Χιλιάδες κάτοικοι της Βικτώριας κινδυνεύουν με φυλάκιση εξαιτίας παλαιών, ανεκτέλεστων ενταλμάτων σύλληψης για απλήρωτα πρόστιμα – τα λεγόμενα «ζόμπι εντάλματα» («zombie warrants»)– τα οποία εκδόθηκαν βάσει νομοθεσίας που καταργήθηκε το 2017, αφού το Κοινοβούλιο αναγνώρισε ότι προκαλούσε σοβαρές αδικίες.
Τα εντάλματα αυτά, πολλά από τα οποία χρονολογούνται πριν από περισσότερο από μία δεκαετία, αφορούν κυρίως ευάλωτα άτομα χαμηλού εισοδήματος και προέρχονται, σε μεγάλο βαθμό, από απλήρωτα διόδια ιδιωτικών αυτοκινητοδρόμων.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τουλάχιστον 3.117 ανεκτέλεστα εντάλματα φυλάκισης παραμένουν καταχωρημένα στο σύστημα προστίμων της Βικτώριας, τα περισσότερα εκ των οποίων εκδόθηκαν βάσει του καταργημένου νομικού πλαισίου.
Από τις αρχές του 2024 είχε επιβληθεί άτυπο μορατόριουμ στην εκτέλεση των ενταλμάτων, μετά από προειδοποιήσεις της Νομικής Βοήθειας Βικτώριας και κοινοτικών νομικών οργανισμών, όταν άρχισαν να επανεμφανίζονται διεκδικήσεις για χρέη που παρέμεναν «παγωμένα» επί χρόνια.
Ωστόσο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης φαίνεται πλέον διατεθειμένο να άρει το πάγωμα και να επαναφέρει σε ισχύ τα εντάλματα, απειλώντας με φυλάκιση όσους δεν αποδεχθούν ρυθμίσεις πληρωμής.
Νομικοί και κοινωνικοί φορείς καλούν την υπουργό Δικαιοσύνης της Βικτώριας, Sonya Kilkenny, να ακυρώσει τα εντάλματα, προειδοποιώντας ότι η εκτέλεσή τους θα πλήξει χιλιάδες ανθρώπους, η απόγνωση των οποίων οδήγησε στις μεταρρυθμίσεις του 2017. Όπως τονίζουν, πρόκειται για επιστροφή σε μια πολιτική που η ίδια η κυβέρνηση είχε εγκαταλείψει ως άδικη.
«ΕΒΑΛΑ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ»
Ο Jarrod West, μέλος του αυτόχθονα λαού Bunurong και παραδοσιακός ιδιοκτήτης γης, βρέθηκε να χρωστάει δεκάδες χιλιάδες δολάρια σε χρέη από διόδια μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του Black Saturday το 2009.
Σε ηλικία μόλις 19 ετών, υπηρετούσε ως εθελοντής πυροσβέστης στις περιοχές Strathewen και St Andrews, όπου έχασαν τη ζωή τους 36 άνθρωποι.
Όπως καταγράφεται σε δημοσιεύματα και στο βιβλίο Footsteps in the Ash (2010), ο West φρόντισε ένα 12χρονο κορίτσι με βαριά εγκαύματα, το οποίο είχε δει τους γονείς και την αδελφή του να χάνουν τη ζωή τους όταν κατέρρευσε το σπίτι τους.
Τους μήνες που ακολούθησαν, ο West – ο οποίος αργότερα διαγνώστηκε με σοβαρή διαταραχή μετατραυματικού στρες – ζούσε περιστασιακά σε σπίτια φίλων και χρησιμοποιούσε τον αυτοκινητόδρομο CityLink χωρίς να πληρώνει διόδια. Το χρέος του εκτοξεύτηκε στα 119.000 δολάρια, λόγω προσαυξήσεων.
«Μετά το Black Saturday δεν είχα τη διαύγεια να διαχειριστώ ούτε τα βασικά της ζωής», δήλωσε. «Έβαλα το κεφάλι στην άμμο».
Όταν τελικά η υπόθεση έφτασε στο δικαστήριο, ο δικαστής μείωσε το ποσό στις 39.000 δολάρια. Οι προσπάθειες του West να ρυθμίσει το χρέος απέτυχαν και, για λόγους που ποτέ δεν του εξηγήθηκαν, η δίωξη σταμάτησε – αν και η απειλή φυλάκισης παρέμενε.
Τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους, όπως καταγγέλλει, η Fines Victoria επικοινώνησε εκ νέου μαζί του, απαιτώντας δεκάδες χιλιάδες δολάρια.
«Μου είπαν: ‘Έχουμε τη δύναμη να έρθουμε στο σπίτι σου’», δήλωσε.
Η Fines Victoria δεν απάντησε σε ερωτήματα δημοσιογράφων της The Age σχετικά με την υπόθεσή του.
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ… ΠΑΓΙΔΑ
Τα εντάλματα που παραμένουν σήμερα στο σύστημα της Υπηρεσίας Σερίφη της Βικτώριας (sheriff’s system) εκδόθηκαν βάσει παλαιάς νομοθεσίας, η οποία παρείχε ελάχιστη διακριτική ευχέρεια στους δικαστές, με αποτέλεσμα η φυλάκιση να επιβάλλεται συστηματικά.
Το 2017, όμως, θεσπίστηκε νέο πλαίσιο που έδινε στους δικαστές τη δυνατότητα να λαμβάνουν υπόψη την οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη, καθιστώντας τη φυλάκιση έσχατο μέτρο.
Νομικοί υποστηρίζουν ότι η επαναφορά σε ισχύ των παλαιών ενταλμάτων παρακάμπτει ουσιαστικά τις ίδιες τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης. Όπως σημειώνουν, τα περισσότερα από αυτά τα εντάλματα, αν εξετάζονταν σήμερα, δεν θα οδηγούσαν σε φυλάκιση.
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης δήλωσε ότι τα εντάλματα δεν εκτελούνται επί του παρόντος και ότι βρίσκονται σε διαβούλευση με νομικούς και δικαστικούς φορείς για «τον πιο δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο διαχείρισής τους».
Ωστόσο, νομικές οργανώσεις αναφέρουν ότι έχουν ενημερωθεί για πρόθεση άρσης του μορατόριουμ και επαναφοράς της δράσης του σερίφη.
Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΔΙΟΔΙΑ
Στοιχεία που εξασφάλισε το Inner Melbourne Community Legal δείχνουν ότι τα εντάλματα φυλάκισης συνδέονται άμεσα με ιδιωτικούς διαχειριστές διοδίων και όχι με παραβάσεις ταχύτητας ή κόκκινων σηματοδοτών.
Σε περιπτώσεις όπου επιβλήθηκε φυλάκιση και υπήρχε έστω ένα πρόστιμο διοδίων, το 80% του συνολικού χρέους αφορούσε διόδια. Αυτό σημαίνει ότι τα αυστηρότερα μέσα του κράτους – σύλληψη και φυλάκιση – χρησιμοποιούνται ουσιαστικά για την είσπραξη οφειλών προς ιδιωτικές εταιρείες.
Η οργάνωση Justice Connect προειδοποιεί ότι το σύστημα προστίμων της Βικτώριας πλήττει δυσανάλογα ανθρώπους που ήδη βρίσκονται σε κρίση – άστεγους ή άτομα με σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας.
«ΤΙΜΩΡΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΠΙΟ ΕΥΑΛΩΤΟΥΣ»
Η Βικτώρια παραμένει μία από τις λίγες πολιτείες που επιτρέπουν ακόμη τη φυλάκιση για απλήρωτα πρόστιμα, σε αντίθεση με τη Νέα Νότια Ουαλία και τη Δυτική Αυστραλία, όπου η πρακτική καταργήθηκε μετά από θανάτους Αυτόχθονων κρατουμένων.
Έκθεση για λογαριασμό του Justice Connect επισημαίνει ότι η φυλάκιση για οφειλές προστίμων πλήττει δυσανάλογα περιθωριοποιημένες ομάδες και επιδεινώνει τη φτώχεια. Επιπλέον, είναι οικονομικά ασύμφορη: «Κοστίζει περισσότερο να φυλακιστεί κάποιος για μία ημέρα απ’ ό,τι μπορεί να εισπραχθεί σε πρόστιμα».
Σε άλλες χώρες, όπως η Σουηδία και η Γερμανία, εφαρμόζονται «ημερήσια πρόστιμα», προσαρμοσμένα στο εισόδημα του πολίτη. Αντίθετα, στη Βικτώρια τα πρόστιμα είναι σταθερά, με διογκούμενες προσαυξήσεις που αποδεικνύονται καταστροφικές για όσους έχουν χαμηλό εισόδημα.
Το Inner Melbourne Community Legal ζητά την πλήρη ακύρωση των παλαιών ενταλμάτων και την οριστική κατάργηση της φυλάκισης ως μέσου είσπραξης.
The post Βικτώρια: Χιλιάδες κινδυνεύουν με φυλάκιση για απληρωτα πρόστιμα appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.