Ο κύβος ερρίφθη και το «αδιανόητο», όπως είχε χαρακτηρίσει αρθρογράφος της γερμανικής εφημερίδας «Handelsblatt» την πιθανότητα της εκλογής του έλληνα υπουργού Οικονομικών στο τιμόνι του Eurogroup, έγινε πραγματικότητα. Ο Κυριάκος Πιερρακάκης εξελέγη χθες πρόεδρος της Ευρωομάδας. «Ο νέος πρόεδρος θα αναλάβει καθήκοντα στις 12 Δεκεμβρίου 2025 και θα έχει θητεία δυόμισι ετών. Η πρώτη συνεδρίαση του Eurogroup υπό την προεδρία του έχει προγραμματιστεί για τις 19 Ιανουαρίου 2026» ανέφερε η επίσημη ανακοίνωση.
Πριν από μερικές εβδομάδες, όπως έλεγαν διπλωμάτες στους διαδρόμους του κτιρίου του Συμβουλίου Justus Lipsius από νωρίς χθες, το αποτέλεσμα μπορεί να ήταν διαφορετικό. Η στάση της κυβέρνησης του αντιπάλου του, του Βέλγου Βίνσεντ βαν Πέτεγχεμ, στο ζήτημα του δανείου επανορθώσεων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας μπορεί να ήταν ένα ισχυρό «χαρτί» που ανέτρεψε τις προοπτικές του Βαν Πέτεγχεμ. Το αναγνώρισε ο ίδιος, εισερχόμενος στη συνεδρίαση του Eurogroup. «Η θέση μας για τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία μπορεί να μου κόστισε ψήφους, αλλά δεν θα στηρίξουμε έναν επικίνδυνο συμβιβασμό για να αποκτήσουμε μια θέση». Εσπευσε, όμως, να προσθέσει, καθώς το ζήτημα είναι μείζον για την ΕΕ, ότι «ελπίζουμε να φτάσουμε σε συμφωνία στην ευρωπαϊκή σύνοδο της ΕΕ για τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία». Για κάποιους η δήλωση αυτή εξελήφθη ως μια ύστατη προσπάθεια ανατροπής των προβλέψεων για την εκλογή Πιερρακάκη και επιστροφής σε ένα σκληρό παζάρι λίγες ώρες πριν από την ψηφοφορία.
Η γερμανική «ψήφος εμπιστοσύνης»
Είχε όμως προηγηθεί η «ψήφος εμπιστοσύνης» από τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ. «Σε προσωπικές συνομιλίες με τους βέλγο και έλληνα συναδέλφους μου ξεκαθάρισα ότι ως γερμανός υπουργός Οικονομικών σε συνεννόηση με τον καγκελάριο, θα ψηφίσω σήμερα υπέρ του έλληνα συναδέλφου μου». Η δήλωση άφησε λίγα περιθώρια να αμφισβητηθεί η «πρωτιά» που αναμενόταν για τον Πιερρακάκη και έσπασε το σερί των πιο συγκρατημένων δηλώσεων από άλλους υπουργούς Οικονομικών, οι οποίοι έκαναν λόγο για «δύο εξαίρετους υποψηφίους». Εσπασε και την παράδοση της «μυστικότητας» της διαδικασίας, η οποία πάντως ακολουθήθηκε ως προβλεπόταν. Ο κύπριος υπουργός και προεδρεύων του χθεσινού Eurogroup Μάκης Κεραυνός, αφού έκαναν την τοποθέτησή τους οι υποψήφιοι και έλαβε τα αποτελέσματα της «πρόθεσης ψήφου», ανακοίνωσε στους δύο υποψηφίους κατ’ ιδίαν πόσες ψήφους πήρε ο καθένας. Κατά πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» η αναλογία ήταν 14 ψήφοι υπέρ του Ελληνα και έξι υπέρ του Βέλγου. Ο γαλλογερμανικός άξονας ήταν ξεκάθαρο ότι προέκρινε την προεδρία Πιερρακάκη, μαζί με την Ισπανία, τη Φινλανδία και τις χώρες της Βαλτικής. Ακολούθησε η απόσυρση του Βαν Πέτεγχεμ και η «ομόφωνη» εκλογή του έλληνα υπουργού Οικονομικών.
Αμέσως μετά την έκβαση της ψηφοφορίας, λίγο μετά τις πέντε ώρα Βρυξελλών, οι ομόλογοί του και ευρωπαίοι αξιωματούχοι άρχισαν να «ποστάρουν» συγχαρητήρια μηνύματα. «Σε ταραγμένους καιρούς, η σταθερότητα και η συνοχή της ευρωζώνης είναι πιο σημαντικές από ποτέ» έγραψε στο συγχαρητήριο μήνυμά της στο Χ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Κατά τον Αντόνιο Κόστα «η Ελλάδα έχει διανύσει τόσο μεγάλη πορεία τα τελευταία 10 χρόνια» και η εκλογή Πιερρακάκη «αποτελεί μια ουσιαστική αναγνώριση αυτής της προόδου» για την Ελλάδα και για την ΕΕ.
Τα δύο «μαθήματα» του Πιερρακάκη
Από την πλευρά του ο έλληνας υπουργός, μιλώντας μετά την εκλογή του, στάθηκε σε «δύο μαθήματα» που έλαβε από τη συμμετοχή του στο Eurogroup. Πρώτον, ότι «οι παλιές διακρίσεις που υπήρχαν στην Ευρώπη μεταξύ Βορρά και Νότου, Ανατολής και Δύσης, οι λεγόμενοι φειδωλοί και οι λεγόμενοι σπάταλοι, φαίνεται να έχουν υποχωρήσει. Και αυτό συμβαίνει επειδή οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι λίγο-πολύ κοινές» είπε, τονίζοντας ότι «οι πολιτικές που θα προωθήσουμε θα πρέπει επίσης να είναι κοινές». Το δεύτερο μάθημα αφορούσε την υλοποίηση των πολιτικών. «Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε. Αλλά η στρατηγική μας θα πρέπει να γίνει συνώνυμο της επίτευξης αποτελεσμάτων» με «ευελιξία και ταχύτητα».
Στην ατζέντα του βρίσκονται η Ενωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, η ενιαία αγορά, το ψηφιακό ευρώ, η ενίσχυση των δημοσιονομικών θεμελίων της ευρωζώνης. Αναφερόμενος στην Ελλάδα συνόψισε υπό μία έννοια τα λεγόμενα πολλών εδώ στις Βρυξέλλες για την «ελληνική ανατροπή» που από χώρα η οποία κινδύνευε με Grexit, «πήρε» την προεδρία του Eurogroup. «Πριν από 10 χρόνια η συζήτηση εδώ στις Βρυξέλλες αφορούσε το αν η Ελλάδα θα έβγαινε ή όχι από την ευρωζώνη. Κι όμως, η Ελλάδα άντεξε» είπε, τονίζοντας ότι «το μάθημα δεν είναι καθαρά εθνικό. Είναι θεμελιωδώς ευρωπαϊκό». Τα συγχαρητήρια δόθηκαν βέβαια και διά ζώσης ακόμη και στην αίθουσα Τύπου όπου ο επικεφαλής του ESM, Πιερ Γκραμένια, εμφανώς ικανοποιημένος πρόσφερε στον έλληνα υπουργό δώρο ένα μπουκάλι λάδι από την Τοσκάνη δικής του παραγωγής.