμη καλλιέργεια, και επώνυμα κρασιά με ιστορία. Οι ευρωπαϊκοί πόροι κατευθύνονται πλέον όχι μόνο στην επιδότηση της παραγωγής, αλλά και στην προβολή, τη διαφοροποίηση και την οικολογική μετάβαση.
Η κυπριακή περίπτωση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η Κύπρος διαθέτει από τα παλαιότερα αμπέλια της Ευρώπης που δεν προσβλήθηκαν ποτέ από φυλλοξήρα, χάρη στη γεωγραφική του απομόνωση και το ξηρό του κλίμα. Αυτό δίνει στα κυπριακά κρασιά μοναδικότητα DNA, την οποία η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική θέλει να κεφαλαιοποιήσει εμπορικά.
Νέα εργαλεία, παλιοί δρόμοι
Οι δράσεις του προγράμματος δεν περιορίζονται σε εκθέσεις και διαφημιστικά φυλλάδια. Περιλαμβάνουν τη δημιουργία τεχνικών φακέλων, εργαστηριακές δοκιμές, πιστοποιήσεις για φυτοϋγειονομικούς και οινολογικούς κανόνες και γενικότερα την προετοιμασία για είσοδο στις αγορές τρίτων χωρών, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ιαπωνία και η Κίνα.
Παράλληλα, οι παραγωγοί θα μπορούν να συνεργαστούν με ιδιωτικές εταιρείες marketing και διεπαγγελματικούς φορείς, ώστε να ενισχύσουν το αφήγημα του κυπριακού κρασιού ως προϊόντος ποιότητας και πολιτισμού.
Η προκήρυξη δίνει δικαίωμα συμμετοχής σε οινοπαραγωγούς, συνεταιρισμούς, οργανώσεις και επαγγελματικούς φορείς, που διαθέτουν την τεχνική και οικονομική δυνατότητα να υλοποιήσουν δράσεις σε εξωτερικό περιβάλλον. Οι αιτήσεις πρέπει να υποβληθούν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με το εγχειρίδιο εφαρμογής του ΚΟΑΠ.
Η νέα γενιά στο προσκήνιο
Η επιτυχία, ωστόσο, δεν θα εξαρτηθεί μόνο από τα κονδύλια, αλλά και από τη νέα γενιά οινοποιών που δείχνει σημάδια επιστροφής στην ύπαιθρο. Νέοι γεωπόνοι και τεχνολόγοι οίνου επενδύουν στην οικολογική καλλιέργεια, αξιοποιούν τεχνολογίες γεωργίας ακριβείας και πειραματίζονται με μικροοινοποιήσεις που αναδεικνύουν τον χαρακτήρα κάθε περιοχής.
Η προώθηση του κυπριακού κρασιού στο εξωτερικό δεν είναι απλώς οικονομική υπόθεση, αλλά είναι και πολιτιστική επένδυση. Σε μια εποχή όπου η Ευρώπη αναζητά ξανά τις ρίζες της μέσα από την τοπικότητα, το αμπέλι της Κύπρου μπορεί να λειτουργήσει ως διπλωματικός αγγελιαφόρος, μεταφέροντας το άρωμα του νησιού και τη γεύση της ιστορίας του σε τραπέζια μακρινών χωρών.
Από το Όμοδος στις βιτρίνες του Παρισιού
Αν όλα πάνε καλά, τα επόμενα χρόνια το κυπριακό κρασί θα αποκτήσει τη θέση που του αξίζει στα διεθνή ράφια. Στόχος δεν είναι απλώς να πωληθούν περισσότερες φιάλες, αλλά να καταξιωθεί ένα προϊόν που συνδυάζει παράδοση, αυθεντικότητα και γεύση Μεσογείου.
Όπως έλεγε παλιός οινοποιός του Τροόδους, «το κρασί θέλει ήλιο, βουνό και υπομονή». Η νέα ΚΑΠ προσθέτει σ’ αυτή τη συνταγή και μια γερή δόση ευρωπαϊκής στήριξης, με την ελπίδα ότι αυτή τη φορά, ο ιδρώτας του αμπελουργού θα φτάσει ως την τελευταία σταγόνα στο ποτήρι των ξένων αγορών.
Το άρθρο Στοίχημα εξωστρέφειας για το κυπριακό κρασί εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.