Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός αναμένεται να διολισθήσει… βαθύτερα στο έλλειμμα τα επόμενα τέσσερα χρόνια, καθώς οι αυξανόμενες πιέσεις από την πλευρά των δαπανών «τρώνε» τα -καλύτερα από τα αναμενόμενα- έσοδα, σύμφωνα με τα μεσοπρόθεσμα στοιχεία (Mid-Year Economic and Fiscal Outlook – MYEFO), που παρουσίασαν σήμερα ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers και η υπουργός Οικονομίας, Katy Gallagher.
Κάτι που σημαίνει ότι νέα -σημαντικά- μέτρα για την ελάφρυνση του κόστους ζωής, επί του παρόντος τουλάχιστον, παραμένουν… στις καλένδες.
Η παγκόσμια αβεβαιότητα και οι πιέσεις στις δαπάνες οδήγησαν σε «κάποια ολίσθηση» στον προϋπολογισμό, ανέφερε η κα Gallagher, υποστηρίζοντας πάντως ότι «παρά τις πιέσεις που μας έρχονται, είμαστε σε καλό δρόμο για μια ήπια ‘προσγείωση’ και η στρατηγική μας … βοηθάει».
Ειδικότερα, το αναμενόμενο έλλειμμα για το τρέχον οικονομικό έτος – 2024/25 – βελτιώθηκε, κατά 1,4 δισ. δολάρια σε 26,9 δισ. δολάρια.
Αλλά το «υποκείμενο» ταμειακό ισοζύγιο αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα έτη (έλλειμμα 31,7 δισ. δολαρίων το 2027/28) και ως εκ τούτου, «ακαθάριστο» χρέος να είναι κατά 49 δισ. δολάρια μεγαλύτερο από ό,τι προβλεπόταν.
Η επιστροφή στο «κόκκινο» έρχεται μετά από δύο συνεχόμενα πλεονάσματα ύψους 22 δισ. δολαρίων και 16 δισ. δολαρίων το 2022/23 και το 2023/24, αντίστοιχα.
Οι δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν κατά 25 δισ. δολάρια σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη του προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένων 16,3 δισ. δολαρίων για αυξήσεις μέσω της αναπροσαρμογής (indexation) και άλλων ενισχύσεων σε συντάξεις, επιδόματα βετεράνων και ανακούφισης από καταστροφές, μεταξύ άλλων πληρωμών.
Περιλαμβάνονται επίσης 8,8 δισ. δολάρια για «αναπόφευκτες» αυξήσεις, συμπεριλαμβανομένης της παράτασης μέτρων όπως οι λίστες του Pharmaceutical Benefit Scheme και προγράμματα Φροντίδας Ηλικιωμένων (Aged Care), που βρίσκονται στο χείλος του… οικονομικού γκρεμού.
Η κυβέρνηση Albanese έως τώρα ήταν σε θέση να βασιστεί στην ενίσχυση των εσόδων -κυρίως λόγω των ενισχυμένων εσόδων από τη φορολογία, αλλά και την ισχυρή ζήτηση ορυκτών από την Κίνα- για να πληρώσει τις διογκούμενες δαπάνες.
Ωστόσο, η επικαιροποίηση των στοιχείων του προϋπολογισμού τερματίζει τις ανοδικές αναθεωρήσεις των εσόδων, τα οποία κατά μέσο όρο ανέρχονταν σε 80 δισ.δολάρια ετησίως μόνο από τη φορολογία.
Τα έσοδα από εταιρικούς φόρους έχουν υποβαθμιστεί κατά 8,5 δισ. δολάρια σε βάθος τετραετίας – η πρώτη αναθεώρηση προς τα κάτω από το 2020/21 – σε μεγάλο βαθμό λόγω των υποτονικών προοπτικών ανάπτυξης της Κίνας.
Ακόμα, σύμφωνα με τα στοιχεία τα superannuation concessions «κόστισαν» στον προϋπολογισμό, με 51,4 δισ. δολάρια σε διαφυγόντα έσοδα.
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία επωφελήθηκαν περισσότερο από τις φορολογικές ελαφρύνσεις αυτές, καθώς τα άτομα ηλικίας 55 έως 69 ετών είχαν γενικά υψηλότερο εισόδημα και είχαν περισσότερο χρόνο για να κατέχουν μεγαλύτερα ποσά στα super τους.
$5,5 ΔΙΣ. «ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ»
Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει και 5,5 δισ. δολάρια, για «αποφάσεις που έχουν ληφθεί και δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί».
Στα MYEFO, πριν από εκλογές, συχνά εικάζεται ότι τα χρήματα αυτά έχουν μπει… στην άκρη ως «γλυκαντικά» για τους ψηφοφόρους.
Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Chalmers επανέλαβε ότι πρόκειται για μικρότερο ποσό από αυτό που αναγραφόταν στο προεκλογικό MYEFO του Συνασπισμού.
«Αυτός είναι ένας σχετικά μικρός αριθμός με βάση τις ιστορικές συγκρίσεις, ιδίως πριν από τις εκλογές», είπε.
Σε σχέση με τη βοήθεια προς τα νοικοκυριά, επισήμανε ότι η εστίαση της κυβέρνησης θα είναι η επέκταση «της πολύ ουσιαστικής, ουσιαστικής αλλά υπεύθυνης βοήθειας για το κόστος διαβίωσης που έχουμε ήδη ανακοινώσει και έχουμε ήδη προϋπολογίσει».
«Ο κόσμος θα λάβει τις φορολογικές περικοπές, την ελάφρυνση του λογαριασμού ενέργειας, φθηνότερα φάρμακα, φθηνότερη εκπαίδευση στην πρώιμη παιδική ηλικία, βοήθεια για το ενοίκιο, ελάφρυνση του φοιτητικού χρέους, μισθούς προς τα πάνω (σε πραγματικούς όρους)».
«Αυτές είναι οι προσπάθειές μας να βοηθήσουμε τους ανθρώπους με το κόστος ζωής και να αποφορτίσουμε λίγο από την πίεση που ασκείται στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών».
«Από προϋπολογισμό σε προϋπολογισμό, αν αντέχουμε (οικονομικά) να κάνουμε περισσότερα, και μπορούμε να κάνουμε περισσότερα για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους με το κόστος ζωής … φυσικά, το εξετάζουμε αυτό (για να το πράξουμε)».
«ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ»
Η «υπεύθυνη διαχείριση του προϋπολογισμού» βοήθησε τον πληθωρισμό να μειωθεί από τις εκλογές του 2022 και μετά, παρέχοντας παράλληλα ανακούφιση από το κόστος ζωής στους πολίτες, δήλωσε ο κ. Chalmers.
«Βρήκαμε τις σωστές ισορροπίες … αναγνωρίζοντας ότι η καταπολέμηση του πληθωρισμού είναι η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητά μας, αλλά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις ευθύνες μας απέναντι στους πολίτες και δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τους κινδύνους για την ανάπτυξη».
Η κυβέρνηση, είπε, αντιστάθμισε κάποια από την αύξηση των δαπανών με την εξεύρεση 14,6 δισ. δολαρίων σε εξοικονόμηση πόρων ή «επαναπροσδιορισμό προτεραιοτήτων».
Η κα Gallagher (αυτο)εξήρε την αυτοσυγκράτηση της κυβέρνησης, η οποία αποταμίευσε το 78% των αναθεωρήσεων των εσόδων των προηγούμενων ετών και αποπλήρωσε χρέος, αποφεύγοντας επιπλέον δαπάνες για τόκους ύψους 70 δισ. δολαρίων σε βάθος δεκαετίας.
«Οι προκάτοχοί μας οδήγησαν το ακαθάριστο χρέος στο 40% περίπου του ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος) και περίμεναν ότι θα παρέμενε εκεί μέχρι το τέλος της μεσοπρόθεσμης περιόδου», είπε.
O κ. Chalmers επισήμανε πάντως ότι η αποπληρωμή του χρέους (και των τόκων) παραμένει μία από τις μεγαλύτερες πιέσεις και πηγή ανησυχίας.
«Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όσο περισσότερο χρέος έχουμε … τόσο περισσότερους τόκους πληρώνουμε», ανέφερε.
«Όλοι μπορούμε να σκεφτούμε καλύτερους ‘προορισμούς’ γι’ αυτά τα δισεκατομμύρια δολάρια από το να πληρώνουμε τόκους για το χρέος, και αυτό είναι ένα από τα κίνητρα για τη δουλειά που όλοι μας, αλλά κυρίως η Katy, έχουμε κάνει στην προσπάθεια να μειώσουμε αυτό το χρέος».
Η «επίτευξη» του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων ακαθάριστου χρέους έχει καθυστερήσει μέχρι το επόμενο έτος, πρόσθεσε.
«Η διαφορά … των δύο ετών σημαίνει … αποφυγή (πολύ περισσότερων) τόκων χρέους στο μεταξύ».
«ΑΛΟΓΙΣΤΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ»
Ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Angus Taylor, υποστήριξε πάντως ότι οι «αλόγιστες δαπάνες» της κυβέρνησης έχουν ως αποτέλεσμα το «κόκκινο» στον προϋπολογισμό.
«Αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο κυβερνητικών δαπανών που έχουμε δει», ανέφερε ο κ. Taylor, υπογραμμίζοντας ότι τα χρήματα αυτά συμβάλλουν στον πληθωρισμό και τα επιτόκια.
Ο κ. Chalmers αντεπιτέθηκε, απάντησε ότι δεν μπορούν να γίνουν περικοπές, ειδικά στις «αυτόματες» αυξήσεις μίας σειράς επιδομάτων και συντάξεων της κυβέρνησης.
ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Όσον αφορά στους εργαζόμενους, βάσει του MYEFO, πρόκειται να δουν τους μισθούς τους να αυξάνονται μεν, αλλά με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι προβλεπόταν τον Μάιο.
Οι προβλέψεις έχουν υποβαθμιστεί κατά ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας στο 3% το 2024/25 και 2025/26 και στο 3,25% το 2026/27, προτού οι αυξήσεις… επιταχύνουν στο 3,5% το 2027/28.
Την ίδια ώρα, η Οικονομία εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί μεν (+1,75% του ΑΕΠ), αλλά κατά 0,25 ποσοστιαίες μονάδες βραδύτερα κατά το τρέχον οικονομικό έτος από ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως.
«Γνωρίζουμε ότι η ανάπτυξη … έχει επιβραδυνθεί περισσότερο από ό,τι αναμέναμε στον προϋπολογισμό, λόγω ενός συνδυασμού υψηλότερων επιτοκίων, πιέσεων στο κόστος ζωής και παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας», ανέφερε η κα Gallagher.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το οικονομικό μας σχέδιο αφορά την καταπολέμηση του πληθωρισμού χωρίς να αγνοούμε τους κινδύνους για την ανάπτυξη».
Οι προβλέψεις για την ανεργία και τον πληθωρισμό παραμένουν αμετάβλητες σε σχέση με τον προϋπολογισμό, ενώ η αύξηση των τιμών εξακολουθεί να προβλέπεται ότι θα σταθεροποιηθεί στο στόχο της Κεντρικής Τράπεζας του 2,5% το 2026/27.
ΠΤΩΣΗ 24% ΣΤΑ ΕΣΟΔΑ ΦΟΡΩΝ ΚΑΠΝΟΥ
Ο κ. Chalmers ερωτήθηκε για την πτώση, κατά 24%, στα έσοδα από φόρους ειδών καπνού.
Ο υπουργός Οικονομικών απέδωσε το στοιχείο αυτό στο γεγονός ότι πολλοί κόβουν το κάπνισμα.
Δε διευκρίνισε αν αυτό γίνεται για λόγους υγείας ή/και οικονομίας, αλλά αναγνώρισε ότι υπάρχουν προβλήματα με την παράνομη εμπορία καπνού (που, εκτός άλλων συνεπειών, στοιχίζει και στον κρατικό κορβανά).
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πιο αναλυτικά, η Οικονομία, όπως προαναφέρθηκε, αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 1,75% το 2024/25, προτού καταγράψει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,25%, 2,5% και 2,75% τα επόμενα έτη.
Η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί στο 4,5% το 2024/25, πριν συγκρατηθεί στο 4,25% το 2027/28.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί στο 2,75 έως το τέλος Ιουνίου πριν σταθεροποιηθεί στο μέσο της ζώνης στόχου 2-3% της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστραλίας το 2026/27.
Η αύξηση των μισθών αναμένεται να επιβραδυνθεί από 3,5% σε 3% έως τα μέσα του 2025, προτού ανακάμψει και πάλι σε 3,5% έως το τέλος του 2027/28.
Λόγω της εκτιμούμενης μείωσης του πληθωρισμού πάντως, οι εργαζόμενοι αναμένεται να συνεχίσουν να βλέπουν τους μισθούς τους να αυξάνονται σε πραγματικούς όρους.
Η αύξηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών αναμένεται να υποχωρήσει στο 1% το 2024/25, προτού αυξηθεί στο 2% το επόμενο έτος, κάτω από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού.
Η αύξηση των επιχειρηματικών επενδύσεων αναμένεται να μειωθεί κατακόρυφα από 6% το προηγούμενο οικονομικό έτος σε 1,5% το 2024/25, κυρίως λόγω της συρρίκνωσης των επενδύσεων στα ορυχεία κατά 3%.
Το έλλειμμα αναμένεται να αυξηθεί από 26,9 δισ. δολάρια το 2024/25 σε 46,9 δισ. δολάρια το 2025/26, προτού συγκρατηθεί σε 38,4 δισ. δολάρια το 2026/27 και 31,7 δισ. δολάρια το 2027/28
Το ακαθάριστο χρέος αναμένεται να αυξηθεί από 940 δισ. δολάρια ή 34% του ΑΕΠ το 2024/25 σε 1,16 τρισ. δολάρια ή 36,7% του ΑΕΠ το 2027/28
Η αύξηση του ΑΕΠ στην Κίνα -τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Αυστραλίας- αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 4,75% το 2024 και στο 4,5% το 2025, μειώνοντας τις αυστραλιανές εξαγωγές και τα φορολογικά έσοδα.
The post Μεγαλύτερες… τρύπες στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.