Την ημέρα που ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να παραιτηθεί από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, παραδίδοντας την έδρα του, η σχέση του με το κόμμα του άλλαξε. Η μια πλευρά, με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο, θέλησε να κόψει τον ομφάλιο λώρο. Η άλλη, ωστόσο, κρατάει ζωντανό ό,τι έχει απομείνει στη μεταξύ τους επαφή με τεχνητή αναπνοή: η απόφαση για σύγκλιση που λήφθηκε στην Πολιτική Γραμματεία είναι ένα κλείσιμο του ματιού – «αν μας θες, είμαστε εδώ».
Οι κινήσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι το ένα και τελευταίο χαρτί που έχει στη διάθεσή του, για να ενισχύσει την πιθανότητα ο Τσίπρας να δεχτεί το πρώην κόμμα του όσο το δυνατόν πιο ολόκληρο – παρά τα βαρίδια στελεχών, που γνωρίζουν ήδη ότι δεν θα έχουν θέση στο νέο εγχείρημα με οποιαδήποτε μορφή, ή ενδεχομένως την τοξικότητα του brand, οι υπόλοιποι ελπίζουν ότι τα ρεαλιστικά στοιχεία μιας εκλογικής αναμέτρησης (που απαιτεί οργανώσεις, πρόσωπα να στελεχώσουν τα ψηφοδέλτια, ακόμα και χρήματα τα οποία ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα που εξελέγη αξιωματική αντιπολίτευση, διαθέτει) θα γείρουν την πλάστιγγα υπέρ τους. Στον έβδομο όροφο της Κουμουνδούρου μιλούν για συνεδριακή απόφαση μετασχηματισμού και συγκλίσεων με όλες τις προοδευτικές δυνάμεις, στη λογική της διαμόρφωσης ενός κοινού ψηφοδελτίου. Και σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί οι διαδρομές τους με τον Τσίπρα να χώρισαν, αλλά η στόχευση είναι η ίδια – αυτό είπε και ο Σωκράτης Φάμελλος πριν από μερικές μέρες, υπερασπιζόμενος την απόφαση που λήφθηκε στο ανώτατο κομματικό όργανο. Σε άλλα συριζαϊκά πηγαδάκια, που ξέρουν ότι ακόμα κι αν επιτευχθεί αυτή η σύγκλιση μόνο εύκολη δεν θα είναι (και με δεδομένο ότι η πλευρά Πολάκη διαφωνεί κάθετα με κάτι τέτοιο και περιγράφει τις κινήσεις Τσίπρα ως διασπαστικές), φέρεται να έχουν θέσει στο τραπέζι της συζήτησης ακόμα και την πιθανότητα ενός εσωτερικού δημοψηφίσματος που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα της σχέσης που θα διαμορφωθεί με την Αμαλίας. Οσον αφορά τα πρόσωπα, οι διαθέσεις θα φανούν και στο βιβλίο του Τσίπρα: με δεδομένη την αρνητική στάση απέναντι στο Πολάκη, τα βλέμματα στρέφονται (μεταξύ άλλων) και προς τον Νίκο Παππά, που υπερψήφισε την εισήγηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στην ΠΓ, όμως το κλίμα στο τσιπρικό περιβάλλον δεν μοιάζει να έχει ζεσταθεί.
Ενα κίνημα «από τα κάτω»
Μέχρι τότε, στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να ζητούν από τον Τσίπρα επί της ουσίας να λειτουργήσει ως ομπρέλα. Το βασικό ερώτημα, όμως, δεν είναι οι προθέσεις στην Κουμουνδούρου, είναι αυτές στην Αμαλίας. Ποιους και, κυρίως, με ποιον τρόπο θα ήθελε να υποδεχτεί σε ένα νέο εγχείρημα; Ο ίδιος έχει ήδη περιγράψει μια τομή, ένα κίνημα «από τα κάτω», έχει ασκήσει συγκεκριμένη κριτική στα προοδευτικά κόμματα και έχει, ο ίδιος, αποχωρήσει από την ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και στην ανακοίνωση της επιστημονικής ομάδας του Ινστιτούτου, η πιο ηχηρή κριτική που δέχτηκε ήταν για πρόσωπα που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουν συνδεθεί με τον ΣΥΡΙΖΑ – άρα η σχέση αυτή, αν το νέο εγχείρημα εξελιχθεί όπως φαίνεται να το οραματίζεται ο πρώην πρωθυπουργός, όχι απλώς δεν χρειάζεται τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να συμβεί με αυτόν παρόντα. Από την άλλη, υπήρξε έστω και ένα κόμμα «από τα κάτω» στη Μεταπολίτευση που δεν αξιοποίησε, είτε απορροφώντας ένα παλαιότερο κόμμα του χώρου είτε ενσωματώνοντας από τις πρώτες μέρες στελέχη του –στέλνοντάς το στο γνωστό ιστορικό «χρονοντούλαπο»;