Ευθείες βολές, προειδοποιήσεις και κόκκινες γραμμές προς πάσα κατεύθυνση, κυρίως στην κυβέρνηση για τη στρατηγική της απέναντι στην Τουρκία και στην Ευρώπη για τις ευθύνες έναντι της Κύπρου, επεφύλασσε ο Αντώνης Σαμαράς σε νέα παρέμβασή του για το Κυπριακό και τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Αυτή τη φορά τα «μηνύματα» του πρώην πρωθυπουργού ήρθαν από κυπριακού εδάφους, όπου βρέθηκε για την απονομή βραβείου («Γυναίκα της Χρονιάς») στις γυναίκες της Κύπρου λόγω του συμβολισμού της συμπλήρωσης 50 ετών από την εισβολή του «Αττίλα». Η κυβέρνηση απέφυγε χθες το βράδυ οποιοδήποτε σχόλιο για τις τοποθετήσεις του Σαμαρά, που συνοψίζονται στη φράση του ότι «τα ήρεμα νερά, όταν οδηγούν σε σιωπηλή αποδοχή τετελεσμένων, φέρνουν πάντα τεράστιες φουρτούνες». Η συγκεκριμένη αποστροφή από τη Λευκωσία ήρθε σε συνέχεια όσων εξέφρασε ο ίδιος το καλοκαίρι περί αναθεώρησης της «φιλίας» με την Τουρκία.
Η ευαίσθητη συγκυρία
Ηταν η δεύτερη ηχηρή παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού τους τελευταίους τρεις μήνες, ύστερα από την εφ’ όλης της ύλης επίθεση στον Κυριάκο Μητσοτάκη με «πυρά» – τότε – και για τους χειρισμούς στα εθνικά, καλώντας τον άλλωστε «να αποφασίσει άμεσα την αλλαγή της ακολουθούμενης εξωτερικής πολιτικής». Αυτή τη φορά υπάρχει μια ευαίσθητη συγκυρία – με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βαρύτητα των σαμαρικών τοποθετήσεων και την αποφυγή της κυβέρνησης να απαντήσει οτιδήποτε: αφενός προηγήθηκε η άτυπη τριμερής συνάντηση του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, του κύπριου Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη και του τουρκοκύπριου ηγέτη Ερσίν Τατάρ στη Νέα Υόρκη εν αναμονή μιας νέας άτυπης πενταμερούς (με τη συμμετοχή Ελλάδας, Τουρκίας, Ηνωμένου Βασιλείου), αφετέρου επίκειται (στις 8 Νοεμβρίου) η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και του τούρκου ομολόγου του Χακάν Φιντάν στην Αθήνα.
Οχι σε υποχωρήσεις
Ο Σαμαράς συνέδεσε το Κυπριακό με το Αιγαίο, αφήνοντας επί της ουσίας αιχμές για ενδεχόμενες επερχόμενες υποχωρήσεις, με κυβερνητικά στελέχη να απορρίπτουν το προηγούμενο διάστημα σε όλους τους τόνους σενάρια περί εθνικών υποχωρήσεων. Ο πρώην πρωθυπουργός πάντως χτύπησε καμπανάκι για το επόμενο βήμα, όπως είπε, της πλήρους τουρκοποίησης: «Μακριά από νέους εμπαιγμούς σε βάρος της Κύπρου ή “λύσεις” άδικες και καταστροφικές, όπως αυτές που ακούγεται ότι “μαγειρεύονται” – εκ παραλλήλου και με το Αιγαίο πλέον. Και λύσεις συγκαλυμμένης διχοτόμησης».
Τονίζοντας την ανάγκη δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό («αν δεν είναι δίκαιη, δεν θα είναι βιώσιμη» είπε), όπως είναι η πάγια ελληνοκυπριακή θέση, προειδοποίησε ότι «αν υπογραφεί κάτι διαφορετικό» απλώς θα αποτελεί «τη θρυαλλίδα» για την επόμενη κρίση. «Μην κάνετε λάθος», τόνισε, «η διάλυση του κυπριακού κράτους θα φέρει και τον διαμελισμό του Αιγαίου. Και θα αρχίσει τη συρρίκνωση της ίδιας της Ελλάδας». Οπως θύμισε με νόημα, «η Ευρώπη έχει αποφασίσει, ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2005, πως η Τουρκία οφείλει να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία». Και ξεκαθάρισε ότι «αυτή πρέπει να είναι η βάση», η εφαρμογή του ευρωπαϊκού «κεκτημένου» και ο τερματισμός της κατοχής. «Τέρμα λοιπόν στις ουτοπίες και στους εμπαιγμούς σε βάρος του ελληνισμού» είπε, μιλώντας για θέμα «συνείδησης» και «επιβίωσης». Σημειωτέον, το βραβείο παρέλαβε συμβολικά η σύζυγος του κύπριου Προέδρου Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη.