Ενα τεράστιο βήμα στον ευαίσθητο τομέα των μεταμοσχεύσεων έγινε το περασμένο Σάββατο με την επιτυχημένη ολοκλήρωση της πρώτης διπλής μεταμόσχευσης καρδιάς – πνευμόνων στην Ελλάδα. Το δώρο ζωής έλαβε μία γυναίκα 52 ετών, μητέρα ενός μικρού παιδιού, η οποία, μετά την πολύωρη και με ιδιαίτερα υψηλό βαθμό δυσκολίας επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε, πλέον νοσηλεύεται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Εντούτοις, το «θαύμα» αυτό δεν θα είχε συμβεί, εάν πρωτίστως τα μέλη της οικογένειας της 49χρονης δότριας δεν αποφάσιζαν να δωρίσουν τα όργανά της, προσφέροντας απλόχερα ελπίδα παρά το βαρύ τους πένθος.
«Αθόρυβη σκυταλοδρομία»
Πιο συγκεκριμένα η 52χρονη γυναίκα έπασχε από συγγενή καρδιοπάθεια και πνευμονική υπέρταση και βρισκόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα υπό τη συστηματική παρακολούθηση των γιατρών στα νοσοκομεία Θεσσαλίας, Ωνάσειο και «Αττικόν», κερδίζοντας έτσι πολύτιμο χρόνο. Παράλληλα, σταθμοί – κλειδιά στην περιπέτειά της υγεία της αποτέλεσαν, όπως περιγράφει σε ανάρτησή του ο Ηρακλής Τσαγκάρης, διευθυντής Β’ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας στο «Αττικόν» και επιστημονικός υπεύθυνος του Προγράμματος Μεταμόσχευσης Πνευμόνων, «η εξαιρετική διαχείριση της δότριας στην πολυδύναμη ΜΕΘ της “Σωτηρίας” που κατάφερε να διασώσει μοσχεύματα που θα μπορούσαν εύκολα να χαθούν, ο πολύτιμος συντονιστικός ρόλος του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και βεβαίως η συνδυασμένη και αποτελεσματική δουλειά και των δύο μεταμοσχευτικών προγραμμάτων καρδιάς και πνεύμονα στο Ωνάσειο». Μάλιστα, ο ίδιος κάνει λόγο για μια «αθόρυβη σκυταλοδρομία», ενώ συμπληρώνει πως «τώρα η ασθενής είναι στα εξαιρετικά χέρια της Εντατικής του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου και στη συνέχεια θα παρακολουθείται από τα αντίστοιχα μεταμοσχευτικά προγράμματα».
Σημειώνεται πως την αισιόδοξη αυτή είδηση γνωστοποίησε ο υπουργός Υγείας το βράδυ του Σαββάτου, μετά το πέρας της μεταμόσχευσης. Σε ανάρτησή του ο Αδωνις Γεωργιάδης συνεχάρη τους εμπλεκόμενους γιατρούς, απευθύνοντας παράλληλα θερμές ευχαριστίες και ευγνωμοσύνη στη 49χρονη δότρια και την οικογένειά της.
Εν τω μεταξύ, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται ακόμη μία επιτυχία στον νευραλγικό αυτό τομέα. Από το καλοκαίρι του 2020, όταν επανεκκινήθηκε το ελληνικό πρόγραμμα μεταμόσχευσης πνευμόνων, έχουν πραγματοποιηθεί συνολικά 40 (συμπεριλαμβανομένης της πρώτης συνδυασμένης καρδιάς – πνευμόνων) μεταμοσχεύσεις. «Η μεταμόσχευση πνευμόνων είναι η επιτομή της ομαδικής δουλειάς, σε βάθος χρόνου, με υψηλή ποιότητα και επιμονή από πολλές ομάδες του συστήματος υγείας μας. Υπερβαίνει μια χειρουργική επέμβαση (παρά την προφανή πολυπλοκότητά της) και απαιτεί ένα σύστημα υγείας που μπορεί να λειτουργήσει σε υψηλό επίπεδο. Δεν είναι τυχαίο που μέχρι από πριν λίγα χρόνια καμία ευρωπαϊκή χώρα ανατολικά της Βιέννης δεν είχε πρόγραμμα μεταμόσχευσης πνευμόνων» τονίζει στην ανάρτησή του ο Ηρακλής Τσαγκάρης. Και προσθέτει πως οι νέες δρομολογούμενες υποδομές και οι νέοι νόμοι αναμένεται να διευκολύνουν αποφασιστικά τις διαδικασίες, προχωρώντας συνάμα σε μία ακόμη αισιόδοξη πρόβλεψη: «Η δωρεά οργάνων φαίνεται ότι φέτος θα αγγίξει τα ιστορικά υψηλά για τη χώρα».
Ενα ορόσημο στην ιστορία των μεταμοσχεύσεων
Στις 9 Μαρτίου 1981, λίγα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, η Mary Gohlke, μια 45χρονη γυναίκα από την Αριζόνα που πέθαινε από πρωτοπαθή πνευμονική υπέρταση, μεταφέρθηκε στο χειρουργείο του νοσοκομείου Stanford για μια επέμβαση μεταμόσχευσης καρδιάς – πνεύμονα που θα γινόταν ιατρικό ορόσημο. «Η εικόνα του εντελώς άδειου θώρακα της Mary Gohlke ήταν πράγματι μια δραματική στιγμή.
Αναρωτήθηκα: “Θα πετύχει πραγματικά αυτό”» ανακαλεί σε συνέντευξή του ο Bruce A. Reitz, ο αμερικανός καρδιοθωρακοχειρουργός, ο οποίος εκείνη τη νύχτα ήταν επικεφαλής της πρώτης συνδυασμένης μεταμόσχευσης καρδιάς – πνεύμονα, έχοντας στο πλευρό του τον πρωτοπόρο χειρουργό μεταμόσχευσης καρδιάς Norman Shumway.
Ομως, όλα κύλησα ομαλά. «Το να παίρνεις κάποιον πίσω από το χείλος του θανάτου και να του δίνεις υγεία – αυτό είναι ένα από τα σπουδαία πράγματα των μεταμοσχεύσεων και της ενασχόλησης με τις μεταμοσχεύσεις» έλεγε ο ίδιος τότε, επισημαίνοντας πως το θάρρος της ασθενούς και η προθυμία της να εξερευνήσει το άγνωστο «κατέστησαν δυνατή την εποχή της θεραπευτικής μεταμόσχευσης πνευμόνων».