Ατζέντα Ουκρανίας, Μέσης Ανατολής, ευρωπαϊκής άμυνας και Δυτικών Βαλκανίων άνοιξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Μαρκ Ρούτε στο Μαξίμου, κατά την πρώτη επίσκεψη του Ολλανδού με τη νέα ιδιότητά του στην Αθήνα. Ο ίδιος είχε διαδοχικά συνομιλίες με τους υπουργούς Αμυνας Νίκο Δένδια και Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, ο οποίος ετοιμάζεται για συνάντηση με τους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ, στις 2-3 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες, με την Ουκρανία στο επίκεντρο.
Ο Πρωθυπουργός και ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ συζήτησαν τις στρατηγικές προτεραιότητες της Συμμαχίας με ορίζοντα Ιουνίου 2025, οπότε θα γίνει η σύνοδος κορυφής της Χάγης, τις εξελίξεις στην Ουκρανία (όπου εστίασε ο Ρούτε) και την ανάγκη πιο «λειτουργικής» σχέσης ΕΕ – ΝΑΤΟ με ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού πυλώνα της Συμμαχίας (όπου στάθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης). Σε αυτά προστίθενται το ειδικό ενδιαφέρον της Αθήνας για τη Νότια Γειτονία, υπό τη σκιά των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, αλλά και για την «ευαίσθητη» περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Η πρωθυπουργική αναφορά στην προσήλωση όλων, όχι απλώς στο διεθνές δίκαιο (αναφορά που παγίως κατευθύνεται και στην Τουρκία) αλλά επιπλέον και στην τήρηση των διεθνών συνθηκών, οι οποίες αποτελούν «τη βάση», κατά τον Μητσοτάκη, «της διεθνούς αρχιτεκτονικής ασφάλειας», καταγράφηκε ως νέο μήνυμα στη Βόρεια Μακεδονία. Είναι σαφές ότι επιδιώκεται να ενταθεί και μέσω ΝΑΤΟ η πίεση της Αθήνας, σε συνέχεια της αποστροφής του Μητσοτάκη «pacta sunt servanda» (οι διεθνείς συμφωνίες πρέπει να τηρούνται), πριν από τέσσερις μήνες στην Ουάσιγκτον. Θέμα Βόρειας Μακεδονίας έθεσαν, κατά πληροφορίες, τόσο ο Μητσοτάκης όσο και ο Γεραπετρίτης, ζητώντας ουσιαστικά την ενεργοποίηση της Συμμαχίας.
Σημειωτέον, στον πυρήνα των στενότερων συνεργατών του Ρούτε είναι πλέον ως αναπληρώτρια η Ράντμιλα Σεκερίνσκα, πρώην υπουργός Αμυνας της Βόρειας Μακεδονίας επί κυβέρνησης Ζάεφ, η οποία είχε επιβλέψει την ένταξη της χώρας της στο ΝΑΤΟ το 2020. Στις επαφές του Ρούτε στην Αθήνα τέθηκαν τα ελληνοτουρκικά (ο ίδιος άλλωστε βρέθηκε στην Τουρκία μία μέρα πριν) και επισημάνθηκε η σημασία διατήρησης θετικού κλίματος στις δύο πλευρές του Αιγαίου.
Ο Μητσοτάκης ενημέρωσε αναλυτικά για τις προτάσεις ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας και για την ανάπτυξη ασπίδας αεράμυνας (ένα ευρωπαϊκό Iron Dome) ως εγχείρημα που θα ενισχύσει τη συλλογική ασφάλεια των κρατών – μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. H ανάγκη κοινής αντιπυραυλικής προστασίας καθίσταται «περισσότερο επίκαιρη παρά ποτέ», είπε ο Πρωθυπουργός, ως πρωτοβουλία συμπληρωματική στον ρόλο του ΝΑΤΟ. «Εχει έρθει η ώρα για να συζητήσουμε πώς αυτή η αναγκαιότητα θα γίνει πράξη», τόνισε. Ο Μητσοτάκης έχει αναπτύξει καλή πολιτική σχέση με τον πρώην πρωθυπουργό της Ολλανδίας, διακρίνοντας αρκετά σημεία σύγκλισης – ένα από αυτά, η ανάγκη ενίσχυσης της αμυντικής αυτονομίας της Ευρώπης –, όπως έχει φανεί στο παρελθόν στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών συμβουλίων.
Στο πλευρό της Ουκρανίας
Οι δυο τους ανέδειξαν την κοινή θέση ότι η υποστήριξη στην Ουκρανία πρέπει να συνεχιστεί. «Η Ελλάδα στέκεται σταθερά στο πλευρό των αμυνομένων», είπε ο Πρωθυπουργός και ο γ.γ. του ΝΑΤΟ επαναβεβαίωσε ότι η Συμμαχία θα εξακολουθήσει να βοηθά την Ουκρανία προκειμένου να «αλλάξει η τροχιά της σύγκρουσης». Για τις διαπραγματεύσεις κατάπαυσης πυρός στον Νότιο Λίβανο ο Μητσοτάκης εξέφρασε την ελπίδα «αυτή τη φορά να τελεσφορήσουν». Στη μεγάλη εικόνα η κυβέρνηση πρόταξε την Ελλάδα ως «ισχυρό πυλώνα» ασφάλειας στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, ενώ και για τον Ρούτε η Ελλάδα παραμένει «αφοσιωμένος σύμμαχος» που τηρεί διαχρονικά τον όρο δαπάνης άνω του 2% του ΑΕΠ για την άμυνα.
Στο μεταξύ, ο Μητσοτάκης (μαζί με τον Γεραπετρίτη και σειρά υπουργών και υφυπουργών) βρίσκονται σήμερα στη Λευκωσία για τη διακυβερνητική σύνοδο Ελλάδας – Κύπρου και τη σύνοδο κορυφής Ελλάδας – Κύπρου – Ιορδανίας. Στο πλαίσιο της διακυβερνητικής θα συζητηθούν οι εξελίξεις στο Κυπριακό, ενώ, κατά την τριμερή, Μητσοτάκης, Νίκος Χριστοδουλίδης και βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας θα εκπέμψουν ενιαίο μήνυμα για την ανάγκη εκεχειρίας στη Μέση Ανατολή.