Τα τελευταία 20 χρόνια, η Ελένη Ζάχου (Helen Zahos) έχει προσφέρει εθελοντικά τη βοήθειά της σε ευάλωτους πληθυσμούς τόσο στην Αυστραλία όσο και εκτός, στον απόηχο φυσικών καταστροφών αλλά και εν μέσω ανθρωπιστικών κρίσεων.
Αυτή τη φορά, επέλεξε να κάνει τη διαφορά μακριά από την «πρώτη γραμμή».
Η ομογενής νοσηλεύτρια από το Gold Coast συμμετείχε ως ομιλήτρια σε δύο Φόρουμ κατά τη διάρκεια της συνόδου των αρχηγών των κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας (Commonwealth Heads of Government Meeting – CHOGM), η οποία πραγματοποιήθηκε τον προηγούμενο μήνα στη Σαμόα, εξετάζοντας ζητήματα όπως η έμφυλη βία, ο διαδικτυακός εκφοβισμός και η αυτοκτονία εφήβων.
«Βρίσκομαι σε ένα στάδιο όπου δεν είναι απαραίτητο να βρίσκομαι στην πρώτη γραμμή για να έχω αντίκτυπο. Μπορώ να το πετύχω μέσω της δράσης μου για την υπεράσπιση δικαιωμάτων (των λιγότερο προνομιούχων), της συμβουλευτικής, καθώς και με το να μοιράζομαι τις εξειδικευμένες γνώσεις μου για να βοηθάω τους άλλους, είτε αυτό αφορά την καθοδήγηση οργανισμών και ομάδων, είτε τη διαμόρφωση πλαισίων και πολιτικών που ανταποκρίνονται σε καταστροφές», δήλωσε η Ελένη Ζάχου στον «Νέο Κόσμο».
ΣΤΗΝ «ΠΡΩΤΗ ΓΡΑΜΜΗ»
Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2014-2015 στην Ελλάδα, η ομογενής νοσηλεύτρια αφιέρωσε δύο από τις έξι εβδομάδες των διακοπών της για να προσφέρει εθελοντική εργασία μέσω της ανθρωπιστικής οργάνωσης Médecins du Monde (Γιατροί του Κόσμου) σε κλινική στη Θεσσαλονίκη, παρέχοντας στήριξη σε συνταξιούχους και ανθρώπους που αδυνατούσαν να καλύψουν τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης.
Την ίδια χρονιά, βρέθηκε στο Νεπάλ, «μετά τον δεύτερο μεγάλο σεισμό στο Gorka, ο οποίος μετέτρεψε την πόλη σε μια θάλασσα από ερείπια».
Το 2017, βρισκόταν στο Ιράκ, τη στιγμή που η χώρα αντιμετώπιζε τη φονική επίθεση του ISIS.
«Το ISIS είχε ακόμη προπύργιο στη Μοσούλη και εργαζόμασταν σε έναν καταυλισμό εσωτερικά εκτοπισμένων», είπε.
Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι το 2021 η κα Ζάχου βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, «στη Ζαπορίζια, στην Κόκκινη Ζώνη, έξι μήνες μετά τη ρωσική εισβολή».
Το γεγονός ότι μεγάλωσε επίσης στο Groote Eylandt, το τέταρτο μεγαλύτερο νησί στην Αυστραλία στον κόλπο της Καρπεντάρια, που βρίσκεται 50 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική Βόρεια Περιοχή, περιτριγυρισμένη από την ιθαγενή κουλτούρα καθώς και η σύνδεσή της με τη δική της κληρονομιά, διαμόρφωσαν σημαντικά την κοσμοθεωρία της.
Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ
Από «βομβαρδισμούς και ατυχήματα έως σεισμούς», αλλά και περιστατικά με «παιδιά που πνίγονται ή υφίστανται σοβαρά εγκαύματα», έχει βρεθεί μάρτυρας πολλών καταστάσεων όπου ευάλωτοι άνθρωποι τραυματίστηκαν ή βρέθηκαν στο στόχαστρο απειλών.
«Κατά καιρούς μου ήταν δύσκολο να συμμετέχω και μερικές φορές ακόμη πιο δύσκολο να αποχωρήσω», δήλωσε.
Παραδέχτηκε ότι το «ψυχολογικό και συναισθηματικό» κόστος που βίωσε ήταν «μια πρόκληση», αλλά αυτό δεν την απέτρεψε από το να συνεχίζει να προσφέρει τη βοήθειά της σε όσους την έχουν ανάγκη.
Επί του παρόντος εκπονεί το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο Monash στη Μελβούρνη, το οποίο εστιάζει στη διαχείριση διεπιστημονικών ομάδων έκτακτης ιατρικής βοήθειας – γιατρών, νοσηλευτών και άλλων επαγγελματιών υγείας.
«Ίσως αυτός να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους κάνω το διδακτορικό μου σε αυτόν τον τομέα, μελετώντας τρόπους για να βελτιώσουμε τις συνθήκες για τις ιατρικές ομάδες που επιστρέφουν από αποστολές σε περιοχές που έχουν πληγεί από καταστροφές».
Παρόλο που πάντα ήταν εκείνη που πρόσφερε βοήθεια, πρόσφατα βρέθηκε στην «απέναντι όχθη».
«Τώρα που βρίσκομαι στον ακαδημαϊκό χώρο, περιβάλλομαι από ανθρώπους στο κτίριο MUARC του Monash που με υποστηρίζουν και με καθοδηγούν συνεχώς. Βρίσκομαι πλέον στην αντίθετη πλευρά, ακούγοντας τις συμβουλές των άλλων και νιώθοντας τη στήριξη της κοινότητας γύρω μου».
ΟΙ «ΤΡΕΛΕΣ» ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ
Η αφοσίωσή της στην εθελοντική προσφορά όλα αυτά τα χρόνια αποτελεί σήμα κατατεθέν της, ωστόσο λίγοι γνωρίζουν τις «τρελές περιπέτειες» της κας Ζάχου.
«Έχω ανέβει στην κορυφή του Κιλιμάντζαρο, του υψηλότερου βουνού της Αφρικής, και στον Όλυμπο της Ελλάδας. Έχω κάνει πεζοπορία στο Everest Base Camp στο Νεπάλ, κουβαλώντας το σακίδιο μου. Έχω κάνει ράφτινγκ στον ποταμό Φράνκλιν και στον ποταμό Ζαμβέζη… Πραγματικά πιστεύω ότι τα ταξίδια και η γνωριμία και η επαφή με ανθρώπους και διαφορετικούς πολιτισμούς, σου ‘ανοίγουν’ τα μάτια σε τόσα πολλά πράγματα και μαθαίνεις πολλά για τον εαυτό σου στην πορεία».
Η «ΣΚΟΤΕΙΝΗ» ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ
Ενώ οι «περισσότεροι εθελοντές σπεύδουν πραγματικά για να βοηθήσουν», η κα Ζάχου δήλωσε ότι υπάρχει και μια…σκοτεινή πλευρά της ανθρωπιστικής βοήθειας.
«Υπάρχουν άνθρωποι με πολύ μοχθηρές προθέσεις που επιδιώκουν να κλέψουν, να εξαπατήσουν, να απαγάγουν και να εκμεταλλευτούν άλλους προς δικό τους οικονομικό όφελος».
Αντί να βοηθούν στην επανασύνδεση των χαμένων παιδιών με τις οικογένειές τους μετά από καταστροφές όπως σεισμούς ή πλημμύρες, είπε, «τα πωλούν στη μαύρη αγορά για μεγάλα ποσά χρημάτων».
«Ήταν πραγματικά δύσκολο να το συνειδητοποιήσει κανείς στον ανθρωπιστικό τομέα, ότι υπάρχουν και άνθρωποι με κακόβουλες προθέσεις».
Η ΑΝΤΑΜΟΙΒΗ ΕΙΝΑΙ Η ΙΔΙΑ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ
Παρά τις ψυχολογικές και συναισθηματικές προκλήσεις, αυτές οι εμπειρίες αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αφυπνιστικές για την Ελληνοαυστραλή νοσηλεύτρια.
«Νιώθω απερίγραπτη ευγνωμοσύνη και αγαπώ το γεγονός ότι είχα την ευκαιρία να μεγαλώσω στην Αυστραλία. Είναι από καθαρή τύχη το γεγονός ότι βρέθηκα εδώ και όχι κάπου αλλού».
Η ιδιότητά της ως νοσοκόμα της επέτρεψε να βλέπει «τα άτομα και τις κοινότητες μέσα από το πρίσμα της ενσυναίσθησης».«Πράγματα που είναι άμεσα διαθέσιμα για κάποιους από εμάς μπορεί να μην είναι για άλλους».
Αυτό που την εμπνέει και την παρακινεί να συνεχίσει να «δίνει» είναι η αίσθηση «πληρότητας» που αποκομίζει από την προσφορά βοήθειας προς τον συνάνθρωπο.
«Αυτό το συναίσθημα που νιώθεις όταν βοηθάς τους ανθρώπους, είναι πραγματικά μοναδικό και τόσο εύκολο να το κάνεις…Δεν χρειάζεται να βρίσκεσαι απαραίτητα στην πρώτη γραμμή ενός πολέμου, μιας προσφυγικής κρίσης ή σε μια ζώνη καταστροφής μετά από έναν σεισμό για να προσφέρεις βοήθεια. Απλές πράξεις, όπως να βοηθήσεις έναν γείτονα ή να στηρίξεις κάποιον νέο στην κοινότητα, μπορούν να κάνουν τη διαφορά…».
ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΟ CHOGM 2024
Στην πρόσφατη Σύνοδο των αρχηγών των κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας (CHOGM) στη Σαμόα, η κα Ζάχου αναφέρθηκε στην «επιδημία» της έμφυλης βίας στην Αυστραλία, καθώς και στα ζητήματα του διαδικτυακού εκφοβισμού και των εφηβικών αυτοκτονιών.
Η σύνοδος των αρχηγών των κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας (CHOGM) είναι μια διετής συνάντηση, όπου οι ηγέτες των χωρών της Κοινοπολιτείας συζητούν τις παγκόσμιες προκλήσεις, σχεδιάζουν μελλοντικές πρωτοβουλίες και ενισχύουν τη συνεργασία γύρω από κοινές αξίες.
Η συμμετοχή της στο CHOGM σηματοδοτεί τη νέα κατεύθυνση της ομογενούς νοσηλεύτριας στον τομέα της ανθρωπιστικής δράσης, καθώς έχει πλέον αναλάβει καθήκοντα της συμβούλου Υγείας και Διαχείρισης Καταστροφών για το Commonwealth Businesswomen’s Network, μία από τις ελάχιστες διαπιστευμένες οργανώσεις που συνδέονται με την Κοινοπολιτεία.
Στο CHOGM η κα Ζάχου υπογράμμισε τη σημασία της «εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης», ιδιαίτερα για τις νοσηλεύτριες που επανεντάσσονται στο επάγγελμα μετά από άδεια μητρότητας.
Επιπλέον, επεσήμανε ότι οι μεγαλύτερης ηλικίας νοσηλευτές/τριες «δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στα νέα ψηφιακά συστήματα των νοσοκομείων και χρειάζονται επιπλέον εκπαίδευση».
Πολλοί από αυτούς, σημείωσε, έχουν αποχωρήσει από το επάγγελμα σε μια περίοδο που ο τομέας της Υγείας τους χρειάζεται περισσότερο από ποτέ.
Μιλώντας από προσωπική εμπειρία, δήλωσε:
«Έχω επισημάνει πόσο δύσκολο είναι για μια γυναίκα μεγαλύτερης ηλικίας, όπως εγώ, να επιδιώξει αλλαγή καριέρας…Επέστρεψα στο Πανεπιστήμιο για να ολοκληρώσω διδακτορικό με πλήρη απασχόληση, ενώ λαμβάνω υποτροφία που δεν καλύπτει τις ανάγκες του σημερινού κόστους ζωής».
Η ίδια ανέφερε ότι, κατά τη συμμετοχή της στο Women’s Forum, «υπεγράφη κοινή δήλωση» που καλεί τις χώρες της Κοινοπολιτείας να προωθήσουν τον σεβασμό προς τις γυναίκες στον εργασιακό χώρο και να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας σε επαγγελματικά περιβάλλοντα.
Επιπλέον, εξέφρασε την ανησυχία της για την αύξηση της έμφυλης βίας, ιδιαίτερα στον ψηφιακό χώρο, καθώς και για τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης στη δημιουργία deepfakes—ψηφιακών μέσων που παράγονται μέσω αυτοματοποιημένων προγραμμάτων τεχνητής νοημοσύνης, συνδυάζοντας και ενοποιώντας τα βιομετρικά χαρακτηριστικά δύο ή περισσότερων ατόμων—και χρησιμοποιούνται για διαδικτυακό εκφοβισμό.
Στο πλαίσιο του Φόρουμ, πρότεινε την εισαγωγή εκπαίδευσης για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο από την πρώιμη παιδική ηλικία, με σκοπό την προστασία των παιδιών από τον διαδικτυακό εκφοβισμό.
Ο αυξημένος αριθμός αυτοκτονιών εφήβων και η άνοδος των περιπτώσεων αυτοκτονικού ιδεασμού στην Αυστραλία την ώθησαν να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου στα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού για την ανάγκη προστασίας των νέων τους.
Τόνισε την ανάγκη για «επείγουσα νομοθετική δράση προκειμένου να καταπολεμηθεί ο στιγματισμός που βιώνουν οι νέοι που δέχονται διαδικτυακό εκφοβισμό, αλλά και ‘σεξουαλική κακοποίηση μέσω εικόνας’ (revenge porn) που δημιουργείται με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης».
ΑΛΛΑΓΗ ΕΣΤΙΑΣΗΣ
Ατενίζοντας το μέλλον, η Ζάχου σχεδιάζει να εστιάσει λιγότερο στην εθελοντική δράση «πρώτης γραμμής» και περισσότερο στην «ηγεσία, την εκπαίδευση και την υποστήριξη».
Επιθυμεί να ενθαρρύνει τους άλλους να μάθουν από τα λάθη της και να κινητοποιηθούν για να κάνουν τη διαφορά.
Ένας από τους στόχους της είναι να ιδρύσει τη δική της ΜΚΟ, ενισχύοντας έτσι τις εθελοντικές πρωτοβουλίες.
«Μπορείς να είσαι ένας συνηθισμένος άνθρωπος και να βγεις έξω, προσφέροντας στην κοινότητα ή στην Ομογένεια, τόσο στην Αυστραλία όσο και σε άλλες γωνιές του Κόσμου…».
The post Ελένη Ζάχου: Μία ζωή αφιερωμένη στην προσφορά ανθρωπιστικής βοήθειας appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.