Η απόφαση ελήφθη και δεν είναι ορατός κάποιος λόγος καθυστέρησης των αποκαλυπτηρίων: η σημερινή μέρα ξεκλειδώνει επίσημα τις εξελίξεις της προεδρικής εκλογής – συμπωματικά ήταν, και 15 Ιανουαρίου, και Τετάρτη, όταν είχε ανακοινωθεί η πρόταση της κυβερνητικής πλειοψηφίας το 2020. Εκτός απροόπτου, άρα, το πρωινό (στις 11.30) τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό Μέγαρο δεν θα μείνει μόνο «στο πλαίσιο των τακτικών μηνιαίων ενημερώσεων», όπως ανακοίνωσε τυπικά το πρωθυπουργικό γραφείο. Δρομολογεί τα επόμενα βήματα, άμεσα: Πρώτον, τις τελευταίες πριβέ τηλεφωνικές επαφές του Μητσοτάκη. Δεύτερον, μια κλειστή πλην διευρυμένη σύσκεψη με στελέχη στο Μαξίμου – «θα σας πω τις προθέσεις μου» είπε ο ίδιος κατά πληροφορίες χθες. Και τρίτον, την προετοιμασία (και σε τεχνικό επίπεδο) για τη μαγνητοσκόπηση του τηλεοπτικού μηνύματος.
Για το τελευταίο δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία, καθώς ο Μητσοτάκης ενημέρωσε το επιτελείο του ότι θα μιλήσει δημοσίως με την προσφώνηση «συμπολίτες μου» – οπωσδήποτε δηλαδή με διάγγελμα. Αυτό αναμένεται, σύμφωνα με τα στοιχήματα (και) του περιβάλλοντός του, σήμερα το απόγευμα. Το πρωθυπουργικό πρόγραμμα είναι κατά τ’ άλλα κενό από δημόσια δραστηριότητα, αντίθετα για την Πέμπτη υπάρχουν ήδη προγραμματισμένα θεσμικά ραντεβού. Αν προεξοφλείται κάτι ακόμα είναι το εξής: το πρωθυπουργικό μήνυμα (που αν για οποιονδήποτε λόγο καθυστερήσει, θα παίξει το αργότερο το πρωί της Πέμπτης) θα περιλαμβάνει τόσο το όνομα όσο και την αιτιολόγηση της πρότασης. Κοινώς, την ανάλυση των βασικών χαρακτηριστικών και της πορείας του προσώπου. Σε επίπεδο εκτιμήσεων από κάθε πιθανή πλευρά καταγραφόταν τελευταία μια σημαντική σύγκλιση. Συγκεκριμένα ότι μια επιλογή με πολιτικό πρόσημο αφενός θα συνδεόταν πιο εύκολα με το ταραγμένο διεθνές περιβάλλον ή/και τις προκλήσεις της επόμενης περιόδου (γεωπολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές) διεθνώς, αλλά και στην εσωτερική ζωή της χώρας, αφετέρου θα διευκόλυνε τη δικαιολόγηση της μη ανανέωσης της θητείας της Σακελλαροπούλου, η οποία αποτέλεσε προ πενταετίας προσωπική επιλογή του Μητσοτάκη, ανατρέποντας τότε τα προγνωστικά της περιόδου. Πληροφορίες λένε ότι δίαυλος Μαξίμου – Προεδρίας υπήρξε και ότι η Σακελλαροπούλου δεν αναμένει τη σημερινή συνάντηση με τον Μητσοτάκη για να μάθει τις προθέσεις του.
Ο «χρησμός» του Μητσοτάκη
Οι συζητήσεις του παρασκηνίου (σε πολιτικά πηγαδάκια από την Ηρώδου Αττικού και την Πειραιώς, έως τη Χαριλάου Τρικούπη και τη Βουλή) γύριζαν τα τελευταία 24ωρα αποκλειστικά γύρω από πολιτικά πρόσωπα. Η προοπτική ανάδειξης οποιουδήποτε με τεχνοκρατικό ή ακαδημαϊκό προφίλ εμφανιζόταν πλήρως αποδυναμωμένη, η ονοματολογία πηδούσε από την Κεντροδεξιά στην Κεντροαριστερά και επιχειρούνταν αποκωδικοποίηση της πρωθυπουργικής στρατηγικής. Την έκρηξη της σεναριολογίας επιβεβαιώνουν οι διαφορετικές ερμηνείες οι οποίες επιχειρήθηκαν στον «χρησμό» του Μητσοτάκη. Παρότι προεξοφλούνται εξελίξεις σε ορίζοντα ωρών, ο Μητσοτάκης επέλεξε (πολιτικές) αναφορές, συζητώντας διαδικτυακά με μαθητές του πρότυπου ΕΠΑΛ Περάματος. Πέραν της τοποθέτησης ότι μελετά τον Ελευθέριο Βενιζέλο, απάντησε ερωτηθείς εάν έχει κάποιο μότο ότι «οι γόρδιοι δεσμοί δεν λύνονται, κόβονται» όπως αναγράφεται σε ένα «ταμπελάκι» που έχει στο γραφείο του από τον πατέρα του. Αλλά δεν έμεινε εκεί. Μίλησε στους μαθητές για την ανάγκη για «πραγματικές υπερβάσεις» κάποιες φορές. «Ενίοτε πρέπει να διαλέγουμε», είπε, «την πιο τολμηρή, την πιο προχωρημένη λύση, έστω κι αν αυτό μπορεί να σημαίνει αναταραχή ή να προκαλεί κάποιο πρόσκαιρο πολιτικό κόστος». Κάποιοι είδαν πίσω από την αποστροφή «τολμηρή λύση» μια παραταξιακή αυτή τη φορά υποψηφιότητα και άρα το σπάσιμο της πολιτικής παράδοσης να προτείνεται πρόσωπο από τον αντίπαλο πολιτικό χώρο και άλλοι, συνδυάζοντας την πρωθυπουργική αναφορά στο «πρόσκαιρο κόστος», διέκριναν σκέψεις για υποψηφιότητα που θα απειλούσε με αμηχανία ή δύσκολη θέση μερίδα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ.
Η περίπτωση Τασούλα
«Χρησμός» υπήρξε και από τον Κώστα Τασούλα, ο οποίος συζητείται εντόνως εντός και εκτός ΝΔ ως το ισχυρότερο σενάριο αν όχι το αποκλειστικό ενδεχόμενο, από τη στιγμή που ο Μητσοτάκης κλειδώσει ασφαλή επιλογή για την ΚΟ και την παραδοσιακή βάση της ΝΔ. «Αύριο θα είμαι πρόεδρος της Βουλής (…) Και μεθαύριο και αντιμεθαύριο», απάντησε ο πρόεδρος της Βουλής στην αποστροφή του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χρήστου Γιαννούλη στην Ολομέλεια «ίσως να είστε αύριο στην αίθουσα με άλλη ιδιότητα». Αργότερα στον ίδιο χώρο (παρουσίαση βιβλίου) συναντήθηκαν η Σακελλαροπούλου (στο ακροατήριο) και ο Ευάγγελος Βενιζέλος (στο πάνελ) ο οποίος επίσης βρέθηκε σε γαλαζοπράσινες λίστες υποψηφίων για την Προεδρία. Η μόνη αποστροφή ήρθε από την Ντόρα Μπακογιάννη που συμμετείχε στο πάνελ και η οποία σχολίασε χαλαρά σε δημοσιογράφους ότι σε εκείνη την αίθουσα μόνο εκείνη δεν είναι σίγουρα στους υποψηφίους για την Ηρώδου Αττικού.
Κυβερνητικά στελέχη και κομματικά στελέχη εκτιμούσαν χθες ότι ο Μητσοτάκης «ανακοινώνει Τασούλα, δεν μπορεί να μην τα έχουν πει ήδη, εκτός κι αν υπάρξει έκπληξη τελευταία στιγμή», με τους περισσότερους να εκφράζουν ικανοποίηση. «Ο Πρόεδρος ή η Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να είναι ένα πρόσωπο το οποίο να ενώνει και να εκπέμπει κύρος και πρόσωπα ενωτικά που εκπέμπουν κύρος έχουν όλοι οι πολιτικοί χώροι και η Κεντροαριστερά και το Κέντρο και η Κεντροδεξιά» επανέλαβε (ΕΡΤ) ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, ενώ το αίτημα βουλευτών και κομματικών στελεχών για πρόσωπο με κεντροδεξιό πρόσημο είχε πρωτοδιατυπωθεί ευθέως και με ένταση στην πρώτη συνεδρίαση της ΚΟ της ΝΔ έπειτα από τις ευρωεκλογές. Τότε υπήρξε γαλάζιο μέτωπο κατά της ανανέωσης της θητείας της Σακελλαροπούλου και οι γαλάζιες φωνές συνεχίζονται μέχρι σήμερα, αν και σε σαφώς χαμηλότερο τόνο. Εξάλλου στην ΚΟ δεν καταγράφεται στην έκταση που καταγραφόταν προ μηνών η «επαναστατική» διάθεση στο κεφάλαιο της Προεδρίας και πολλοί βουλευτές δείχνουν να κρατούν δυνάμεις για αργότερα: να ρίχνουν το βάρος σε επόμενες πρωθυπουργικές αποφάσεις, από τον ανασχηματισμό στο κυβερνητικό σχήμα έως τις πολιτικές της ΝΔ.
«Περίμενε να ακούσεις πώς ο Μητσοτάκης θα δικαιολογήσει τον Τασούλα. Δεν τον νοιάζει το “παραταξιακό” αν κατέληξε ότι θα είναι καλός Πρόεδρος» έλεγε κυβερνητική πηγή. Στην περίπτωση Τασούλα εκτός από την εικόνα πλήρους γαλάζιας συνοχής (και τα μηνύματα σε απογοητευμένους ή αποστασιοποιημένους στην παραδοσιακή βάση της ΝΔ) είναι ορατό το σενάριο να απαιτηθούν τέσσερις ψηφοφορίες στη Βουλή. Δηλαδή η εκλογή με 151 ψήφους, δεδομένου ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ξεκαθαρίσει ότι θα γυρίσει την πλάτη σε παραταξιακή επιλογή του Μητσοτάκη και ότι ούτε από τα κόμματα δεξιότερα της ΝΔ ούτε στο κλαμπ των 23 ανεξάρτητων βουλευτών προεξοφλούνται θετικές ψήφοι.
Το σενάριο Βενιζέλου
Ταυτόχρονα ολοένα και περισσότεροι γαλάζιοι – μαζί με πρόσωπα πέριξ του Μαξίμου –, όσοι δεν εμφάνιζαν ως «κλειδωμένο» τον Τασούλα, έβγαζαν από το κάδρο τον Βενιζέλο ή έστω δεν μιλούσαν για φαβορί, αφήνοντας αστερίσκο για τυχόν άλλη κεντρώα υποψηφιότητα. Ακόμα κι έτσι παρέμεναν φωνές που παρέπεμπαν σε παλαιότερη αποστροφή του Μητσοτάκη ότι το πρόσωπο του/της Προέδρου πρέπει «να έχει τη δυνατότητα να πάρει όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφους». Ο αντίλογος των πρώτων είναι ότι ο Μητσοτάκης μίλησε για «δυνατότητα», αφετέρου ότι έχει τονίσει πως αυτό εξαρτάται «και από τα άλλα κόμματα, πώς θα αξιολογήσουν την υποψηφιότητα». Πάντως ο Βενιζέλος θα εξασφάλιζε τις 180 ψήφους που απαιτούνται στην τρίτη ψηφοφορία από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, ίσως και από ανεξάρτητους, συμπεριλαμβανομένου του Αντώνη Σαμαρά όπως εκτιμάται.