Δύο υποψήφιοι Πρόεδροι από τη ρίζα του ΠΑΣΟΚ

Η κόντρα του ΠΑΣΟΚ είναι με την κυβέρνηση – η επιλογή του Τάσου Γιαννίτση ως πρόταση για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ήρθε σε μια κομβική στιγμή, λίγες μέρες μετά τον θάνατο και την κηδεία του Κώστα Σημίτη, ως υπενθύμιση της πασοκικής κληρονομιάς του εκσυγχρονισμού και ως πρόσκληση στους κεντρώους, ενδιάμεσους ψηφοφόρους με τη ΝΔ να επιστρέψουν στην παράταξη. Η μάχη όμως δίνεται και στον κεντροαριστερό χώρο: το ΠΑΣΟΚ έχει εισροές από τον ΣΥΡΙΖΑ, ειδικά στα αστικά κέντρα, τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί να σταματήσει.

Τα δύο κόμματα, που κινούνται σε βίους παράλληλους αλλά αντιθετικούς, επέλεξαν και διαφορετικό συμβολισμό στο θέμα της ΠτΔ. Ο Νίκος Ανδρουλάκης περίμενε την πρόταση του Μητσοτάκη κρατώντας, όπως έλεγε, θεσμική στάση, ενώ ο Σωκράτης Φάμελλος, στη λογική «η αντιπολίτευση δεν περιμένει την κυβέρνηση», υπέβαλε, πριν επισημοποιηθεί το όνομα του Κωνσταντίνου Τασούλα, την πρόταση για τη Λούκα Κατσέλη. Το αποτέλεσμα, πάντως, είναι το ίδιο: στην ονομαστική ψηφοφορία, εκτός από τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θα φτάσουν και τα ονόματα δύο πρώην υπουργών του ΠΑΣΟΚ, από διαφορετικές τάσεις του ο καθένας, με άλλη πορεία, ως προτάσεις δύο διαφορετικών κομμάτων.

Ο συμβολισμός της κατάταξης. Στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προτιμούν να μιλούν για τον συμβολισμό του προσώπου, αλλά για τον ΣΥΡΙΖΑ η αριθμητική έχει σημασία. Η πιθανότητα η Λούκα Κατσέλη να καταφέρει να συγκεντρώσει τον μεγαλύτερο αριθμό των προοδευτικών ψήφων, που θα την κατατάξουν δεύτερη μετά τον Κωνσταντίνο Τασούλα, είναι μια συμβολική ένδειξη ότι η αστάθεια των προηγούμενων μηνών έχει τελειώσει και η Κουμουνδούρου μπορεί να αναλαμβάνει και πάλι πρωτοβουλίες. Στελέχη και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, από την ημέρα της ανακοίνωσης της Κατσέλη, έχουν επιδοθεί σε κινήσεις που θα μπορούσαν να έχουν αυτό το αποτέλεσμα – εν αναμονή της απόφασης της Νέας Αριστεράς, η οποία κρίνει και την τελική κατάταξη των υποψηφίων, έψαξαν στη δεξαμενή των ανεξάρτητων, και δη αυτών που προέρχονται από τη δική τους παράταξη.

Η επιλογή της Κατσέλη και ο χρόνος της ανακοίνωσης, έχοντας εξαρχής επίγνωση πως το ΠΑΣΟΚ θα προτείνει δικό του υποψήφιο αν δεν ικανοποιείται από την πρόταση Μητσοτάκη, λειτούργησαν και σαν μοχλός πίεσης: παρότι η πρώην υπουργός έχει απομακρυνθεί από το ΠΑΣΟΚ από το 2012 και την υπογραφή της, ως υπουργού του ΠΑΣΟΚ, στον περίφημο νόμο Κατσέλη για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας, η επιλογή της στέλνει ένα μήνυμα σε πασοκογενείς ψηφοφόρους που ενδεχομένως να ξανακοιτούν προς την πλευρά του ΠΑΣΟΚ μετά τους τελευταίους μήνες εσωστρέφειας, αλλάζοντας καθοριστικά τη δυναμική ανάμεσα στα δύο κόμματα. Στον ΣΥΡΙΖΑ βέβαια γνώριζαν πως θα συζητηθεί το γεγονός πως πρότειναν τη συντάκτρια ενός νόμου που το κόμμα είχε αρνηθεί να ψηφίσει μέσα στη Βουλή. Ακριβώς εκεί «πάτησε» και ο Ανδρουλάκης, στη μνήμη πίσω από τους συμβολισμούς, ώστε να απαντήσει στην πίεση που θα ασκηθεί όλο το επόμενο διάστημα μέχρι την ψηφοφορία που θα εκλέξει επίσημα τον Τασούλα. Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υπενθύμισε την Πέμπτη το πρωί στους βουλευτές του να απαντούν όταν ακούν τον ΣΥΡΙΖΑ να μιλάει για συναίνεση μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, ξεκαθαρίζοντας πως τα «συνωμοσιολογικά σενάρια» περί συνεννόησης για το πρόσωπο του ΠτΔ στο τετ α τετ Μητσοτάκη – Ανδρουλάκη διαψεύστηκαν στην πράξη.

Η αριθμητική της ψηφοφορίας. Από άποψη αριθμών, πέραν των 26 βουλευτών που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ, ψάχνουν επίσης στη δεξαμενή των ανεξάρτητων κεντροαριστερών: δύο, η Αθηνά Λινού και η Αρετή Παπαϊωάννου (πρώην βουλευτής της Πλεύσης Ελευθερίας), έχουν δηλώσει θετικά διακείμενες προς την Κατσέλη, ενώ καταβάλλεται προσπάθεια να πειστούν και βουλευτές που ανήκουν μεν στον ευρύτερο κύκλο του Στέφανου Κασσελάκη, αλλά όχι στον στενό πυρήνα του, και φέρονται να κοιτούν θετικά και προς τη μεριά του ΠΑΣΟΚ, όπως η Ράνια Θρασκιά, ο Ευάγγελος Αποστολάκης και ο Γιάννης Σαρακιώτης – με τουλάχιστον τον τελευταίο να φέρεται πως κλίνει θετικά προς την Κατσέλη. Ο στενός πυρήνας των πέντε κασσελακικών (Θεοδώρα Τζάκρη, Γιώτα Πούλου, Αλέξανδρος Αυλωνίτης, Ραλλία Χρηστίδου, Κυριακή Μάλαμα) προσανατολίζεται πιο εύκολα προς το «παρών» – αφενός δεν θέλουν να μετρηθούν μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ για την Κατσέλη, από την άλλη δεν μπορούν να ψηφίσουν Γιαννίτση, από τη στιγμή που ο Κασσελάκης ψέγει δημόσια τις εκσυγχρονιστικές πολιτικές της οκταετίας Σημίτη. Παρόμοιο πρόβλημα για τον πρώην υπουργό του Ασφαλιστικού έχει και η πλευρά Κωνσταντοπούλου, με τους έξι βουλευτές της Πλεύσης Ελευθερίας. Ο Μπαράν Μπουρχάν, προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ, και κυρίως ο ανεξάρτητος Πέτρος Παππάς αναμένεται να ταχθούν με τους 31 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και να στηρίξουν Γιαννίτση, ενώ κλειστά χαρτιά κρατάει ο πρώην της Πλεύσης, νυν ανεξάρτητος βουλευτής, Μιχάλης Χουρδάκης.

Καταλυτική, στο τέλος, θα είναι η ψήφος της Νέας Αριστεράς, η οποία τις τελευταίες μέρες συνεδριάζει τακτικά για το θέμα της Προεδρίας, μετά την άρνηση του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ να συντονιστούν με την πρόταση για τον Χρήστο Ράμμο – και συνεχίζει να επικρίνει τις δύο πλευρές για τη στάση τους. Μια τάση μέσα στο κόμμα τάσσεται υπέρ της υποψηφιότητας Κατσέλη και άλλη μια υπέρ του «παρών». Καμία από τις δύο τάσεις, πάντως, δεν θέλει ένα «ναι» στην Κατσέλη να ερμηνευθεί ως διάθεση ευρύτερης σύγκλισης με τον ΣΥΡΙΖΑ ή η πρώτη πράξη μιας επικείμενης εκλογικής συμμαχίας.