Το υπουργείο Παιδείας την άνοιξη προχώρησε σε μία ακόμη απαγόρευση της χρήσης κινητών τηλεφώνων στο σχολείο. Σημειωτέον ότι από το 2002 εκδίδονται σχετικές αποφάσεις. Η αύξηση των κινητών στον μαθητόκοσμο, χρόνο τον χρόνο, διεύρυνε γεωμετρικά την παραβίαση των απαγορεύσεων.
Η διαφορά της τελευταίας απόφασης, καλώς κατά τη γνώμη μου, είναι ότι προβλέπει και συγκεκριμένες κυρώσεις για όσους την παραβαίνουν. Τα επιχειρήματα υπέρ της χρήσης κινητών και σχετικών ατομικών ψηφιακών συσκευών προβάλλουν, ανάμεσα σε άλλα, ότι η χρήση στη διδακτική πράξη ενισχύει την επαφή των παιδιών με τις νέες τεχνολογίες, αναπτύσσει τις δεξιότητες του 21ου αιώνα στην έρευνα, στη σύνθεση και την αξιολόγηση δεδομένων, την ταχεία πρόσβαση στον άπειρο κόσμο της πληροφορίας, στην επίλυση προβλημάτων, ενώ από τη μεριά γονέων προβάλλεται η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τα παιδιά.
Από την άλλη, χωρίς δυνατότητα ελέγχου και επιστασίας, τα όποια θετικά εύκολα μπορούν να εξουδετερωθούν. Η χρήση εντός τάξης, ανάμεσα στα άλλα, οδηγεί σε διάσπαση προσοχής, με την πλοήγηση σε άσχετες ιστοσελίδες, σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την ανταλλαγή μηνυμάτων ή τη συμμετοχή σε videogames. Επίσης αποτελεί εργαλείο παρενόχλησης και παραβίασης προσωπικών δεδομένων, με τη λήψη φωτογραφιών, videos και cyberbulling. Ο κατάλογος της ανάπτυξης παραβατικών συμπεριφορών δεν έχει τέλος. Γιατί στην πράξη ο έλεγχος με τεχνικά μέσα και φυσική εποπτεία από τους εκπαιδευτικούς αποδεικνύεται δύσκολος και σε αρκετές περιπτώσεις καθόλου αποτελεσματικός, αν μάλιστα στη δυσκολία προστεθεί και η ενδημική αδιαφορία διευθυντών και εκπαιδευτικών σε πολλές περιπτώσεις.
Σημειώνεται ότι σε αντίστοιχες απαγορεύσεις έχουν προχωρήσει οι περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Βρετανία, η Αυστραλία, οι ΗΠΑ κ.λπ., με διαφορές που ποικίλλουν ανά χώρα.
Οι κριτικές φωνές στην απαγόρευση εστιάζουν στο ερώτημα, απαγόρευση κινητών στην ψηφιακή εποχή; Η απάντηση είναι ότι η ψηφιακή μετάβαση του σχολείου και η ψηφιακή μάθηση μπορούν να προχωρήσουν και να αποδώσουν μέσα σε ένα σαφές παιδαγωγικό πλαίσιο που δεν απειλείται από την κατίσχυση μιας ψηφιακής ζούγκλας.
Το ελληνικό σχολείο, σε όλες τις βαθμίδες, έχει μπει στην ψηφιακή εποχή, παρ’ όλες τις δυσκολίες και τις καθυστερήσεις. Σημείο τομής αυτής της μετάβασης υπήρξε η πανδημία και η γενικευμένη εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με ψηφιακά μέσα.
Ταυτόχρονα στρατηγικές κινήσεις, στη γραμμή της ψηφιακής μετάβασης του σχολείου, ήταν η εκπόνηση των νέων προγραμμάτων σπουδών για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, με σαφή προσανατολισμό στις ψηφιακές τεχνολογίες, η θέσπιση του πολλαπλού βιβλίου, στην πραγματικότητα ενός υβριδίου προσβάσιμου ψηφιακά και σε χαρτί, με πλήθος ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων, μεγάλα έργα παραγωγής χιλιάδων ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων, διδακτικών σεναρίων και ψηφιακών μαθημάτων, σε περιβάλλον τεχνητής νοημοσύνης, μαζικές επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, με αιχμή στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, 36 χιλιάδες διαδραστικοί πίνακες, εξοπλισμός των εργαστηρίων πληροφορικής, κιτ ρομποτικής, ενίσχυση των υποδομών σύνδεσης του σχολείου με το internet, διεύρυνση της ψηφιακής επικοινωνίας του σχολείου και των εκπαιδευτικών με μαθητές και γονείς κ.λπ.
Ολα αυτά συγκροτούν έναν ωκεανό ψηφιακών ευκαιριών που μπορούν να λειτουργήσουν με τις υποδομές που το ίδιο το σχολείο διαθέτει. Η χρήση του κινητού για μελέτη και ψυχαγωγία μπορεί να περιοριστεί στο σπίτι και σίγουρα εκτός σχολείου.
Ο Γιάννης Αντωνίου είναι πρώην πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής