Θυμάστε την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση; Ε, λοιπόν, ξεχάστε την! Οταν ο ιδρυτής και πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) Κλάους Σβαμπ πρωτοχρησιμοποίησε τον όρο το 2016, έκανε λόγο για μια μετάβαση της οικονομίας και της βιομηχανίας στη νέα εποχή μέσω της ραγδαίας ανάπτυξης της τεχνολογίας.
Σήμερα, όμως, ο ίδιος διαπιστώνει πως οι αλλαγές που συντελούνται είναι πολύ μεγαλύτερες και ταχύτερες. Ετσι, ο εκατομμυριούχος γερμανός οικονομολόγος χαρακτηρίζει πλέον την παρούσα ιστορική περίοδο ως την «εποχή της ευφυΐας» (Intelligent Age). Η φετινή διάσκεψη του WEF στο Νταβός της Ελβετίας, που ξεκινά τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου, θα εστιάσει στα μυστικά της εποχής της ευφυΐας, προκρίνοντας τη διεθνή συνεργασία ως αναγκαία προϋπόθεση προκειμένου η ανθρωπότητα να επιτύχει σε αυτήν.
Η εποχή της ευφυΐας χαρακτηρίζεται από την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) και των ανεπτυγμένων τεχνολογιών σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της ζωής. Η ταχύτατη ανάπτυξη της τεχνολογίας, όμως, δεν μπορεί να οδηγήσει μόνη της τον κόσμο. Για αυτό και ο Σβαμπ εστιάζει στην ανάγκη ανάπτυξης της ευφυΐας της ανθρωπότητας συνολικά. Οπως υποστηρίζει, απαιτείται να αναπτύξουμε την περιβαλλοντική, την κοινωνική και τη γεωπολιτική μας ευφυΐα προκειμένου να αντεπεξέλθουμε στις προκλήσεις που θέτει η νέα εποχή.
Η ΤΝ, η κβαντική πληροφορική (οι υπερυπολογιστές που πραγματοποιούν πολύπλοκες πράξεις σε μηδενικό χρόνο) και το blockchain (η τεχνολογία στην οποία βασίζεται το οικοσύστημα των κρυπτονομισμάτων) είναι οι τρεις μεγάλες τεχνολογικές ανακαλύψεις που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην εποχή της ευφυΐας, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν όλοι οι τομείς της οικονομίας.
Η ΤΝ έχει βρει ήδη εφαρμογές σε τομείς όπως η παροχή υπηρεσιών υγείας, βοηθώντας γιατρούς να καταλήξουν ταχύτατα στη διάγνωση ενός προβλήματος ή ακόμα και στην πρόληψή του. Η «έξυπνη» γεωργία αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς, μειώνοντας σημαντικά τη σπατάλη σημαντικών πόρων, όπως είναι το νερό, και αυξάνοντας την αγροτική παραγωγή με στοχευμένες παρεμβάσεις. Τα χρηματοοικονομικά μοντέλα βελτιώνονται με τη χρήση αλγορίθμων προηγμένης τεχνολογίας, βοηθώντας στην πρόβλεψη κρίσεων στις αγορές, ενώ η ΤΝ έχει κάνει δυναμική είσοδο και στη βιομηχανία.
ΑΛΛΑΖΕΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ. Επιπλέον, ο τρόπος που ζούμε αλλάζει με την ενσωμάτωση προηγμένων τεχνολογιών στην καθημερινότητα, δημιουργώντας «έξυπνες» πόλεις και μεταφορές, ακόμα και «έξυπνα» σπίτια που προβλέπουν τις ανάγκες των κατοίκων τους. Παράλληλα, οι νέες τεχνολογίες δημιουργούν παράλληλους κόσμους, όπως είναι το metaverse και η επαυξημένη πραγματικότητα (Augmented Reality).
Ωστόσο, αυτή η πρόοδος χρειάζεται κατεύθυνση για να οδηγήσει στην ποθητή πολύπλευρη ανάπτυξη. Οπως υπογραμμίζει ο Σβαμπ, υπάρχει ανάγκη για περιβαλλοντική ευφυΐα, προκειμένου να περιοριστεί η κλιματική αλλαγή και να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του πλανήτη και των φυσικών του πόρων. Ταυτόχρονα, απαιτείται κοινωνική ευφυΐα ώστε η τεχνολογική επανάσταση να μη συμβάλει στη μεγέθυνση των ανισοτήτων και της πόλωσης, αλλά να οδηγήσει σε μια πιο συμπεριληπτική και ισότιμη κοινωνία. Τέλος, κρίσιμη είναι η γεωπολιτική ευφυΐα, ειδικά σε ό,τι αφορά την εξερεύνηση του Διαστήματος και την αποφυγή εντάσεων και πολέμων.
Βέβαια, την ώρα που το WEF κηρύττει τα παραπάνω, στο Φόρουμ του Νταβός θα καταφθάσουν για ακόμη μία χρονιά τα εξαιρετικά ενεργοβόρα – και άρα ιδιαιτέρως ζημιογόνα για το κλίμα – ιδιωτικά τζετ πολυεκατομμυριούχων και ηγετών που διαμορφώνουν τις συνθήκες οικονομικής ανισότητας και αστάθειας που ταλανίζουν τον πλανήτη.