Η Ζιλιέτ Μπινός, η ενσάρκωση της γαλλικής φινέτσας και αισθησιασμού τη δεκαετία του 1990, και ο Ρέιφ Φάινς, η ενσάρκωση του αγγλικού coolness την ίδια δεκαετία, ήταν οι επίσημοι καλεσμένοι στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Μια υπενθύμιση της συνεργασίας τους στον «Αγγλο ασθενή» του Αντονι Μιγκέλα (1996) που εφέτος επαναλαμβάνεται στην ταινία του Ουμπέρτο Παζολίνι «Η επιστροφή» όπου υποδύονται την Πηνελόπη και τον Οδυσσέα.
Το κοινό και το Διαδίκτυο τους αποθέωσαν. Εκείνη ιδιαίτερα για την απλότητα και την αμεσότητά της, την καθόλου ντιβίστικη εμφάνισή της, τον τρόπο που διαχειρίζεται τον χρόνο χωρίς να έχει παραμορφωθεί από «διορθωτικές» επεμβάσεις. Μέχρι που η ίδια άρχισε να μιλάει για τη χώρα μας. Και μεταξύ άλλων είπε: «Η Ιστορία σας, η φιλοσοφία σας, οι άγιοί σας και ιδιαίτερα ο Αγιος Παΐσιος γεμίζουν τη διαδρομή μου». Τι το ήθελε; Δεν ήξερε η αθώα Γαλλίδα ότι εδώ είναι Βαλκάνια δεν είναι παίξε – γέλασε; Ενοχλήθηκε η συνείδηση των ultra προοδευτικών με την αναφορά της στην Ορθοδοξία και ειδικά στον Αγιο Παΐσιο. Μα πώς είναι δυνατόν; Ποιος θα φανταζόταν ότι θα διαβάζαμε στην ίδια πρόταση τα ονόματα του Παΐσιου και της Ζιλιέτ Μπινός; Απαράδεκτο.
Μου κάνει εντύπωση αυτή η επιλεκτική ευαισθησία. Εγείρονται για την αναφορά της Μπινός άτομα που υποστηρίζουν ένθερμα – και πολύ καλά κάνουν – το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό. Στην εποχή που ο καθένας δικαιούται να είναι ό,τι γουστάρει, να πιστεύει ό,τι θέλει, να πορεύεται όπως νομίζει, γιατί σοκάρει κάποιους αυτή η δήλωση; Αναρωτιέμαι αν θα είχε το ίδιο εφέ μία δήλωση που θα υπονοούσε, για παράδειγμα, την πίστη της στον βουδισμό. Ή στον ανιμισμό. Ή στον κομμουνισμό. Ή στην αυτοβελτίωση. Ή σε κάποιον σαμάνο. Ή σε έναν αυτοαποκαλούμενο healer. Ή στον Κοέλιο. Ή στον βεγκανισμό. Ή στην επιστροφή στη Φύση. Ή στην ωμοφαγία. Ή στην αστρολογία. Ή στη μετεμψύχωση. Ή σε κάποια μέθοδο που εμείς δεν γνωρίζουμε ακόμη. Ή αν έλεγε ότι δεν πιστεύει σε τίποτα και στη διαδρομή της πορεύεται εντελώς μόνη. Δεν νομίζω. Σε κάποιες από τις παραπάνω περιπτώσεις, θα αποθεωνόταν. Οι υπόλοιπες θα κρίνονταν ως απολύτως αδιάφορες. Ψυχραιμία παιδιά. Στην εποχή μας οι άνθρωποι αναζητούμε απεγνωσμένα ένα είδος σωτηρίας όπως ο καθένας από εμάς την αντιλαμβάνεται. Και πολύ καλά τα έγραφε πριν από λίγες μέρες ο Κώστας Γιαννακίδης όταν αναφερόταν στους λεγόμενους «προπονητές ζωής» και «γκουρού» που, χωρίς κάποια πιστοποίηση, αναλαμβάνουν να ενδυναμώσουν ανθρώπους, τους τάζουν την καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους, τους παραμυθιάζουν με τσιτάτα τύπου «αξίζω», «είμαι ο καλύτερος», «μπορώ». Συγγνώμη αλλά δεν θα με σόκαρε περισσότερο αν έβλεπα την Μπινός να διαβάζει το Ευαγγέλιο, απ’ όσο μου έκανε εντύπωση η φίλη που διαβάζει ένα βιβλίο αυτοβελτίωσης με τίτλο «Ο υπέροχος εαυτός μου».
Ας αφήσουμε μωρέ τους ανθρώπους, εφόσον δεν προσπαθούν να μάς επιβάλλουν τις απόψεις τους, να «σωθούν» όπως ο καθένας ξέρει και μπορεί. Εξάλλου η «σωτηρία» δεν επέρχεται ως «χάδι Θεού» αλλά συντελείται με αυτή καθαυτή την πίστη. Οπως το έλεγε η Μαρίκα Κοτοπούλη: «Το θέατρο είναι θρησκεία. Αν το πιστέψεις, μπορεί να σε σώσει».