Με την προσδοκία της επαναφοράς του Κυπριακού σε τροχιά διαπραγματεύσεων και με τη διάθεση να εξαντλήσει κάθε δυνατότητα για αναζήτηση βιώσιμης λύσης προσέρχεται ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης στη Νέα Υόρκη για την άτυπη τριμερή συνάντηση με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ, παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Στο δείπνο εργασίας μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και τουρκοκυπριακής πλευράς που θα φιλοξενηθεί στην έδρα του ΟΗΕ (στις 2 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδας), βασικό «πιάτο» στο μενού αναμένεται να είναι η επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση της έκθεσης που παρέδωσε τον Ιούλιο στον γ.γ. του ΟΗΕ η προσωπική του απεσταλμένη Μαρία Ανχελα Ολγκίν, το περιεχόμενο της οποίας δεν έχει κοινοποιηθεί έως τώρα σε καμία από τις δύο πλευρές.
Εμμονικός ο Τατάρ
Η έκβαση του συγκεκριμένου δείπνου εργασίας έχει βέβαια, εν πολλοίς, ήδη ναρκοθετηθεί από τις εκπεφρασμένες προθέσεις του Ερσίν Τατάρ, ο οποίος, αναχωρώντας για τη Νέα Υόρκη, δήλωσε πως «η διαδικασία διαπραγματεύσεων δεν θα ξεκινήσει ποτέ μέχρι να γίνουν αποδεκτά τα κεκτημένα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων και να εκπληρωθούν οι ξεκάθαρες και σαφείς προϋποθέσεις». «Προσέρχομαι σε αυτό το δείπνο με την ετοιμότητα που απαιτείται, με συγκρατημένη αισιοδοξία και για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα», δήλωσε από την πλευρά του ο Νίκος Χριστοδουλίδης, έχοντας λάβει και την πρόσφατη κρίσιμη στήριξη των ευρωπαίων ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής MED9 στην Πάφο, μέσω της κοινής διακήρυξης, η οποία έκανε αναφορά στο Κυπριακό ως «πρόβλημα ευρωπαϊκό». Την προσδοκία του ότι η τριμερής συνάντηση θα φέρει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων εξέφρασε από την Κύπρο και ο έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνοντας πως η Ελλάδα θα είναι πάντα «αρωγός» στις προσπάθειες για την «πολυπόθητη λύση». Την παραμονή του άτυπου δείπνου στη Νέα Υόρκη, πραγματοποιώντας μια ενδιάμεση στάση στο Λονδίνο, ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης έλαβε και την πολύτιμη διαβεβαίωση από τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ ότι Κύπρος και Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται, ως προς τη μορφή επίλυσης του Κυπριακού, «στην ίδια σελίδα».
Με το πέρας της τριμερούς συνάντησης, άμεσο ζητούμενο είναι να συναινέσουν τόσο ο Νίκος Χριστοδουλίδης όσο και ο Ερσίν Τατάρ στο να επανέλθει η προσωπική απεσταλμένη του γ.γ. του ΟΗΕ στην Κύπρο για επαφές και με τις δύο πλευρές προκειμένου, ακολούθως, να οριστεί είτε μια νέα τριμερής συνάντηση είτε μια πενταμερής με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδα – Τουρκία – Βρετανία). Κομβικό στοιχείο για τις όποιες εξελίξεις θεωρείται η «γραμμή» την οποία θα παρουσιάσει κατά τη διάρκεια του δείπνου ο Ερσίν Τατάρ και την οποία, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, θα έχει λάβει από την Αγκυρα.
Οσον αφορά πάντως τα επόμενα βήματα για το Κυπριακό και τις προσπάθειες που καταβάλλονται το τελευταίο διάστημα από τον ΟΗΕ αλλά και από την Αθήνα που έχει αναγάγει το ζήτημα σε «απόλυτη προτεραιότητα», βέβαιη πρέπει να θεωρείται η ήδη καταγεγραμμένη διάσταση ως προς το σχήμα στο οποίο θα συμφωνούσαν οι δύο πλευρές να συνεχίσουν τις απευθείας συνομιλίες. Για παράδειγμα, η προοπτική μιας πενταμερούς συνάντησης δεν είναι βέβαιο ότι θα έβρισκε σύμφωνες όλες τις πλευρές. Ηδη η Κυπριακή Δημοκρατία έχει απορρίψει την επιθυμία της τουρκοκυπριακής πλευράς για ένα τραπέζι διαλόγου στη μορφή 4+1, με τη συμμετοχή των «μητέρων πατρίδων», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε πρόσφατα ο Τατάρ, καθώς αυτό, όπως έγινε σαφές από την Κυπριακή Δημοκρατία, θα σήμαινε ότι την υποβιβάζει σε κοινότητα. Για τη Λευκωσία και την Αθήνα, επιθυμητό θα ήταν ένα σχήμα της μορφής 5+1, με μια σύνθεση διευρυμένη που θα περιελάμβανε και τις εγγυήτριες δυνάμεις Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία, υπό τον γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.