Να διασώσει το αφήγημα περί δήθεν «υποδειγματικής» αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών στη φετινή αντιπυρική περίοδο επιχειρεί ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Μετά την καταστροφική πυρκαγιά στη ΒΑ Αττική, που αποκάλυψε όλες τις αδυναμίες και τα κενά του νέου δόγματος δασοπυρόσβεσης, ο υπουργός χρησιμοποιεί επιλεκτικά συγκεκριμένα στοιχεία, με στόχο να ωραιοποιήσει τη «μεγάλη εικόνα».
Συγκεκριμένα, επικαλούμενος σημεία – που διάλεξε πολύ προσεκτικά – από άρθρο του διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου, ανέφερε σε συνέντευξή του ότι έχουμε μικρότερη καμένη έκταση ανά πυρκαγιά από τον μέσο όρο της 20ετίας και ότι αυτό το μεμονωμένο στοιχείο αποτελεί απόδειξη της επιτυχημένης πολιτικής του.
Ωστόσο, άλλοι δείκτες, εξίσου σημαντικοί, συνθέτουν μια ευρύτερη εικόνα που μόνο πανηγυρισμούς δεν επιτρέπει. Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με τα δεδομένα του συστήματος «Copernicus», σοβαρό προβληματισμό προκαλεί το σύνολο των καμένων εκτάσεων στη χώρα μας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συγκεκριμένα, οι καμένες εκτάσεις στην ΕΕ για το 2024 βρίσκονταν στον μέσο όρο της περιόδου 2006-2023 μέχρι τα μέσα Ιουλίου, ενώ στη συνέχεια κινήθηκαν πολύ κάτω από τον μέσο όρο. Στην Ελλάδα, αντίθετα, οι καμένες εκτάσεις για το 2024 κινήθηκαν, μέχρι τα τέλη Ιουλίου, πολύ πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2023, ενώ στη συνέχεια παρουσιάζουν διακυμάνσεις.
Επομένως, τι κατάφερε τελικά στην πράξη το νέο δόγμα «αεροδασοπυρόσβεσης», με τον μεγαλύτερο στόλο εναέριων μέσων στην Ευρώπη, σε σχέση με τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που διέθεσε ο έλληνας φορολογούμενος για τη δημιουργία του; Μήπως πρέπει επιτέλους να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε με όρους αποδοτικότητας των δημόσιων πολιτικών; Είναι «επιτυχία» τα – μέχρι 1ης Σεπτεμβρίου – 327.000 καμένα στρέμματα της φετινής περιόδου, σε σχέση με το αστρονομικό ποσό των 142 εκατ. ευρώ που δαπανήθηκε μόνο φέτος για τη μίσθωση εναέριων μέσων;
Οταν όλη την πενταετία 2015-2019 δαπανήθηκαν για μίσθωση εναέριων μέσων περίπου 114 εκατ. ευρώ και το αποτέλεσμα ήταν 861.000 καμένα στρέμματα, την πενταετία 2020-2024 δαπανήθηκαν 468 εκατ. ευρώ και αντί ο αριθμός των καμένων στρεμμάτων να μειωθεί, ή έστω να μείνει σταθερός, «απογειώθηκε» σε περισσότερα από 3,7 εκατομμύρια!
Ας δούμε όμως και τον αθροιστικό αριθμό των πυρκαγιών. Στην ΕΕ για το 2024 είναι αυξημένος μεν, σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2023, χωρίς όμως να ξεπερνά το μέγιστο της αντίστοιχης περιόδου. Στην Ελλάδα, αντίθετα, υπερβαίνει σαφώς όχι μόνο τον μέσο όρο, αλλά και το μέγιστο της αντίστοιχης περιόδου (από τα τέλη Ιουνίου μέχρι τα μέσα Ιουλίου).
Στη χώρα μας είχαμε δυσμενείς πυρομετεωρολογικές συνθήκες, όπως ισχύει και στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, φαίνεται όμως ξεκάθαρα η αποτυχία της κυβέρνησης Μητσοτάκη στον τομέα της πρόληψης.
Τα βεβιασμένα μέτρα για τον καθαρισμό των 830.000 οικοπέδων (σε σύνολο πόσων άραγε;) ως πολιτική πρόληψης δεν αρκούν. Οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι μεγάλες. Για τη διάλυση της Δασικής Υπηρεσίας, με τη συστηματική υποστελέχωση και υποχρηματοδότησή της, την απουσία μακροχρόνιου στρατηγικού σχεδιασμού πρόληψης και συντονισμού μεταξύ των συναρμόδιων φορέων, την έλλειψη βιώσιμης διαχείρισης των δασών και τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, τις καθυστερήσεις στην απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για δασοπροστασία. Καθώς και για την ελλιπή εφαρμογή των κανονισμών για τη χρήση γης, ώστε να εμποδιστεί η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση, ειδικά στις παρυφές των πόλεων. Τα πορίσματα των εκθέσεων της «Επιτροπής Goldammer», του ΟΟΣΑ και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας είναι απολύτως αποκαλυπτικά…
Μια νέα προσέγγιση, με επίκεντρο τη συστηματική και εκτεταμένη πρόληψη, αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για τη δασοπροστασία στη χώρα μας και πρέπει όλοι να συμβάλλουμε για να κερδηθεί.
Ο Συμεών Κεδίκογλου είναι βουλευτής Ευβοίας, τομεάρχης Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ