Καράβι της φυγής εντός

Το νέο άλμπουμ της εξιστορεί την τελευταία πτήση, το 1937, της Αμέλια Ερχαρτ, της οποίας είναι μακρινή συγγενής. «H Αμέλια ενδιαφερόταν για τους άλλους και της άρεσε αυτό που έκανε», λέει η Λόρι Αντερσον (1). «Ισως αυτό είναι το μυστικό. Να βρίσκεις νόημα σε ό,τι κάνεις αλλά ταυτόχρονα να το διασκεδάζεις. Ας πούμε το να γερνάς είναι μια μορφή τέχνης. Το θέμα είναι να μη χάνουμε το κέφι μας. Οι αισιόδοξοι έχουν πιο ευτυχισμένες ζωές».

Η εκλογική άνοδος της Ακροδεξιάς σε δύο ανατολικογερμανικά κρατίδια, αν και αναμενόμενη, προκάλεσε σοκ. «Ομως οι πολίτες εκεί είναι δημοκρατικοί», επιμένει η ιστορικός Κάτια Χόγιερ (2). «Υπήρχαν έντονες δημόσιες συζητήσεις παντού, η συμμετοχή έφθασε σε υψηλό ρεκόρ, με τα ¾ των πολιτών να ψηφίζουν. Οι Ανατολικογερμανοί δεν έχουν χορτάσει ούτε την πολιτική ούτε τη δημοκρατία. Εχουν βαρεθεί να μην τους παίρνουν στα σοβαρά. Ας είναι όλο αυτό μια καθυστερημένη αφύπνιση για τα παραδοσιακά κόμματα της Γερμανίας. Ενα καμπανάκι για τους πολιτικούς».

Το πάθος περισσεύει και η συγκίνηση είναι διάχυτη. Οχι μόνο στις απονομές αλλά και έπειτα από κάθε αγώνα. Οι Παραολυμπιακοί για άλλη μια φορά αποτελούν ένα τεράστιο μάθημα στον αγώνα της ζωής. Οι έλληνες αθλητές κερδίζουν μετάλλια και στέλνουν μηνύματα. Οπως ο Αντώνης Τσαπατάκης (3) στην κολύμβηση. Σε αμαξίδιο έπειτα από ατύχημα όταν ήταν 18 ετών, δεν σταματά μαζί με τις προπονήσεις να μεταφέρει το πάθος για ζωή όπου τον καλούν να μιλήσει. «Η ζωή επιφυλάσσει κάθε μέρα έναν αγώνα που δεν ξέρεις ότι υπάρχει».

Δεν είχε ακόμα κλείσει τα 30 η Τζέιν Γκούνταλ (4) όταν κλόνισε τις, μέχρι τότε, επιστημονικές πεποιθήσεις δείχνοντας πόσο μοιάζουμε με τους χιμπατζήδες, με τους οποίους τώρα γνωρίζουμε ότι μοιραζόμαστε το 98,7% του DNA μας. Η κορυφαία πρωτευοντολόγος του καιρού της, στα 90 της υπερασπίζεται τον περιβαλλοντικό ακτιβισμό με δύο μοναδικά όπλα: την ενσυναίσθηση και μια ξεχειλισμένη πηγή ελπίδας. «Υπάρχει ακόμη χώρος για δράση. Εχουμε τέσσερα ατού: τη διάνοια των ανθρώπων, την ανθεκτικότητα της φύσης, τους νέους ανθρώπους και ένα αδάμαστο πνεύμα».

Το 2023 το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας βράβευσε δύο ταινίες για τους μετανάστες. Το 2021 ο Χρυσός Λέων απονεμήθηκε σε ταινία που περιέγραφε την προσπάθεια μιας γυναίκας να κάνει έκτρωση. Το φεστιβάλ προβάλλει ταινίες για θέματα που πολεμάει η ακροδεξιά πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αλμπέρτο Μπαρμπέρα (5) φέτος επέλεξε να προβάλει μια ταινία για τον Μπενίτο Μουσολίνι – ιδεολογικό πρόγονο του κόμματος της Μελόνι. «Το φεστιβάλ είναι χώρος συνάντησης και προβληματισμού για την τέχνη», λέει. Ομως και η τέχνη είναι πολιτική.

«Πηγαίνουμε από τη μια κρίση στην άλλη, από τη μια καταστροφή στην άλλη. Με τόσα πολλά προβλήματα προς επίλυση, η ζωή έχει περιοριστεί στην επιβίωση». Ετσι ξεκινά το νέο του βιβλίο «Το πνεύμα της Ελπίδας» ο νοτιοκορεάτης φιλόσοφος Μπιουνγκ Τσουλ-Χαν (6) που ζει και εργάζεται χρόνια στη Γερμανία. Ποιο είναι το αντίδοτο, λοιπόν; «Η απόγνωση είναι η αφετηρία της ελπίδας, η αρχή του ταξιδιού», γράφει. «Ελπίδα είναι να ξέρουμε πως όλα περνούν. Είναι, όπως έλεγε ο Κίρκεγκαρντ, το πάθος για το εφικτό».