Πρόοδος στην προστασία δικαιωμάτων μειονοτήτων στην Κύπρο, λέει το ΣτΕ ζητά κι άλλες προσπάθειες
Το Συμβούλιο της Ευρώπης σε γνωμοδότησή του αναγνωρίζει τη συνεχή δέσμευση της Κύπρου για την προστασία των μειονοτήτων, ενώ παράλληλα ζητά ανανεωμένες προσπάθειες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στην εκπαίδευση, την ένταξη και την καταπολέμηση των διακρίσεων.
Στην Έκτη Γνωμοδότηση της για την Κύπρο, η οποία υιοθετήθηκε τον Ιούλιο του 2025 και δημοσιεύθηκε την Παρασκευή, η Συμβουλευτική Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Σύμβαση-Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων επαινεί το ολοκληρωμένο νομικό και θεσμικό πλαίσιο της χώρας που προστατεύει τα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν στις εθνικές μειονότητες των Αρμενίων, των Λατίνων και των Μαρωνιτών («θρησκευτικές ομάδες» στην εγχώρια νομοθεσία). Επίσης, χαιρετίζει την απόφαση επέκτασης της εφαρμογής της Σύμβασης-Πλαίσιο σε βάση άρθρου προς άρθρο στους Κύπριους Ρομά.
Αναγνωρίζοντας την πολιτιστική ποικιλομορφία της Κύπρου, η Συμβουλευτική Επιτροπή επαινεί τις εθνικές και τοπικές πρωτοβουλίες που προωθούν τον διαπολιτισμικό διάλογο, την ένταξη και τον σεβασμό της ποικιλομορφίας. Αυτές περιλαμβάνουν, όπως αναφέρει, εκστρατείες ευαισθητοποίησης, υποστήριξη για την εκπαίδευση στις γλώσσες των μειονοτήτων και πολιτιστικές πρωτοβουλίες που συμβάλλουν στη διατήρηση της ταυτότητας των εθνικών μειονοτήτων. Μεταξύ αυτών είναι τα μαθήματα αρμενικών και κυπριακών μαρωνιτικών αραβικών, πολιτιστικά κέντρα όπως το Σπίτι των Λατίνων, και η συνεργασία με σχολεία και οργανισμούς στην Αρμενία, την Ελλάδα και τον Λίβανο, προσθέτει.
«Οι αρχές αναγνωρίζονται επίσης για την προώθηση της εκπαίδευσης στις μειονοτικές γλώσσες και στις γλώσσες τους, με συγκεκριμένες σχολικές ρυθμίσεις σχεδιασμένες για καθεμία από τις τρεις θρησκευτικές ομάδες, καθώς και για τους Κύπριους Ρομά, που αντικατοπτρίζουν τις αντίστοιχες ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Η Συμβουλευτική Επιτροπή χαιρετίζει επιπλέον το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για τους Ρομά 2021-2030 της Κύπρου, περιγράφοντάς το ως βασικό εργαλείο πολιτικής για την προώθηση της ισότητας, της ένταξης και της συμμετοχής των Κύπριων Ρομά», σημειώνεται στην γνωμοδότηση.
Ταυτόχρονα, η Συμβουλευτική Επιτροπή εντοπίζει διάφορους τομείς που απαιτούν περαιτέρω προσοχή. Δίνει ως παράδειγμα ότι στην Κύπρο «οι Ρομά εξακολουθούν να μην αναγνωρίζονται στην εγχώρια νομοθεσία ως ειδική ομάδα που πρέπει να προστατεύεται. Ομοίως, οι τουρκόφωνοι και τα άτομα που συνδέονται με την «τουρκοκυπριακή κοινότητα» αντιμετωπίζουν επίμονες δυσκολίες στη χρήση της πρώτης τους γλώσσας, παρόλο που τα τουρκικά είναι μία από τις δύο επίσημες γλώσσες της Δημοκρατίας».
Η Συμβουλευτική Επιτροπή ενθαρρύνει περαιτέρω τις κυπριακές αρχές να ενισχύσουν τη θεσμική υποστήριξη για την προστασία των μειονοτήτων, ενδυναμώνοντας τον Συντονιστή Θρησκευτικών Ομάδων με σαφή εντολή, επαρκείς πόρους και εκτεταμένο ρόλο που να καλύπτει τους Κύπριους Ρομά.
«Η ενίσχυση της εκπαίδευσης στις γλώσσες των μειονοτήτων παραμένει επίσης προτεραιότητα, ιδίως με την αντιμετώπιση της έλλειψης εκπαιδευμένων Αρμένιων Καθηγητών και Κυπρίων Καθηγητών Μαρωνίτικων Αραβικών, την ίδρυση πανεπιστημιακών εδρών σε αυτά τα μαθήματα και την αύξηση της συχνότητας και της διάρκειας των μαθημάτων, ειδικά στο δευτεροβάθμιο επίπεδο», προσθέτει.
Επιπλέον, η Κύπρος καλείται να διασφαλίσει ότι το δικαίωμα στον ελεύθερο αυτοπροσδιορισμό θα είναι σύμφωνο με τις απαιτήσεις της Σύμβασης-Πλαισίου. Απαιτείται επίσης καλύτερη συλλογή δεδομένων: «οι αρχές θα πρέπει να δημοσιεύσουν χωρίς καθυστέρηση τα αποτελέσματα της απογραφής του 2021 σχετικά με τον πληθυσμό των Ρομά της Κύπρου – ανά εθνοτική καταγωγή, θρησκεία και γλώσσα – και να υποστηρίξουν ανεξάρτητη έρευνα για τον πολιτισμό, την ιστορία και τις παραδόσεις των Ρομά».
Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της ρητορικής μίσους και της ξενοφοβίας θα πρέπει να ενταθούν, επισημαίνει, μέσω ολοκληρωμένης εκπαίδευσης για την αστυνομία, τους εισαγγελείς και τους δικαστές, καθώς και συνεχιζόμενων δημόσιων εκστρατειών που προωθούν τον αμοιβαίο σεβασμό και την ανοχή.
Η γνωμοδότηση συνιστά περαιτέρω την πλήρη εφαρμογή του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου για την Ισότητα, την Ένταξη και τη Συμμετοχή των Ρομά της Κύπρου 2021-2030, ώστε να διασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση, τη στέγαση, την υγειονομική περίθαλψη και τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή καλεί τις αρχές να προωθήσουν την ισότιμη συμμετοχή επιτρέποντας σε άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως Αρμένιοι ή Μαρωνίτες να εγγραφούν για την εκλογή των εκπροσώπων τους χωρίς να απαιτείται πιστοποίηση από τις θρησκευτικές αρχές.
Πηγή: ΚΥΠΕ
Το άρθρο Πρόοδος στην προστασία δικαιωμάτων μειονοτήτων στην Κύπρο λέει το ΣτΕ εμφανίστηκε πρώτα στο Cyprus Times.