Τα ριζοσπαστικά, ακροδεξιά και αντικαθεστωτικά κόμματα κέρδισαν φέτος σημαντικό έδαφος σε μεγάλα τμήματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η πρόσφατη νίκη του Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ) στις εθνικές εκλογές της Αυστρίας, οι περιφερειακές επιτυχίες της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) και η ισχυρή παρουσία των εθνικιστικών κομμάτων στις ευρωπαϊκές βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου αποδεικνύουν την άνοδο του λαϊκισμού σε όλο το μπλοκ. Αυτά τα κόμματα έχουν, σε πολλές περιπτώσεις, σπάσει την υγειονομική ζώνη και διαμορφώνουν πλέον πολιτικές, παρά το γεγονός ότι κατέχουν θέσεις μειοψηφίας στα αντίστοιχα νομοθετικά σώματα.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παρόλη τη συζήτηση για ένα «κύμα» υποστήριξης προς την Ακροδεξιά και τις προβλέψεις για την κυριαρχία της στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο κεντρώος χώρος διατηρεί την πρωτοκαθεδρία του. Ωστόσο, η ειδοποιός διαφορά είναι ότι τώρα αντιμετωπίζει απειλές από εξτρεμιστικές δυνάμεις και στα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος και θα πιεστεί να συνεργαστεί με αυτές τις ομάδες σε βασικούς τομείς, όπως η μεταναστευτική πολιτική, καθώς και να υιοθετήσει τις θέσεις τους για να αποφύγει την απώλεια δημοτικότητας.
Στα δεξιά υπάρχουν πλέον τρία ανταγωνιστικά μπλοκ, οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR), οι Πατριώτες για την Ευρώπη και η Ευρώπη των Κυρίαρχων Εθνών (ESN), τα οποία αντιπροσωπεύουν το 25% του νομοθετικού σώματος. Πριν από πέντε χρόνια, το ποσοστό τους ήταν 17%. Στο άλλο άκρο, η ομάδα της Αριστεράς και άλλα αριστερά αλλά ανένταχτα κόμματα έχουν επίσης αυξήσει την αποδοχή τους και ενθαρρύνονται από τις πρόσφατες επιδόσεις της Συμμαχίας Sahra Wagenknecht (BSW) στη Γερμανία και του Μετώπου στη Γαλλία.
Μια νέα έρευνα του Ινστιτούτου Πολιτικού Κεφαλαίου (Political Capital Institute) υποδηλώνει ότι το ECR θα παραμείνει πιθανότατα το πιο επικριτικό προς τη Ρωσία και την Κίνα από τις εξτρεμιστικές ομάδες, δεδομένου ότι δύο από τα βασικά μέλη του, τα Αδέλφια της Ιταλίας της ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι και το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι στην Πολωνία, ήταν συνεπή στην υποστήριξη σχεδόν όλων των ψηφισμάτων που καταδικάζουν το Κρεμλίνο και το Πεκίνο. Το ακροδεξιό ESN, υπό την ηγεσία του AfD, είναι πιο φιλικό προς τον αυταρχισμό και σταθερά υπέρ της Κίνας. Οι Πατριώτες, με επικεφαλής τον Ζορντάν Μπαρντελά του Εθνικού Συναγερμού, είναι επί του παρόντος διχασμένοι, κυρίως λόγω της παρουσίας του Βίκτορ Ορμπαν, ο οποίος έχει επιδιώξει να εμβαθύνει τους δεσμούς μεταξύ της κυβέρνησής του και του Πεκίνου μέσω μιας «εταιρικής σχέσης παντός καιρού». Ενώ στο άλλο άκρο του φάσματος η ριζοσπαστική ομάδα Η Αριστερά, η οποία περιλαμβάνει την Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λικ Μελανσόν, είναι απίθανο να είναι δεκτική σε προτάσεις από οποιαδήποτε πλευρά και είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προσπαθήσει να αμβλύνει τη σκληρή στάση του νομοθετικού σώματος έναντι της Κίνας, δεδομένης της ιστορικά άκριτης υποστήριξης των μελών της προς το Πεκίνο.
Οσον αφορά τη Ρωσία και την Ουκρανία, το νέο νομοθετικό σώμα έχει ήδη δώσει μια γεύση της θέσης του σε σχέση με τη σύγκρουση. Κατά τη διάρκεια της πρώτης ολομέλειας, οι νομοθέτες ενέκριναν με συντριπτική πλειοψηφία ένα ψήφισμα που επαναβεβαίωνε την αναγκαιότητα της συνέχισης της στήριξης της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς την Ουκρανία.
Τα ευρήματα της μελέτης μας, καθώς και η δυνατότητα αλλαγής που έχουν ήδη επιδείξει ορισμένα κόμματα, υποδηλώνουν ότι, παρά τα ρήγματα εντός ορισμένων ομάδων, μπορεί να υπάρχουν περισσότερα περιθώρια συνεργασίας σε όλο το πολιτικό φάσμα απ’ ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Σε αυτό πρέπει να επικεντρωθούν η Φον ντερ Λάιεν και οι συνάδελφοί της. Η επιτυχία τους θα έγκειται στην ικανότητά τους να κινηθούν στο εύθραυστο δίκτυο ψηφοφοριών που υπάρχει τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, χωρίς να φέρουν το Πεκίνο και τη Μόσχα πιο κοντά στις Βρυξέλλες. Εάν μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτή την πρόκληση και να παρουσιαστούν ως ηγέτες ικανοί να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που έχουν σημασία για τους ψηφοφόρους, θα μπορούσαν κάλλιστα να παράσχουν ένα σχέδιο για τα επιμέρους κράτη – μέλη ώστε να περιορίσουν και να απωθήσουν την ανάπτυξη της ριζοσπαστικής πολιτικής κατά την επόμενη πενταετία.
Οι Péter Krekο, Richαrd Demény και Csaba Molnαr ανήκουν στη δεξαμενή σκέψης Political Capital με έδρα τη Βουδαπέστη. Είναι οι συγγραφείς μιας νέας μελέτης με τίτλο «Αυξάνεται η επιρροή της Ρωσίας και της Κίνας στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;»