Στη σκιά των χιλιάδων τρακτέρ τα οποία παραμένουν στα μπλόκα ανά την επικράτεια στην αντίστροφη μέτρηση πια για τα Χριστούγεννα – θέμα που κυριάρχησε και σε βουλευτικά πηγαδάκια τη μέρα ψήφισης του προϋπολογισμού – η κυβέρνηση, διά στόματος Κυριάκου Μητσοτάκη και Κωστή Χατζηδάκη, προσδιόρισε το πλαίσιο διαπραγμάτευσης με τους εκπροσώπους του πρωτογενούς τομέα. Ομως δεν ήταν μόνο το αγροτικό το κεφάλαιο που, όπως διαπιστώνεται και δημοσκοπικά, καίει το κυβερνών κόμμα και στο οποίο το Μέγαρο Μαξίμου επιχείρησε θετικούς ελιγμούς.
Το αυξημένο κόστος ζωής με αιχμή το στεγαστικό, το οποίο πλήττει οριζόντια την κοινωνία φθείροντας την κυβερνητική εικόνα, οδήγησε τον Πρωθυπουργό σε παραδοχές για την πίεση όσων μένουν στο ενοίκιο και σε εξαγγελίες – έκπληξη, οι οποίες κρατήθηκαν ως επτασφράγιστο μυστικό έως τη στιγμή που ο ίδιος ανέβηκε στο βήμα κλείνοντας την πενθήμερη κοινοβουλευτική συζήτηση. Σαν να επρόκειτο για μίνι «ΔΕΘ» πριν από την εκπνοή του 2025, ο Μητσοτάκης άνοιξε τελικά βεντάλια συνολικά 14 αποφάσεων σε τρεις άξονες: στον πρωτογενή τομέα, στη στέγη, στους δανειολήπτες με ελβετικό φράγκο.
Αφότου οι πολιτικοί αρχηγοί είχαν σφυροκοπήσει την κυβερνητική πολιτική, ο Μητσοτάκης προσπάθησε να ρίξει το βάρος στις καινούργιες εξαγγελίες και με την αποστροφή «δεν πανηγυρίζουμε, ούτε μηδενίζουμε» στάθηκε στη «φιλοσοφία» του προϋπολογισμού: την ενίσχυση του εισοδήματος ως ανάχωμα στην ακρίβεια «στον βαθμό που επιτρέπουν οι δημοσιονομικοί ευρωπαϊκοί κανόνες που η κυβέρνηση δεν πρόκειται να παραβεί». Στο ίδιο μήκος κύματος ο Κυριάκος Πιερρακάκης μίλησε για «προϋπολογισμό με όρους νέας εποχής», όχι «προϋπολογισμό αποκατάστασης».
Κάλυψη έως και του 90% της δαπάνης
Για τη διαχείριση της στεγαστικής κρίσης και ύστερα από πρωτοβουλίες, που όπως αποδεικνύεται είτε δεν τρέχουν όσο δραστικά θα ήθελε η κυβέρνηση είτε είναι χρονοβόρες, ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε πακέτο έξι νέων μέτρων. «Το στεγαστικό καθίσταται μία από τις κύριες προτεραιότητες του προϋπολογισμού, όχι μόνο ως πρόβλημα των νέων αλλά και ως μια δαπάνη που απορροφά μεγάλο μέρος του εισοδήματος πολλών νοικοκυριών» είπε και εξήγγειλε τα εξής: νέο πρόγραμμα ανακαίνισης κατοικιών που θα καλύπτει έως και το 90% της δαπάνης, επιστροφή δύο ενοικίων τον χρόνο σε εκπαιδευτικούς, νοσηλευτές και γιατρούς, τοπικά πρότζεκτ αναβάθμισης δημοτικών και κρατικών κτιρίων σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές για κατοικίες για δημοσίους υπαλλήλους, περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση στο κέντρο Θεσσαλονίκης, κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις και μια ρύθμιση από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για μετατροπή εγκαταλελειμμένων ή ημιτελών ακινήτων προς οικιστική χρήση.
Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο γυρνάνε σε ευρώ
«Κλείνει ένας ακόμη λογαριασμός με το παρελθόν που κρατά σε ομηρεία χιλιάδες δανειολήπτες» ανέφερε ο πρωθυπουργός για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, προαναγγέλλοντας διάταξη που μετατρέπει τις υποχρεώσεις σε ευρώ με σταθερά χαμηλό επιτόκιο, «κούρεμα» με βάση τα περιουσιακά στοιχεία και επιμήκυνση της αποπληρωμής ως 5 χρόνια. Η ρύθμιση αφορά περίπου 40.000 δάνεια καθώς σήμερα στο τραπεζικό σύστημα παραμένουν 20.625 δάνεια με υπόλοιπο 2,5 δισ. σε ελβετικά φράγκα, ενώ 17.442 δάνεια ύψους 3 δισ. διαχειρίζονται servicers, με τα περισσότερα από αυτά να έχουν περιληφθεί στις τιτλοποιήσεις του προγράμματος «Ηρακλής». Αρμόδιες πηγές έλεγαν ότι επειδή η λύση είναι προαιρετική για τους οφειλέτες, δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια το κόστος για τις τράπεζες αλλά εφόσον, όλοι επιλέξουν τη μετατροπή, το κόστος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ.
Νέα προσπάθεια προσέγγισης με τους αγρότες
Στο μεταξύ από τις παρεμβάσεις Μητσοτάκη και Χατζηδάκη έγινε σαφές ότι η κυβέρνηση αποδέχεται τρία αιτήματα των διαμαρτυρομένων σε ένα τραπέζι διαλόγου, το οποίο τα γαλάζια στελέχη εύχονται να στηθεί ως το τέλος της εβδομάδας, αν και τα μπλόκα συνεδριάζουν ξανά – και με νέα πανελλαδική σύσκεψη στα επόμενα 24ωρα. Εκ μέρους της κυβέρνησης είναι σε εξέλιξη συνεννοήσεις σε τρία επίπεδα. Πρώτον, με τη ΔΕΗ για «όσο καλύτερες τιμές», σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, στο αγροτικό ηλεκτρικό ρεύμα με βάση διαπραγμάτευσης τα 7 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα που ζητούν οι αγρότες αλλά σύμφωνα με την κυβέρνηση «δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρώπη». Δεύτερον, με την ΑΑΔΕ για έναν ψηφιακό τρόπο επιστροφής του ΕΦΚ την ώρα που μπαίνει πετρέλαιο. Τρίτον, με τον ΕΛΓΑ για νέο σύστημα ακόμα μεγαλύτερης κάλυψης.
«Αργήσαμε και ευθυνόμαστε αλλά μεγαλύτερος υπεύθυνος είναι αυτός που αρνείται να αλλάξει ένα καθεστώς που είναι αποδεδειγμένα σάπιο» είπε ο Μητσοτάκης στον απόηχο του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ που «πονάει» την κυβέρνηση, ξεκαθαρίζοντας ότι η μετάβαση του Οργανισμού στην ΑΑΔΕ «δεν συζητείται καν» και ότι η ΝΔ θα ζητήσει ονομαστική ψηφοφορία στην ψήφιση του νομοσχεδίου την Πέμπτη. «Δεν θα απολογηθώ για καμία παρανομία κανενός καιροσκόπου και το ίδιο ζητώ και από τα άλλα κόμματα. Εισηγούμαι τη συγκρότηση διακομματικής επιτροπής, με διακομματικό προεδρείο, που θα μελετήσει προβλήματα και λύσεις στον πρωτογενή τομέα» ανέφερε.
«Δίχτυ προστασίας» για εργαζομένους και συνταξιούχους
Η κυβέρνηση, όπως είπε ο Πιερρακάκης, «επιχειρεί να διαμορφώσει δίχτυ προστασίας για την οικογένεια, τον εργαζόμενο και τον συνταξιούχο, με τη μεγαλύτερη μείωση φορολογικών συντελεστών στη Μεταπολίτευση». Και, ανέλυσε τις παροχές:
- Οι συνταξιούχοι ωφελούνται ετησίως με ενίσχυση 250 ευρώ, τους μειωμένους φορολογικούς συντελεστές, τη μείωση 50% της προσωπικής διαφοράς φέτος και την κατάργησή της το 2027.
- Οι εργαζόμενοι ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, από τον Ιανουάριο, θα έχουν αυξημένες καθαρές μηνιαίες αποδοχές.
- Ενοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας λαμβάνουν αυξήσεις και αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2025.
- Περίπου 477.000 φορολογούμενοι ωφελούνται από τη μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης.
- Περίπου 1 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους θα δουν τον ΕΝΦΙΑ να μειώνεται κατά 50% και να μηδενίζεται το 2027.
- Οι ελεύθεροι επαγγελματίες σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκων, εκτός Αττικής, και στις ακριτικές περιοχές έως 1.700 κατοίκων, θα έχουν μειωμένο κατά 50% το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα.
- Ο ΦΠΑ μειώνεται κατά 30% στα νησιά έως 20.000 κατοίκους, από 1ης Ιανουαρίου 2026.
- Την 1η Απριλίου 2026 αυξάνεται ο κατώτατος μισθός και το 2027 θα φτάσει τα 950 ευρώ.
- Το 2027, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και φορολογούμενοι με εισοδήματα από ενοίκια άνω των 12.000 ευρώ θα δουν σημαντική μείωση φόρου.