Καθίσαμε σε ένα καφέ και παραγγείλαμε φρέντο. Εσπευσα να αφαιρέσω το πλαστικό από το καλαμάκι της. Το έκανα ενστικτωδώς, ήθελα να τη βοηθήσω. Ηταν περιττό. Η Γεωργία μπορεί να είναι ημιπληγική, με παράλυτη όλη τη δεξιά της πλευρά, αλλά έχει αποδείξει ότι στέκεται γερά στα πόδια της. Και ας μην αισθάνεται το δεξί. Η Γεωργία Κλειδαριά είναι 47 ετών και εργάζεται ως ψυχολόγος, ασχολούμενη με παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Τον Ιούλιο του 2013 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο που την κατέστησε ημιπληγική, ενώ της αφαίρεσε, προσωρινά, τη δυνατότητα ομιλίας. Το βράδυ, λεπτά πριν εκδηλωθεί το επεισόδιο, ήταν μία απολύτως λειτουργική γυναίκα με καλές σπουδές, αξιοπρεπή δουλειά και ωραία μοτοσικλέτα. Τέσσερις μέρες μετά, όταν συνήλθε, έπρεπε να ξαναγράψει το βιβλίο της ζωής της από την αρχή. Και μάλιστα με το αριστερό χέρι, με το οποίο δένει κανονικά και όμορφα τα κορδόνια της. Θα αναρωτιέστε τι βρήκα ενδιαφέρον σε όλα αυτά. Τα εγκεφαλικά είναι ρουτίνα.
Για τις ηλικίες άνω των 60 ετών είναι η δεύτερη αιτία θανάτου και η κύρια πηγή μόνιμης αναπηρίας. Ναι, ευθύνεται ο τρόπος ζωής, το στρες και η διατροφή. Αλλά και η ανεπάρκεια στην αντιμετώπιση των περιστατικών. Αυτό που με τράβηξε στην περίπτωση της Γεωργίας ήταν το βιβλίο με το οποίο ιστορεί την περιπέτειά της. «Η επόμενη μέρα, μία άλλη ζωή». Κυκλοφόρησε πριν από καμιά δεκαριά χρόνια (εκδόσεις Βήτα) και πέρασε κάτω από τα ραντάρ. Το βρήκα συγκλονιστικό. Μία γραφή καθηλωτική, ρέουσα, ευαίσθητη, συχνά ποτισμένη με μαύρο χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Δεν είναι μόνο η εκφραστική δεινότητα της συγγραφέως. Είναι και η επιστημονική της συγκρότηση, ως ψυχολόγος, που της επέτρεψε να περιγράψει με ακρίβεια και συναίσθημα όσα συνέβαιναν στο μυαλό και στην ψυχή της. Οσο την περίμενα, αναρωτιόμουν για αυτό που θα αντίκριζα. Πώς είναι ένας άνθρωπος με ημιπληγία; Θα έρθει, άραγε, με αμαξίδιο; Πώς κινείται; Οδηγεί; Αισθάνθηκα ένα ελαφρύ άγγιγμα στην πλάτη. Και είδα τη Γεωργία. Ορθια, φυσικά. Περπατήσαμε ως το καφέ. Το σώμα της έχει προσαρμοστεί στους περιορισμούς. Η κίνησή της ξεκινάει πάντα από το αριστερό πόδι που «τραβάει» και το δεξί. Αντίστοιχα, το δεξί της χέρι δεν λειτουργεί. Από το 2013 φοράει έναν ειδικό νάρθηκα σε αυτό το χέρι. Και κάνει προσπάθειες να το κινήσει. Πρόσφατα έγραψε αυτό που βλέπετε στη φωτογραφία. «Γράφω τρεις λέξεις και εξαντλούμαι», μου λέει.
Η ομιλία της είναι εξαιρετική. Και η συζήτηση μαζί της έχει και τη σαγήνη του τρόμου που δεν σε αγγίζει, αλλά είναι δίπλα σου. Δεν γίνεται να μιλάς με τη Γεωργία και να μη σκέφτεσαι ότι θα μπορούσες να είσαι στη θέση της. Και αν όχι χθες, ίσως αύριο ή μεθαύριο. Πώς είναι όταν παθαίνεις εγκεφαλικό; «Το τελευταίο πράγμα που θυμάμαι από ολόκληρο τον εαυτό μου ήταν μία ασυνήθιστη ζέστη και μία παράξενη δυσφορία που ένιωσα αρχικά στο κεφάλι. Και τότε ήταν σαν να με χτύπησε κεραυνός, λες και κάποιος ήθελε με ένα τιρμπουσόν να βγάλει ό,τι είχα μέσα στο κρανίο μου». Δεν μπορούσε να βγάλει λέξη από το στόμα της. Σωριάστηκε με παράλυτη τη δεξιά της πλευρά. Η φίλη της κάλεσε το ΕΚΑΒ. Το ασθενοφόρο ήρθε ύστερα από 90 λεπτά. «Κρίση πανικού» απεφάνθη η διασώστρια. Στο νοσοκομείο οι γιατροί την άρχισαν στα χαστούκια για να πει το όνομά της. Εβγαζε μόνο κραυγές. Λίγο μετά αισθάνθηκε να την πλησιάζει το σκοτάδι. «Παρέδωσα τη ζωή μου στο άγνωστο. Να χαρακτηρίσω το συναίσθημα όμορφο; Είναι μικρή η λέξη, ήταν κάτι ανώτερο. Με ρούφαγε μία τεράστια δίνη και δεν μπορούσα να αντισταθώ». Βρέθηκε σε έναν άλλον κόσμο που δεν μπορεί να περιγράψει με λέξεις. Μία μόνιμη απολαυστική πτώση, σαν φτερό στον άνεμο. Η έλλειψη βαρύτητας κατέστησε το σώμα αβαρές και απολύτως ελεύθερο. «Ηταν μία πτώση τόσο ειρηνική και ήσυχη που με γέμιζε με ένα συναίσθημα ανείπωτης ευχαρίστησης, με ευδαιμονία και ευφορία. Υπήρχα. Και αυτό με έκανε να αισθάνομαι ευγνωμοσύνη». Η πτώση την οδήγησε στη θάλασσα.
Ηταν σκοτάδι και έβλεπε στο βάθος φώτα. Αισθάνθηκε ασφάλεια, λες και ήταν πάλι πίσω στη μήτρα, έτοιμη να γεννηθεί. Το σώμα της δεν ήταν σταθερό, κυλούσε όπως το νερό. Ζούσε, όπως λέει, σε μία απόκοσμη μοναχικότητα με αίσθηση απόλυτης ελευθερίας. Μέχρι που αποφάσισε να βγει στην ακτή. Αποφάσισε ότι ήθελε να ζήσει. Και ξύπνησε. Ξαναγεννήθηκε ως μωρό στο σώμα μίας 37χρονης με ημιπληγία. Και κατάφερε να βγαίνει από αυτό. Να το παρατηρεί. Να εξετάζει τις συνδέσεις του εγκεφάλου της ως μηχανικός που προσπαθεί να παρακάμψει μία ανεπανόρθωτη βλάβη. Και να ανακαλύπτει τις δυνατότητες, μαζί με τις αδυναμίες, αυτού του θαυμαστού οργάνου που, αν και αποτελείται κυρίως από νερό, μπορεί να συλλάβει την έννοια του απείρου στο σύμπαν και να σκεφτεί πάνω στη σκέψη του. Σήμερα η Γεωργία δουλεύει με αυτιστικά παιδιά. Επέλεξε να ζήσει και να πολεμήσει. Τώρα έκανε ειρήνη.