Το δολάριο «υποχωρεί» το 2025 – Ο ρόλος της FED και της ΕΚΤ και οι προσδοκίες για το 2026

Οι ανησυχίες για τα μεγάλα αμερικανικά δημοσιονομικά ελλείμματα, οι προσδοκίες για πιο χαλαρή νομισματική πολιτική από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και το κλείσιμο της ψαλίδας με τα επιτόκια άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών περιλαμβανομένης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ήταν οι βασικοί λόγοι για τις ισχυρές πιέσεις που δέχτηκε το δολάριο όλο το 2025.

Το αμερικανικό νόμισμα υποχώρησε συνολικά σχεδόν 10% έναντι καλαθιού άλλων ισχυρών νομισμάτων όπως το ευρώ, το γεν και η στερλίνα όλο το τρέχον έτος, αν και τις τελευταίες εβδομάδες υπήρξαν σημάδια σταθεροποίησης.

Κατά κανόνα οι επενδυτές στις διεθνείς αγορές εκτιμούν ότι το δολάριο μπορεί να αποδυναμωθεί περαιτέρω τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, καθώς άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες θα διατηρούν σταθερά τα επιτόκια, ή ακόμη και θα προχωρούν στη χάραξη πιο περιοριστικής νομισματικής πολιτικής, σχολίαζε το Reuters. Όλα αυτά ενώ από το Μάιο του 2026 αναμένεται ότι θα αναλάβει καθήκοντα νέος πρόεδρος της FED. Καθώς το πρόσωπο αυτό θα επιλεχθεί προσωπικά από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ο οποίος ζητά ασταμάτητα από τον Ιανουάριο που ανέλαβε καθήκοντα μειώσεις των επιτοκίων, η αλλαγή στην ηγεσία της FED προεξοφλείται ότι θα σημάνει πιο χαμηλό κόστος δανεισμού.

Το αμερικανικό δολάριο έχει συνήθως την τάση να υποχωρεί όταν η FED μειώνει το κόστος δανεισμού, καθώς τα χαμηλότερα επιτόκια των ΗΠΑ καθιστούν τα περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια λιγότερο ελκυστικά για τους επενδυτές, μειώνοντας συνολικά τη ζήτηση για το νόμισμα.

Το μερίδιο του δολαρίου ΗΠΑ στα παγκόσμια συναλλαγματικά αποθέματα όπως αυτά ανακοινώθηκαν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μειώθηκε στο 56,92% το τρίτο τρίμηνο του 2025, ενώ το μερίδιο των αποθεματικών σε ευρώ αυξήθηκε, σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ. Μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου, το μερίδιο των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων που διατηρούνταν σε δολάρια ήταν 57,08%. Το μερίδιο του ευρώ αυξήθηκε στο 20,33% από 20,24% σε τριμηνιαία βάση, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του ΔΝΤ.

Ο ρόλος της FED και της ΕΚΤ

Μια έντονα διχασμένη FED μείωσε τα επιτόκια τον Δεκέμβριο, με τις μέσες προβλέψεις παραγόντων της αγοράς και στελεχών της FED να κάνουν λόγο για τουλάχιστον άλλη μια μείωση κατά 25 μονάδες βάσης.

Με το πρόεδρο της FED Τζερόμ Πάουελ να αναμένεται να αποχωρήσει με τη λήξη της θητείας του, πολλά θα κριθούν από το πρόσωπο που θα τον αντικαταστήσει. Αρκετοί από τους γνωστούς φιναλίστ για τη θέση του προέδρου της FED, συμπεριλαμβανομένου του οικονομικού συμβούλου του Λευκού Οίκου Κέβιν Χάσετ, του πρώην στελέχους της FED, Κέβιν Γουόρς, και του νυν στελέχους της τράπεζας, Κρις Ουόλερ, έχουν δώσει σήμα ότι τα επιτόκια του δολαρίου θα πέσουν κι άλλο.

Από την πλευρά της η ΕΚΤ αναμένεται ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά το 2026, χωρίς να αποκλείεται ακόμη και αύξησή τους. Η ΕΚΤ διατήρησε σταθερά τα επιτόκια πολιτικής της στη συνεδρίασή της τον Δεκέμβριο και αναθεώρησε προς τα πάνω ορισμένες από τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό.

Οι προσδοκίες

Οι προσδοκίες για εξασθένηση του δολαρίου εξαρτώνται από τη σύγκλιση που αναμένεται στους ρυθμούς ανάπτυξης παγκοσμίως, με το πλεονέκτημα των ΗΠΑ στην αύξηση του ΑΕΠ να αναμένεται να μειωθεί καθώς άλλες μεγάλες οικονομίες κερδίζουν δυναμική, έδειξε έρευνα του Reuters.

Τα δημοσιονομικά κίνητρα που ετοιμάζει η Γερμανία, τα δημοσιονομικά μέτρα της Κίνας και η πιο βελτιωμένη πλέον πορεία της οικονομίας της ευρωζώνης, αναμένεται να μειώσουν την ψαλίδα της ανάπτυξης άλλων χωρών με τις ΗΠΑ η οποία είχε στηρίξει το δολάριο τα τελευταία χρόνια, ανέφεραν οι ίδιοι επενδυτές.

Ακόμα και όσοι παράγοντες των αγορών πιστεύουν ότι τα χειρότερα από την πτώση του δολαρίου έχουν περάσει, προσθέτουν ότι οποιοδήποτε σημαντικό πλήγμα στην ανάπτυξη των ΗΠΑ θα μπορούσε να επηρεάσει το μεγαλύτερο αποθεματικό νόμισμα του κόσμου.