Η πεζοπορία αποκτά όλο και περισσότερους λάτρεις, και όχι άδικα. Αποτελεί πολύτιμη μορφή ψυχαγωγίας, χαλάρωσης, αλλά και άσκησης που τονώνει όλο το σώμα. Ταυτόχρονα, είναι ένας τρόπος να αλλάξετε παραστάσεις, να γνωρίσετε ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα ή και να έρθετε πιο κοντά με τους δικούς σας.
Ειδικά αυτή την εποχή που ο καιρός δροσίζει, η φύση λούζεται από πορτοκαλί και καφέ αποχρώσεις και τα φύλλα στρώνουν τα µονοπάτια, η Ελλάδα περιµένει να την εξερευνήσετε. Γι’ αυτό, συγκεντρώσαµε µερικά µόνο από τα πολλά μονοπάτια που µπορείτε να κάνετε πεζοπορία φέτος το φθινόπωρο, από τον Υµηττό µέχρι τον Παρνασσό, τη Ροδόπη και τα Άγραφα.
ΥΜΗΤΤΟΣ
ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ TRAIL | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5,5 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 15,79 χλµ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 460 µ.
Κυριακή, αλλά και καθηµερινή, στην Αθήνα… Τι καλύτερο από το να περάσετε κάποιες ώρες µέσα σε έναν παράδεισο πολύ κοντά στο κέντρο! Κοιτάζοντας την ανατολή, βλέπετε τον Υµηττό και, σε 15 λεπτά µε τα µέσα µαζικής µεταφοράς και τη λεωφορειακή γραµµή 224, ξεκινάτε να περπατάτε σε ένα εµβληµατικό µονοπάτι.
«Το Καισαριανή Trail δεν είναι απλώς ένα µονοπάτι στον Υµηττό, είναι µια µαγική διαδροµή γεµάτη ιστορία, µνήµες και φύση. Από την πρώτη στιγµή, από το τέρµα της γραµµής 224, θα νιώσετε τη µετάβαση από το θόρυβο της πόλης στην ηρεµία του βουνού. Είναι σαν να αφήνετε πίσω σας το σύγχρονο κόσµο και να βυθίζεστε σε ένα χρόνο απλό και γαλήνιο», λέει ο Μάνος Κιτσέλλης, πρόεδρος Περιπατητικής Οµάδας Υµηττού, σύµβουλος Δικτύων Μονοπατιών και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων και στον ΣΠΑΥ (Σύνδεσµος Προστασίας & Ανάπτυξης Υµηττού).
Το µονοπάτι αρχικά είναι ήπιο δίνοντας χρόνο στον περιπατητή να προσαρµοστεί. Καθώς η κλίση θα αυξάνεται, δεν θα αισθάνεστε µόνο το σώµα σας να ανεβαίνει, αλλά και την καρδιά σας να ανοίγει στη δύναµη της φύσης. Τα ιστορικά σηµεία κατά µήκος της διαδροµής, όπως ο λόφος των Ταξιαρχών και το πρώτο αρχαίο λατοµείο, θα σας µεταφέρουν σε άλλες εποχές, όταν άνθρωπος και φύση συµβίωναν αρµονικά.
Αξέχαστες εξορμήσεις στον πράσινο πνεύμονα της Αθήνας, τον Υμηττό | φωτογραφία: Χρήστος Πουργούρης
«Το µονοπάτι του Βλάση είναι επίσης ένας ιδιαίτερος σταθµός καθώς έχει µετατραπεί σε πράσινη τάξη για τους µικρούς µαθητές. Μέσα στα βότανα και τα φυτά του Υµηττού, η φύση γίνεται δάσκαλος και µας θυµίζει πόσα έχει να µας προσφέρει», προσθέτει ο κύριος Κιτσέλλης. Η Μονή Καισαριανής, µε τη γνωστή πηγή του Κριού, χτισµένη γύρω στο 1200 µ.Χ., προσφέρει µια αίσθηση πνευµατικότητας και γαλήνης, δίνοντας στη συνέχεια τη σκυτάλη, σε µικρή απόσταση, στην Τρύπια Εκκλησία ή Ανάληψη, µε τις πηγές του Ηριδανού να ξεκινούν από κάτω της.
Θα ολοκληρώσετε τη διαδροµή στο αναψυκτήριο Καλοπούλα, κάτω από τη σκιά των δέντρων και µέσα στη δροσιά του βουνού, νιώθοντας πληρότητα. Εκεί, µε καφέ, ζεστό ρόφηµα ή ένα τσίπουρο και σπιτικούς µεζέδες, θα αναλογιστείτε όσα βιώσατε.
ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ
Μόλις δύο ώρες από την Αθήνα και θα βρεθείτε στο βουνό του Απόλλωνα, το µυθικό όρος της Στερεάς Ελλάδας. Εκεί µια οµάδα νέων ανθρώπων δηµιούργησε το Parnassos Hiking Club, µε έδρα την Αµφίκλεια και σκοπό να αναδείξει τον πλούτο της περιοχής φέρνοντας τους ανθρώπους πιο κοντά στη φύση.
Όπως αναφέρει ο Δηµήτρης Καρατσώλης, συντονιστής πεζοποριών – συνοδών βουνού και συνοδός βουνού: «Θέλουµε οι επισκέπτες να γνωρίσουν τον τόπο µας και να βιώσουν τη µαγευτική αίσθηση και το δέος που προκαλεί το φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα, επιδιώκουµε να καλλιεργήσουµε τις αξίες της εθελοντικής δράσης, της προστασίας του περιβάλλοντος, της διάσωσης και της διαφύλαξης του φυσικού µας πλούτου. Σε αυτό το πλαίσιο, µε τη βοήθεια ειδικών, έχουµε χαρτογραφήσει µερικά παλιά µονοπάτια που χρησιµοποιούνταν από τους ντόπιους µε στόχο την αναβίωσή τους».
«Τα βουνά καλούν κι εγώ πρέπει να πάω», Τζον Μιούιρ (1838-1914), πατέρας του σύγχρονου οικολογικού κινήματος.
Οι πεζοπορίες είναι ηµερήσιες, ξεκινούν από την περιοχή της Αµφίκλειας και απευθύνονται κυρίως σε άτοµα µε µικρή ή και καθόλου εµπειρία. Οι διαδροµές στον βορειοανατολικό Παρνασσό και τον εθνικό δρυµό εστιάζουν στην οµορφιά του δάσους και τη χαρά της πεζοπορίας προσφέροντας µια ασφαλή και ευχάριστη εµπειρία µε τη συνοδεία έµπειρων και πιστοποιηµένων συνοδών βουνού. Ο συνοδός βουνού Δηµήτρης Λέφας αναλαµβάνει να µας µυήσει στην παρνασσική περιπλάνηση.
ΑΓΙΑΡΣΑΛΗ | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 3,5 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 2,77 χλμ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 565 µ.
Με αφετηρία την πλατεία της Αµφίκλειας, θα πεζοπορήσετε σε άσφαλτο τα πρώτα 15 περίπου λεπτά µε κατεύθυνση νοτιοανατολικά, προς το Αλωνάκι. Δίπλα του υπάρχει ένα από τα παλιότερα εικονοστάσια της παλιάς Μονής του Δαδιού, κατασκευασµένο από τρεις λαξευµένους ογκώδεις βράχους και αφιερωµένο στο όνοµα της Αγίας Ιερουσαλήµ. Στη συνέχεια θα δείτε το γεφύρι του Κεραµιδιού, το οποίο διασχίζει το Μεγάλο Ρέµα, γνωστό και ως Καλανίτσο. Μετά το ρέµα, το µονοπάτι στρίβει δεξιά σε χωµατόδροµο, προς το εσωτερικό της χαράδρας του Κιαραµιδιού, κατά το Δαδιώτικο. Στα ανατολικά της διαδροµής βρίσκεται η άκρη της κορυφογραµµής Βαρσάµω. Έπειτα από µερικά µέτρα, η στράτα συναντά το νεότερο Ναό της Αγίας Ιερουσαλήµ (ή Κάτω Αγιαρσαλής). Θα κατευθυνθείτε στην αρχή του µονοπατιού, σε µια έντονη πλαγιά που οδηγεί προς την παλιά Αγία Ιερουσαλήµ (ή Αγιαρσαλή).
Το εκκλησάκι της Αγιαρσαλής σκαρφαλωμένο σε μια σπηλιά
Θα ανηφορίσετε στο µονοπάτι, το οποίο αποτελεί παρακλάδι του εθνικού µονοπατιού Ε22, όπου θα δείτε αποµεινάρια του Κοµµένου Γεφυριού. Στην απέναντι πλευρά διακρίνονται η σπηλιά του Περγαντά, που λειτουργούσε ως ποιµνιοστάσιο, και η σπηλιά του Κάκαβου, που πιθανολογείται ότι αποτελούσε µοναστική σκήτη.
Προς το τέλος, σε µια παράκαµψη 200 µέτρων, θα ανακαλύψετε µια πηγή και θα επιστρέψετε για να συνεχίσετε προς τη σπηλιά, όπου βρίσκεται σκαρφαλωµένο το εκκλησάκι της Αγιαρσαλής. Το άλλοτε ασκητικό Μοναστήρι της Αγιαρσαλής αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά µνηµεία της Αµφίκλειας και φηµολογείται ότι χτίστηκε από µοναχούς λατινικής καταγωγής από τα τάγµατα των Βενεδικτίνων, των Ιωαννιτών και των Ναϊτών, οι οποίοι εγκατέλειψαν την περιοχή µετά την κατάληψή της από τους Σαρακηνούς. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, στο ναό κατέφευγαν οι κάτοικοι της Αµφίκλειας, ενώ εδώ λένε ότι είχε το καραούλι του ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Θα επιστρέψετε από το ίδιο µονοπάτι. Λόγω της έντονης υψοµετρικής διαφοράς, απαιτείται καλή φυσική κατάσταση.
ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΑΓΡΑΦΑ
Τα Άγραφα είναι µια θάλασσα βουνοκορφών στην καρδιά της Πίνδου. Έχουν πάνω από δεκαπέντε κορυφές άνω των 2.000 µέτρων και άπειρες χαµηλότερες. Το τοπίο διακρίνεται για το έντονο ανάγλυφο µε τις βαθιές χαράδρες, τα απέραντα δάση και την πλούσια πανίδα. «Η πόλη της Καρδίτσας απέχει πια µόνο τρεις ώρες από την Αθήνα µέσω του αυτοκινητοδρόµου Ε65. Δύσκολο να διαλέξει κάποιος µεταξύ των εκατό και πλέον µονοπατιών που είναι χαρτογραφηµένα στα Θεσσαλικά Άγραφα, πολλά από τα οποία διαθέτουν καλή σήµανση. Από τις κορυφές όπου καταλήγουν οι περισσότερες διαδροµές, µπορούµε να αγναντέψουµε τη µισή Ελλάδα», µας λένε από τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο Καρδίτσας (ΕΟΣΚ) και µας προτείνουν την ωραιότερη φθινοπωρινή πεζοπορία στην περιοχή.
ΚΥΚΛΟΣ ΛΙΜΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑΣ | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 4 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 6 χλµ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 260 µ.
Δύο παλιά µονοπάτια σχηµατίζουν µια κυκλική πορεία µε αφετηρία το χωριό Στεφανιάδα. Η περιοχή ανήκει στην ανατολική Αργιθέα και είναι προσβάσιµη από το Μουζάκι Καρδίτσας, µετά από οδήγηση µιάµισης ώρας ανάµεσα σε βουνά και χαράδρες. Η λίµνη δηµιουργήθηκε από κατολίσθηση, έπειτα από πολλές ηµέρες συνεχών βροχοπτώσεων, τη δεκαετία του ’60.
Από την πλατεία του χωριού θα εισέλθετε στο µονοπάτι Α48, που θα σας οδηγήσει πάνω από τον οικισµό, µέχρι το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής. Κοντά στο ναό θα απολαύσετε µοναδική πανοραµική θέα της λίµνης, µε φόντο την κορυφή Καράβα και τα βουνά που τη στεφανώνουν. Θα συνεχίσετε κατηφορικά, µέσα σε δάση βελανιδιών και πλατάνων. Στη διαδροµή θα συναντήσετε µια πηγή που θα σας δροσίσει και ερείπια πέτρινων αγροικιών όπου δεν έφτασαν ποτέ ο πολιτισµός, το ρεύµα και το σταθερό τηλέφωνο. Χαµηλότερα θα περάσετε από ασφαλές πέρασµα, πάνω και µέσα από το σηµείο της µεγάλης κατολίσθησης που δηµιούργησε τη λίµνη. Το τοπίο, µε τα αµέτρητα βράχια ατάκτως σπαρµένα, µοιάζει σεληνιακό. Θα φτάσετε στην όχθη της λίµνης, σε σηµείο όπου υπάρχει πρόσβαση µε αυτοκίνητο. Εδώ µπορείτε να κάνετε µπάνιο ή καγιάκ.
Καγιάκ και δραστηριόητες στη λίμνη Στεφανιάδα
Η επιστροφή στο χωριό µπορεί να γίνει από το µονοπάτι Α47, που αρχικά διασχίζει την ανατολική όχθη της λίµνης. Στη συνέχεια θα περάσετε από πλατανόδασος µε µεγάλους κορµούς σε σχήµατα βγαλµένα από εργαστήριο γλυπτικής. Περπατώντας παράλληλα µε το ρέµα, θα προσεγγίσετε ένα µικρό καταρράκτη και βάθρες µε παγωµένο νερό, όπου οι τολµηροί µπορείτε να βουτήξετε. Θα ανηφορίσετε µέχρι το χωριό από παλιό, κλέφτικο µονοπάτι που έχει υπολείµµατα καλντεριµιού. Συνδυάστε τη διάσχιση µε επίσκεψη στην Ιερά Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας, που στέκει αγέρωχη σαν αετοφωλιά πάνω σε βράχο.
ΡΟΔΟΠΗ
ΠΑΡΘΕΝΟ ΔΑΣΟΣ | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 4,5 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 12 χλμ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 500 μ.
Η Βανέσα Αρχοντίδου, διεθνής αλπινίστρια, συνοδός βουνού και συνιδρύτρια της Up and Out – Elite Adventures, µας ταξιδεύει στο σπουδαιότερο στο είδος του δάσος στην Ευρώπη, που από το 1980 έχει ανακηρυχθεί Διατηρητέο Μνηµείο της Φύσης.
Το φθινόπωρο είναι η ιδανική εποχή για πεζοπορία στη Ροδόπη και στο Παρθένο Δάσος, που ντύνεται µε αποχρώσεις του πορτοκαλί. Το δάσος Φρακτού Παρανεστίου είναι ένας σπάνιος θησαυρός για την Ελλάδα και ένα από τα ελάχιστα εναποµείναντα αδιατάρακτα δασικά οικοσυστήµατα της Ευρώπης. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του Νοµού Δράµας, κάτω από την ψηλότερη κορυφή (Δεληµπόσκα) της Κεντρικής Ροδόπης, στα 1.953 µέτρα. Tο όνοµα Φρακτό οφείλεται στο γεγονός ότι όλη η περιοχή είναι µια λεκάνη φραγµένη µε κορυφογραµµές µε µία µόνο διέξοδο, στο νότιο και χαµηλότερο σηµείο της.
Πεζοπορώντας μέσα στο γοητευτικό φθινόπωρινό τοπίο | φωτογραφία: Βανέσσα Αρχοντίδου
Αφετηρία αποτελεί το χωριό Παρανέστι, που είναι χτισµένο δίπλα στις όχθες του ποταµού Νέστου, σε υψόµετρο 150 µέτρων. Η πεζοπορία στο Αχλαδόρεµα, µε τους τρεις πανέµορφους καταρράκτες και το βατό µονοπάτι µέσα στο δάσος, είναι µία από τις πολλές επιλογές που έχει ο επισκέπτης. Πινακίδες που βρίσκονται πάνω στο µοναδικό δρόµο του Φρακτού επισηµαίνουν το σηµείο αναχώρησης, όπου και θα δείτε ένα σπιτάκι στα αριστερά σας.
Θα µπείτε στο µονοπάτι και, µετά από 200 µέτρα, θα συναντήσετε τον πρώτο καταρράκτη, ο οποίος πέφτει από ύψος 7 µέτρων. Θα συνεχίσετε να ακολουθείτε τις πινακίδες και, µετά από 700 µέτρα, θα βρείτε τον δεύτερο, που πέφτει από 18 µέτρα, έναν από τους ωραιότερους της Ελλάδας. Η συνέχεια γίνεται πιο ανηφορική και, µετά από 350 µέτρα και κάποιες µικρές σάρες, θα φτάσετε στον τρίτο καταρράκτη, που πέφτει σκαλωτά από ύψος 70 µέτρων. Αν διαθέτετε αρκετή τόλµη, βουτήξτε στα κρύα νερά.
Τα βουνά καλούν για πεζοπορία
Οι πεζοπόροι επιβεβαιώνουν ότι είναι εύκολο για τον καθέναν, αν δεν αντιµετωπίζει κινητικούς περιορισµούς, να ξεκινήσει πεζοπορία. «Από την πρώτη στιγµή που θα πατήσετε ένα µονοπάτι, θα νιώσετε ελευθερία και σύνδεση µε τον κόσµο γύρω σας. Κάθε βήµα είναι µια νίκη απέναντι σε φόβους και αναστολές. Σιγά σιγά, θα νιώθετε όλο και πιο δυνατοί και ικανοί να κατακτήσετε οποιοδήποτε µονοπάτι, µεταφορικά και κυριολεκτικά», επισηµαίνει ο Μάνος Κιτσέλλης.
Η Βανέσα Αρχοντίδου µας εµπνέει να κατακτήσουµε τις προσωπικές µας κορυφές: «Ξεκίνησα ορειβασία τυχαία ως ενήλικη. Με βοήθησε να ανακαλύψω άγνωστα σηµεία της Ελλάδας. Μέσα από τις αναβάσεις, κατάλαβα τον εαυτό µου και τα όριά µου, αποκτώντας ήρεµη αυτοπεποίθηση. Οι πεζοπορίες και οι αναβάσεις στα βουνά είναι πηγή ζωής και ευεξίας, ενώ µου δίνουν κίνητρο να διατηρώ το σώµα µου σε καλή φυσική κατάσταση. Έτσι βρίσκω ισορροπία και δύναµη για να αντιµετωπίζω τους τρελούς ρυθµούς και το άγχος της σύγχρονης ζωής».
Ποτέ δεν είναι αργά για να πάρετε τα βουνά! Αφεθείτε στην αγκαλιά τους, κοιτάζοντας µέσα σας, όπως ακριβώς επιβάλλει η γοητεία του φθινοπώρου.
Πηγή: VITA | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Anne Marie Fox/Fox Searchlight Pictures