Ηρθε η σωτηρία για την επόμενη μέρα του εμφράγματος; Αυτός είναι ο στόχος για το πρόγραμμα «Rescue», που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και είναι ένα διεθνές ερευνητικό έργο με επικεφαλής το Università degli Studi της Τεργέστης και το Centro Cardiologico Monzino του Μιλάνου.
Το project αυτό επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ενός νέου φαρμάκου που χρησιμοποιεί RNA για να βοηθήσει στην «αναγέννηση» της καρδιάς ύστερα από έμφραγμα. Συγκεκριμένα, το φάρμακο θα στοχεύει στην προώθηση της δημιουργίας νέου καρδιακού ιστού και νέων αιμοφόρων αγγείων (μια διαδικασία γνωστή ως «αγγειογένεση»), με στόχο τη βελτίωση της ανάρρωσης και της καρδιακής λειτουργίας.
Το φάρμακο θα βασίζεται σε RNA (ριβονουκλεϊκό οξύ), το οποίο έχει την ικανότητα να ρυθμίζει την έκφραση γονιδίων που εμπλέκονται στη δημιουργία νέου ιστού και αγγείων. Το RNA μπορεί να προγραμματίσει τα κύτταρα της καρδιάς για να ενεργοποιήσουν διαδικασίες αναγέννησης και αγγειογένεσης, ενισχύοντας τη φυσική ικανότητα του σώματος να επουλώνει τις βλάβες έπειτα από έμφραγμα.
Το φάρμακο περιγράφεται ως «2 σε 1», γιατί έχει δύο βασικές λειτουργίες:
Πρώτη είναι η αναγέννηση του καρδιακού ιστού. Αυτή ενισχύει την παραγωγή νέων καρδιακών κυττάρων που αντικαθιστούν τους ιστούς που έχουν καταστραφεί από το έμφραγμα.
Παράλληλα είναι η αγγειογένεση, που προωθεί τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων, ώστε να εξασφαλιστεί η καλύτερη ροή αίματος και θρεπτικών ουσιών στην περιοχή της βλάβης.
Η θεραπεία με RNA αντιπροσωπεύει μια καινοτομία στον τομέα της «αναγεννητικής» ιατρικής. Μέχρι σήμερα, οι επιλογές για την αποκατάσταση της καρδιάς έπειτα από έμφραγμα είναι περιορισμένες και οι ασθενείς συχνά ζουν με μειωμένη καρδιακή λειτουργία. Το Rescue project στοχεύει να γεφυρώσει αυτό το κενό, δίνοντας ελπίδα για σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Αν η έρευνα προχωρήσει επιτυχώς, αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα εμφράγματα και οι καρδιακές παθήσεις, προσφέροντας μια θεραπεία που όχι μόνο θα αποτρέπει τις βλάβες αλλά και θα αποκαθιστά την καρδιακή λειτουργία.
Το έργο προωθείται από την ευρωπαϊκή συνεργασία Era4Health, η οποία υποστηρίζει τη συνεργασία μεταξύ διαφόρων ερευνητικών οργανισμών στον τομέα της υγείας.
Η θεραπεία που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του Rescue θα χορηγείται με φαρμακευτική αγωγή και όχι με χειρουργική επέμβαση. Το φάρμακο θα χορηγείται στον ασθενή πιθανότατα μέσω ενέσεων ή άλλης μορφής φαρμακευτικής αγωγής, που θα επιτρέψει στο RNA να φτάσει στα κύτταρα της καρδιάς και να ενεργοποιήσει τις διαδικασίες αναγέννησης.
Το ριβονουκλεϊκό οξύ είναι ένα μόριο που παίζει κρίσιμο ρόλο στη βιολογία των κυττάρων. Αποτελείται από νουκλεοτίδια, τα οποία είναι τα δομικά στοιχεία του, και είναι παρόμοιο με το DNA. Αποτελείται από μία αλυσίδα νουκλεοτιδίων, σε αντίθεση με το DNA που έχει δύο αλυσίδες. Το RNA παίζει διάφορους ρόλους στην κυτταρική διαδικασία. Το αγγελιαφόρο RNA (mRNA) μεταφέρει τις γενετικές πληροφορίες από το DNA στον πυρήνα στα ριβοσώματα, όπου συντίθενται οι πρωτεΐνες. Το μεταφορικό RNA (tRNA): Βοηθά στη μεταφορά αμινοξέων στα ριβοσώματα, για τη σύνθεση των πρωτεϊνών. Εξάλλου, το ριβοσωμικό RNA (rRNA): Αποτελεί μέρος των ριβοσωμάτων, που είναι τα εργοστάσια πρωτεϊνών των κυττάρων.
Στο πλαίσιο της έρευνας που αφορά τη χρήση του σε θεραπευτικές αγωγές, χρησιμοποιείται για να δώσει εντολές στα κύτταρα να παράγουν συγκεκριμένες πρωτεΐνες που βοηθούν στην αναγέννηση των ιστών και των αιμοφόρων αγγείων.
Το RNA, δεν είναι μόνο ένα εργαλείο στη βιολογία των κυττάρων, αλλά και μια πολλά υποσχόμενη πλατφόρμα για θεραπείες, όπως έχουμε δει και με τα εμβόλια mRNA για την Covid-19, που βασίζονται σε παρόμοιες αρχές.