«Καταδικασμένοι» σε χαμηλές συντάξεις παραμένουν οκτώ στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, που για ακόμη μια χρονιά, το 2025, επέλεξαν να ασφαλιστούν στην πρώτη και χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία του ΕΦΚΑ. Την ίδια ώρα, ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών, που προβλεπόταν να εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2026, οδηγείται εκ νέου σε αναβολή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, από το σύνολο των 1.258.211 μη μισθωτών με δραστηριότητα άνω των πέντε ετών, οι 972.261 (77,2%) βρίσκονται στην πρώτη κατηγορία. Από αυτούς, οι 637.208 είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι 335.053 αγρότες. Η εισφορά σύνταξης ανέρχεται σε 180,58 ευρώ για τους επαγγελματίες και σε 106,02 ευρώ για τους αγρότες. Για τους νεοεισερχόμενους, η ειδική εισφορά είναι 108,35 ευρώ μηνιαίως.
Στις ανώτερες κατηγορίες η συμμετοχή είναι πολύ περιορισμένη: μόλις 11.379 επαγγελματίες και 1.849 αγρότες βρίσκονται στην έκτη, με εισφορές 582,50 ευρώ και 343,69 ευρώ αντίστοιχα. Στις ενδιάμεσες κατηγορίες ασφαλίζονται σημαντικά λιγότεροι, με την πέμπτη να συγκεντρώνει 8.777 επαγγελματίες.
Η μετάθεση του νέου συστήματος θεωρείται σχεδόν βέβαιη, καθώς ο δείκτης μισθών οδηγεί σε αυξήσεις έως 5%, κάτι που κρίνεται οικονομικά δυσβάστακτο και πολιτικά ευαίσθητο. Ο μηχανισμός αυτός είχε θεσπιστεί το 2020 (νόμος 4670/20 – «νόμος Βρούτση») αντικαθιστώντας το εισοδηματικό σύστημα του 2016. Επειδή η αρμόδια επιτροπή δεν έχει ολοκληρώσει ακόμη το πόρισμά της, οι εισφορές του 2026 αναμένεται να προσαρμοστούν μόνο βάσει πληθωρισμού (2,6%), περιορίζοντας τις αυξήσεις κατά περίπου 50%.
Ετσι, η πρώτη κατηγορία θα αυξηθεί ελαφρώς στα 251 ευρώ από 245 σήμερα, ενώ η έκτη στα 676 ευρώ από 659. Αν εφαρμοζόταν ο δείκτης μισθών, οι επιβαρύνσεις θα ήταν υψηλότερες – από 14 έως 39 ευρώ τον μήνα. Για όσους καταβάλλουν και εισφορές υγείας και επικούρησης, το συνολικό ποσό της πρώτης κατηγορίας θα διαμορφωθεί στα 256,9 ευρώ, ενώ στην έκτη θα υπερβεί τα 690 ευρώ.