Τρία έργα συνεχίζουν να… στοιχειώνουν την Αθήνα και να δημιουργούν προβλήματα στους δρόμους αλλά και στην καθημερινότητα των πολιτών. Η υπογειοποίηση του σιδηροδρομικού δικτύου στα Σεπόλια αλλά και η αναβάθμιση των 14 συρμών των πρώην ΗΣΑΠ τα τελευταία χρόνια πάνε από αναβολή σε αναβολή και από καθυστέρηση σε καθυστέρηση, αφήνοντας ανοιχτά εργοτάξια και τις ελπίδες για ολοκλήρωση να εξανεμίζονται. Την ίδια στιγμή, η παράδοση της Βασιλίσσης Ολγας, της πολύπαθης λεωφόρου, μόλις μισού χιλιομέτρου, μετατίθεται από μήνα σε μήνα. Ο νέος στόχος; Η Βασιλίσσης Ολγας θα ανοίξει στα τέλη Ιανουαρίου.
Εργοτάξια μέχρι το 2028 στα Σεπόλια
Σε σύγχρονα… γεφύρια της Αρτας έχουν μεταβληθεί δύο κρίσιμα συγκοινωνιακά έργα για τους κατοίκους της Αττικής, τα οποία έχουν ως κοινά χαρακτηριστικά τις μεγάλες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωσή τους και το «φούσκωμα» του τιμήματος υλοποίησής τους.
Το πρώτο έργο αφορά την υπογειοποίηση του σιδηροδρομικού δικτύου στα Σεπόλια και το δεύτερο την πολυαναμενόμενη αναβάθμιση των 14 συρμών των πρώην ΗΣΑΠ, που βαδίζουν από καθυστέρηση σε καθυστέρηση.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα Σεπόλια, οι κάτοικοι της περιοχής θα πρέπει πλέον να κάνουν υπομονή τουλάχιστον ως τον Φεβρουάριο του 2028 (!) για την ολοκλήρωση της υπογειοποίησης του σιδηροδρόμου, που αναμένεται να δώσει ανάσα στην πυκνοκατοικημένη γειτονιά του κέντρου.
Αυτό σημαίνει πως η ελληνική πολιτεία θα έχει χρειαστεί 24 ολόκληρα χρόνια (!) για να συμμορφωθεί με την απόφαση του ΣτΕ για την υπογειοποίηση των γραμμών στα Σεπόλια και σχεδόν 10 χρόνια για να υλοποιήσει το έργο που έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί στις αρχές του 2023!
Το έργο που μοιάζει με σύγχρονο γεφύρι της Αρτας ταλαιπωρεί μια ολόκληρη περιοχή, η οποία παραμένει έρμαιο των εργοταξίων και των έργων που εξελίσσονται με ρυθμούς χελώνας.
Επειτα από τη νέα οικονομική διαφορά ύψους 8,5 εκατ. ευρώ που ανέκυψε με τον ανάδοχο του έργου [κοινοπραξία Intrakat (νυν Aktor) – Σιδηροδρομικά Εργα ΑΤΕ], η διοίκηση του ΟΣΕ προτείνει την προσφυγή στο Διαιτητικό Δικαστήριο (διαιτησία), καθώς η επιλογή των αστικών δικαστηρίων θα οδηγούσε σε νέο εκτροχιασμό του κόστους και των χρονοδιαγραμμάτων. Εκτιμήσεις αναφέρουν πως ήδη το κόστος ολοκλήρωσης του έργου θα επιβαρυνθεί με περίπου 46 εκατ. ευρώ.
Εχοντας επίσημο ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Φεβρουάριο του 2028, έπειτα από σειρά παρατάσεων, καθώς έπρεπε να έχει τελειώσει στις αρχές του 2023, το έργο μπαίνει σε νέες περιπέτειες. Στη δύσκολη εξίσωση των εμποδίων που ταλαιπωρούν το έργο – κακός σχεδιασμός, τεχνικές προκλήσεις, αρχαιολογικά – προστίθεται και το κόστος.
Αυτό έχει ήδη ανέβει σημαντικά, αφού στα 66,58 εκατ. ευρώ της αρχικής σύμβασης έχουν προστεθεί άλλα 32,86 εκατ. ευρώ από τις δύο συμπληρωματικές συμβάσεις (2021 και 2023), αγγίζοντας δηλαδή την επιτρεπόμενη αύξηση του 50%.
Ωστόσο, για να ολοκληρωθεί, εκτιμάται ότι θα χρειαστεί ένα επιπλέον ποσό ως και 46 εκατ. ευρώ, μέρος του οποίου αποτελεί και η νέα διαφορά των 8,5 εκατ. ευρώ. Αυτή αφορά προβλήματα που οφείλονται κυρίως σε τρίτους παράγοντες, όπως π.χ. η ύπαρξη στη διαδρομή του έργου κεντρικού αποχετευτικού αγωγού της ΕΥΔΑΠ, που δεν είχε ληφθεί υπόψη, αλλά και αρχαιολογικά ευρήματα.
Οι επακόλουθες καθυστερήσεις, όμως, εκτινάσσουν και το πραγματικό κόστος, αφού οι τιμές των υλικών έχουν πάρει την ανιούσα σε σχέση με το 2018, οπότε υπεγράφη η σύμβαση με έκπτωση 45,71%.
Η κατασκευή του τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου από την έξοδο του σιδηροδρομικού σταθμού Αθηνών έως τις Τρεις Γέφυρες, με υπογειοποίηση στην περιοχή των Σεπολίων, έχει σκοντάψει εξαρχής σε ντόμινο προβλημάτων.
Σήμερα, βασικό εμπόδιο αποτελεί η διαμάχη μεταξύ της πρώην ΕΡΓΟΣΕ, που πλέον αποτελεί κομμάτι της εταιρείας Σιδηρόδρομοι Ελλάδος, και της Ελληνικό Μετρό, καθώς η δεύτερη θα πρέπει να δώσει το πράσινο φως ώστε η σιδηροδρομική σήραγγα να περάσει κάτω από εκείνη του μετρό.
Σημαντικές τρικλοποδιές έβαλε και η λανθασμένη χαρτογράφηση των δικτύων κοινής ωφέλειας (ΕΥΔΑΠ κ.λπ.), που προκάλεσε από την πρώτη ημέρα του έργου τετράμηνη καθυστέρηση.
Οι 14 συρμοί των ΗΣΑΠ
Σε «γεφύρι της Αρτας νούμερο 2» εξελίσσεται και το έργο της πολυαναμενόμενης αναβάθμισης των 14 συρμών της γραμμής 1 του μετρό (πρώην ΗΣΑΠ), που θα παραδίδονταν τμηματικά στην κυκλοφορία τον Ιούλιο του 2024, ενώ χθες ανακοινώθηκε ότι η παράδοση των συρμών μετατίθεται για το 2027!
Μεσολάβησαν διάφορες παρατάσεις για την ολοκλήρωση του έργου, με τα σχετικά χρονοδιαγράμματα να μετατίθενται συνεχώς προς το… μέλλον (!), με αντίστοιχη αναθεώρηση προς τα πάνω και του τιμήματος της σχετικής σύμβασης, ενώ το επιβατικό κοινό για συρμούς ακούει και συρμούς δεν βλέπει!
Μόλις χθες η διοίκηση της εταιρείας Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ) αναγκάστηκε να προχωρήσει στην επιβολή του πρώτου ουσιαστικού προστίμου ύψους 3,8 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ (5% επί του αντικειμένου της σύμβασης) στην ισπανική εταιρεία CAF SA που είναι η ανάδοχος του έργου, λόγω νέας αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην αναβάθμιση των 14 συρμών των ΗΣΑΠ.
Αυτό είναι το δεύτερο πρόστιμο που επιβάλλεται στην ισπανική εταιρεία για τον ίδιο λόγο, αφού νωρίτερα φέτος είχε επιβληθεί πρόστιμο – χάδι ύψους 45.377 ευρώ, και πάλι λόγω καθυστερήσεων και συνεχών αιτημάτων για παρατάσεις με διάφορες αιτιολογίες.
Το έργο της αναβάθμισης των 14 συρμών των ΗΣΑΠ αντιμετωπίζει προβλήματα από το ξεκίνημά του, ενώ μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η ανακατασκευή (στην Ισπανία και έχει μεταφερθεί στην Ελλάδα) μόνο ενός πρότυπου βαγονιού που θα χρησιμοποιηθεί ως πιλότος και για τα υπόλοιπα!
Σημειώνεται ότι ΣΤΑΣΥ και CAF υπέγραψαν συμπληρωματική σύμβαση μέσω της οποίας το κόστος του έργου αυξήθηκε κατά 9,5%, αγγίζοντας τα 72 εκατ. ευρώ (η αρχική σύμβαση ύψους 65,5 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ είχε υπογραφεί τον Δεκέμβριο του 2022), με την αιτιολογία της αύξησης του κόστους των υλικών λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού και του πολέμου στην Ουκρανία!
Χθες, το ΔΣ της ΣΤΑΣΥ απέρριψε νέο αίτημα της CAF για μετάθεση του χρόνου παράδοσης του συνόλου του έργου τον Σεπτέμβριο του 2027, κρίνοντας ως αβάσιμους τους λόγους που επικαλέστηκε η εταιρεία.
Ωστόσο, η ΣΤΑΣΥ αποφάσισε να δοθεί παράταση στους τμηματικούς χρόνους παράδοσης της σύμβασης. Παράλληλα, δίνεται παράταση για την παράδοση των συρμών, με τον πρώτο να αναμένεται να μπει στην κυκλοφορία την ερχόμενη άνοιξη (χωρίς να προσδιορίζεται ο μήνας), ενώ η παράδοση των υπολοίπων θα γίνει σταδιακά έως τους πρώτους μήνες του 2027!
Το χρονοδιάγραμμα – λάστιχο της αναβάθμισης των 14 συρμών των ΗΣΑΠ
- Η αρχική σύμβαση με την ισπανική CAF S.A., ύψους 65,5 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), για την αναβάθμιση των 14 συρμών, υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2022
- Προέβλεπε την παράδοση του πρώτου ανακατασκευασμένου συρμού στις εγκαταστάσεις των ΗΣΑΠ τον Ιούλιο του 2024
- Τον Δεκέμβριο του 2023, η ΣΤΑΣΥ αποδέχτηκε αίτημα της CAF S.A. για αναπροσαρμογή του συνολικού συμβατικού τιμήματος κατά 9,5%, δηλαδή κατά 6,2 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ, καθώς και την παράταση των χρόνων τμηματικής παράδοσης των συρμών
- Το τίμημα ανέβηκε στα 71,7 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ), ενώ η παραλαβή του πρώτου αναβαθμισμένου συρμού τοποθετήθηκε για τον Φεβρουάριο του 2025
- Ωστόσο, την άνοιξη του 2025, αποφασίστηκε η παράταση του χρονοδιαγράμματος για την παράδοση του πρώτου ανακατασκευασμένου συρμού κατά 216 μέρες (περίπου 7 μήνες). Η νέα προθεσμία έληξε στις 5 Σεπτεμβρίου 2025
- Τελικά, μόλις τον περασμένο μήνα παραδόθηκε το πρώτο ανακατασκευασμένο βαγόνι! Ο πρώτος συρμός αναμένεται να παραδοθεί την άνοιξη του 2026