Η έκρηξη δεν προκλήθηκε από έλαια σιλικόνης

Σημαντική καθυστέρηση που προκαλεί ερωτήματα παρατηρείται στην έκδοση του πορίσματος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για τα αίτια της φονικής έκρηξης μετά τη σύγκρουση των δύο αμαξοστοιχιών στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου 2023 με τους 57 νεκρούς. Παρότι η εντολή από την Εισαγγελία Λάρισας σε καθηγητή της Σχολής Χημικών Μηχανικών να συνταχθεί σχετική μελέτη έχει δοθεί από τις αρχές Μαρτίου, σχεδόν επτά μήνες μετά το πόρισμα δεν είναι έτοιμο. Μάλιστα, σύμφωνα με έγγραφο που παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ», μόλις την Τρίτη ξεκίνησε αλληλογραφία για λογαριασμό του ΕΜΠ για… ανεύρεση και ανάλυση ουσιών, τα οποία – σημειωτέον – είχαν ήδη εντοπιστεί την άνοιξη του 2023 από στελέχη του Γενικού Χημείου του Κράτους, γεγονός που σηματοδοτεί νέα μεγάλη αργοπορία στην έκδοση του πορίσματος για την έκρηξη.

Τα ερωτήματα για την καθυστέρηση αυτή αυξάνονται, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες από τα αρχικά δεδομένα της έρευνας του ΕΜΠ, έχει σχεδόν αποκλειστεί το ενδεχόμενο η πυρόσφαιρα που δημιουργήθηκε μετά την έκρηξη να οφείλεται σε βραδυφλεγή έλαια σιλικόνης στους μετασχηματιστές των αμαξοστοιχιών. Φαίνεται να καταρρίπτεται, δηλαδή, η επίσημη κρατική εκδοχή, όπως αυτή αποτυπωνόταν στο πόρισμα πραγματογνωμόνων αλλά και σε δημόσιους ισχυρισμούς υψηλόβαθμων στελεχών του ΟΣΕ.

Κύριο ζητούμενο αποτελεί πλέον αν υπάρχει παρελκυστική τακτική για να μην εμφανιστεί στο άμεσο μέλλον μια εκδοχή του τραγικού συμβάντος που ανατρέπει την επίσημη θεωρία των κρατικών φορέων ή αν τελικώς το χρονοδιάγραμμα των ερευνητών του ΕΜΠ είναι διαφορετικό.

Ενα από τα βασικά ζητούμενα της τραγωδίας των Τεμπών αποτελούν τα αίτια της έκρηξης, με την πυρκαγιά που ακολούθησε να υπολογίζεται ότι προκάλεσε τον θάνατο τουλάχιστον πέντε-επτά ατόμων που είχαν εγκλωβιστεί στα συντρίμμια. «Η φωτιά που προκλήθηκε σχετίζεται με το εκνέφωμα του ελαίου ψύξης των μετασχηματιστών ισχύος των ηλεκτραμαξών που δημιουργήθηκε κατά τη σύγκρουση» ανέφεραν στο πόρισμά τους χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής. Πρόκειται για εκδοχή που υιοθέτησαν και στελέχη του ΟΣΕ, ενώ και κυβερνητικά στελέχη δήλωναν τη βεβαιότητά τους ότι αυτή η έκρηξη δεν οφείλεται σε εξωγενή παράγοντα – μεταφορά ύποπτου φορτίου κ.ο.κ. Οι τεχνικοί σύμβουλοι των οικογενειών των θυμάτων, από την πλευρά τους, δεν αποδέχονται αυτό το ενδεχόμενο, με την επισήμανση ότι «τα εν λόγω έλαια δεν είναι ιδιαίτερα εύφλεκτα, για λόγους ασφαλείας». Την ίδια στιγμή, άλλωστε, στα συντρίμμια των τρένων βρέθηκαν ίχνη της ουσίας ξυλόλιο, που αποτελεί εύφλεκτο υλικό νόθευσης καυσίμων και ενδέχεται να μετέφερε παρανόμως η εμπορική αμαξοστοιχία.

Προκειμένου λοιπόν να προσδιοριστεί τι ακριβώς συνέβη, ο εισαγγελέας Λάρισας διόρισε στις 15 Μαρτίου 2024 τον καθηγητή του Εργαστηρίου Τεχνολογίας Καυσίμων και Λιπαντικών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ Δημήτριο Καρώνη προκειμένου να διερευνήσει τα αίτια της έκρηξης, χωρίς έως σήμερα να έχει προκύψει αποτέλεσμα. Κατά πληροφορίες πάντως η έρευνα του ΕΜΠ κατατείνει στην κατάρριψη της θεωρίας ότι η πυρόσφαιρα που προκλήθηκε μετά τη σύγκρουση οφείλεται σε έλαια σιλικόνης, ενώ δεν επιβεβαιώνονται και οι αναφορές ότι η έκρηξη οφείλεται σε φορτία ξυλολίου που ανιχνεύθηκαν στα συντρίμμια.

Νέα πολύμηνη διαδικασία

Εκείνο ωστόσο που προκαλεί περαιτέρω απορίες είναι ότι ενώ έχουν παρέλθει σχεδόν επτά μήνες για τη διερεύνηση από το ΕΜΠ και υπήρχε η εικόνα ότι το σχετικό πόρισμα «παραδίδεται από ώρα σε ώρα» στις δικαστικές αρχές, τα έγγραφα που παρουσιάζουν «ΤΑ ΝΕΑ» δείχνουν το ακριβώς αντίθετο. Ετσι λοιπόν η Εισαγγελία Λάρισας φαίνεται να ζητά με διαδοχικά έγγραφά της, στις 20 και 24 Σεπτεμβρίου, από τη Χημική Υπηρεσία Λάρισας να ληφθούν (σ.σ.: ενάμιση χρόνο μετά το δυστύχημα) δείγματα σιλικόνης από τους μετασχηματιστές των τρένων που βρίσκονται πλέον στη θέση Κουλούρι στη Λάρισα. Και ακολούθως αυτά τα δείγματα να δοθούν σε υπαλλήλους της Τροχαίας Λάρισας που θα οριστούν αρμοδίως, ώστε να μεταφερθούν στο Γενικό Χημείο του Κράτους προκειμένου να αναλυθούν και να ερευνηθούν. Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια νέα πολύμηνη διαδικασία που παραπέμπει στις ελληνικές καλένδες την έκδοση του σχετικού πορίσματος.

Ωστόσο, σύμφωνα με τα έγγραφα που παρουσιάζονται, το Γενικό Χημείο του Κράτους έχει αναλύσει από τον Μάιο του 2023 τα έλαια σιλικόνης που ελήφθησαν τότε από τους μετασχηματιστές. Τέτοιο υλικό φέρεται να είχε παραδοθεί μάλιστα και στο ΕΜΠ, ενώ πρόκειται για βιομηχανικό προϊόν ευρείας κυκλοφορίας και ίδιας σύστασης σε όλες τις αμαξοστοιχίες. Προκύπτουν, συνεπώς, απορίες για τους λόγους που ζητείται η εκ νέου συγκέντρωσή του από τα συντρίμμια των μοιραίων αμαξοστοιχιών.