«Η νομιμότητα δεν έχει χρώμα, δεν είναι μπλε, πράσινη ή ροζ». Αυτή η μητσοτακική αποστροφή, ακριβώς μία δεκαετία πριν, φθινόπωρο του 2014, από τα γραφεία του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης τότε, συμπυκνώνει το σημερινό, νέο πλάνο του Μεγάρου Μαξίμου. Αποτυπώνει συγκεκριμένα την προσπάθεια της κυβέρνησης, που έχει και πολιτικές διαστάσεις, να εκσυγχρονίσει τα περί τάξης και ασφάλειας με καινούργιο κωδικό: «νομιμότητα παντού». Το δόγμα της νομιμότητας δεν περιορίζεται σε επίπεδο… Ποινικού Κώδικα και αστυνόμευσης, όπως προκύπτει από τον κυβερνητικό σχεδιασμό, αλλά επιχειρείται να κουμπώσει στο ευρύτερο περιβάλλον καθημερινότητας των πολιτών. Εκεί άλλωστε είναι πιεστική πια η ανάγκη για πραγματική αλλαγή εικόνας, από την οργάνωση του δημόσιου χώρου μέχρι τη χρήση της τεχνολογίας (ιδίως της τεχνητής νοημοσύνης) στη διευκόλυνση των πολιτών, ενόσω η κυβέρνηση οδεύει προς τον έκτο χρόνο της και προτάσσει το αφήγημα της σύγκλισης με την Ευρώπη. «Δεν υπάρχει πολίτης που να μη θέλει νομιμότητα, η τήρησή της είναι αδιαπραγμάτευτη. Κανένας δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο» κατά τη χθεσινή τοποθέτηση του κυβερνητικού πορτ παρόλ Παύλου Μαρινάκη από το pressroom στη Θεσσαλονίκη.
Οι 5 κορυφαίες προτεραιότητες της κυβέρνησης
MyStreet όπως MyCoast
Στα χνάρια της εφαρμογής MyCoast (η παραλία μου) που λειτούργησε το καλοκαίρι για την «απελευθέρωση» παραλιών, κατόπιν καταγγελιών και ελέγχων από κλιμάκια των Κτηματικών Υπηρεσιών, με τη συνδρομή ΕΛ.ΑΣ. και δήμων, προετοιμάζεται με έναν ορίζοντα εξαμήνου, σύμφωνα με τον σχεδιασμό επί χάρτου, ένα πιο απαιτητικό πρότζεκτ κατά της κατάληψης του δημόσιου χώρου. Με την εφαρμογή MyStreet (ο δρόμος μου), η κυβέρνηση προσδοκά να φέρει «την πόλη στα χέρια των πολιτών», σύμφωνα με το μότο των συναρμόδιων στα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Εσωτερικών. Στόχος, ένας δημόσιος, διαδραστικός χάρτης με τα κατειλημμένα σημεία από οποιαδήποτε εμπορική λειτουργία (κυρίως τραπεζοκαθίσματα). Βασική προϋπόθεση η συνεργασία των δήμων, εξού και σε ξεχωριστό κόμβο θα αναρτώνται σχετικές αποφάσεις. Στους προβληματισμούς εντάσσονται αφενός η μεγαλύτερη δυσκολία ελέγχου των περιοχών σε σχέση με τις παραλίες, αφετέρου τυχόν παραπλανητικές ή εκδικητικές καταγγελίες. Ακόμα και στο MyCoast πάντως καταγράφηκαν από τον Ιούνιο καταγγελίες που αφορούσαν και κατειλημμένες… πλατείες και πεζοδρόμους.
Οι κάμερες της Αττικής
Σε συσκέψεις των συναρμόδιων υπουργών Προστασίας του Πολίτη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης με επιτελείς του Μαξίμου κλειδώνει αυτές τις μέρες το σχέδιο εγκατάστασης καμερών στους δρόμους της Αττικής, μαζί με την αναμόρφωση του κυρωτικού πλαισίου για τις τροχαίες παραβάσεις. Ο σχεδιασμός αφορά 1.000 κάμερες και ένα αυτοματοποιημένο μοντέλο, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, επιβολής και είσπραξης προστίμων. Οι χαοτικές εικόνες από την πόλη πιέζουν το Μαξίμου για αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Με το πρωθυπουργικό σκεπτικό ότι, εφόσον υπάρξει αίσθηση… τάξης στους δρόμους με το δίκτυο καμερών, θα μειωθούν και οι παραβατικές συμπεριφορές. Στόχος, ο έλεγχος της παραβατικότητας online, σε σύμπραξη και με τον ιδιωτικό τομέα.
Ο κόμβος «επιδόσεων»
Με «ανοιχτά δεδομένα» στην κοινωνία σκοπεύει η κυβέρνηση αφενός να φέρνει προ των ευθυνών τους δημάρχους και περιφερειάρχες για όσα κάνουν ή δεν κάνουν για τους δημότες τους, αφετέρου οι πολίτες να βγάζουν συμπεράσματα με συγκεκριμένα data για την απόδοση των τοπικών αρχόντων. Στους στόχους – δράσεις του υπουργείου Εσωτερικών για το 2025 περιλαμβάνεται η δημοσίευση των δεικτών μέτρησης «των επιδόσεων των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού για το έτος 2024». Η διαδικασία συλλογής των στοιχείων εντατικοποιείται, ώστε να τεθεί επίσημα σε λειτουργία ένας κόμβος παρακολούθησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κατά τον σχεδιασμό, θα υπάρχει και μπόνους (χρηματικό έπαθλο) σε δήμους – περιφέρειες με αποδεδειγμένη βελτίωση των επιδόσεών τους.
Ο ατομικός «φάκελος»
«Τέτοιες πρακτικές, που φυσικά δεν αντιπροσωπεύουν το σύνολο του ιατρικού κόσμου, δεν γίνονται ανεκτές. Από κανέναν και για κανέναν», ανάρτησε προ ημερών ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τα περιστατικά υπερσυνταγογράφησης από 100 γιατρούς στο πρώτο οκτάμηνο του έτους. Η κυβέρνηση και ειδικότερα το υπουργείο Υγείας προτάσσουν συνολικά την αξιοποίηση της τεχνολογίας, καλώντας μάλιστα τους πολίτες να καταγγέλλουν στον ΕΟΠΥΥ τυχόν υπερβολικό «φόρτωμα» του ΑΜΚΑ τους. Στόχος, σε ορίζοντα 12 μηνών να είναι πλήρως λειτουργικός ο ατομικός ηλεκτρονικός «φάκελος» υγείας για άμεσες διασταυρώσεις, ενώ έχει προαναγγελθεί η εγκατάσταση νέου συστήματος συναίνεσης του πολίτη στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, στο μοντέλο των τραπεζικών συναλλαγών.
Ο «χάρτης» ακίνητης περιουσίας
Η ολοκλήρωση του βασικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, προσαρμοσμένων στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και των νέων τεχνολογιών, είναι ανάμεσα στις κορυφαίες προτεραιότητες του Μαξίμου. Αλλαγές που αφορούν τις χρήσεις γης, τους όρους δόμησης, την προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν σύνθετη άσκηση στην οποία συνυπολογίζονται προφανώς πολιτικές και εκλογικές «παρενέργειες». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πάντως προσδοκά να ενισχύσει το αφήγημα του «εκσυγχρονισμού» με τις λιγότερες δυνατές (τοπικές) αντιδράσεις. Προ ημερών από τη Βουλή δεσμεύτηκε ότι το 2025 η Ελλάδα «θα διαθέτει επιτέλους Κτηματολόγιο, έναν ακριβή χάρτη της δημόσιας και ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας (…) χωρίς “παραθυράκια” αυθαιρεσίας και ανομίας».