Γύρω στα 20χλμ απόσταση από τα ελληνοαλβανικά σύνορα βρίσκεται η Κόνιτσα.
Η κωμόπολη της Βόρειας Ηπείρου για τους παλιούς είναι συνδεδεμένη με ιστορικές μάχες: στον πόλεμο του ᾽40, στη γερμανική κατοχή και κυρίως στον εμφύλιο, με μια μάχη που θεωρήθηκε καθοριστική για την έκβαση του πολέμου.
Για τον σημερινό επισκέπτη ωστόσο, η εικόνα της Κόνιτσας, χτισμένης αμφιθεατρικά στις πλαγιές του βουνού Τραπεζίτσα, με τον ποταμό Αώο να τη διαπερνά, την αισθητική ενός καλοδιατηρημένου επαρχιακού κέντρου, και την εύκολη πρόσβαση σε δημοφιλείς κοντινούς τουριστικούς προορισμούς, εμπνέει μια ηρεμία που δεν θυμίζει σε τίποτα το συγκρουσιακό παρελθόν της.
Πολλοί άλλωστε έρχονται στοχευμένα στην Κόνιτσα ως «προσκυνητές», για να επισκεφθούν το πατρικό σπίτι του Αγιορείτη μοναχού Παΐσιου που ανακηρύχθηκε Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας το 2015.
Στο σπίτι που έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Αγιορείτης, υποδέχεται και ξεναγεί τους επισκέπτες ο ανιψιός του, Χρήστος Εζνεπίδης.
Ο γιος του Ραφαήλ, ενός απ᾽τα 8 αδέρφια του Παΐσιου, έχει αναλάβει τα τελευταία 15 χρόνια να κρατάει το σπίτι ανοιχτό για το κοινό.
«Γνώριζα από τον πατέρα μου ότι έχει έναν αδελφό στο Άγιο Όρος όλη του τη ζωή.
Έτσι τον ξέραμε, όπως όλος ο κόσμος», λέει μιλώντας στον «Νέο Κόσμο» ο κ. Εζνεπίδης.
Στο πετρόχτιστο, παλιό αλλά καλοδιατηρημένο σπίτι με τα πατώματα που τρίζουν, ο επισκέπτης βλέπει κάθε δωμάτιο γεμισμένο με φωτογραφίες, γραπτά και αντικείμενα του Αγιορείτη και της οικογένειάς του.
«Δύο από τα αδέρφια του ζούσαν εδώ. Και μετά ό,τι πράγματά του μπορούσαν να μάσουν εδώ, τα έφεραν για να τα βλέπει ο κόσμος».
Το σπίτι είναι ανοιχτό για το κοινό καθόλη τη διάρκεια του έτους.
«Απ᾽το πρωί ως το βράδυ είμαι διαθέσιμος», λέει ο κ. Εζνεπίδης, αν και παραδέχεται ότι η κίνηση επισκεπτών περιορίζεται κυρίως σε τριήμερα, εορταστικές περιόδους και αργίες.
Άραγε υπάρχει εικόνα για τον αριθμό τους;
«Πού να τους μετρώ; Δεν γίνεται! Είναι πολλοί», απαντά αυθόρμητα.
Δεν είναι πάντως όλοι πιστοί που έχουν σχεδιάσει από πριν την επίσκεψη.
«Άλλοι δεν γνωρίζουν τίποτα και περνούν τυχαία, κάποιοι τον ξέρουν από την τηλεόραση».
Πράγματι, υπάρχει μέχρι και τηλεοπτική σειρά που εξιστορεί τη ζωή του Παΐσιου.
Όμως είχε πολλούς ακολουθητές, ακόμη και πριν τον θάνατό του το 2014.
Η δημοφιλία του ως σύγχρονου Αγίου μεγάλωσε και λόγω της διάδοσης μερίδας γραπτών του που έγιναν γνωστά ως «προφητείες», ενώ δεν είναι σπάνιο να συναντήσεις άνδρες που τον είχαν γνωρίσει από κοντά στο Άγιο Όρος.
Είτε πιστεύεις είτε όχι, η επίσκεψη στο σπίτι του έχει σίγουρα ενδιαφέρον. Γιατί τα κειμήλια που διατηρούνται καταγράφουν την πορεία του στον μοναχισμό, παράλληλα με την πορεία της Ελλάδας στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Θα δεις για παράδειγμα φωτογραφίες του πατέρα του με στολή Καππαδόκα, αφού ο Παΐσιος γεννήθηκε στα Φάρασα της Καππαδοκίας και ήταν μόλις 40 ημερών όταν έγινε η ανταλλαγή πληθυσμών και ήρθε πρόσφυγας στην Ελλάδα.
Ή τον ίδιο τον Παΐσιο στα νεανικά του χρόνια στρατιώτη, αφού είχε υπηρετήσει πενταετή θητεία που συνέπεσε με τον Εμφύλιο.
Για το Άγιο Όρος αναχώρησε οριστικά μετά το πέρας του πολέμου.
Το συγκρουσιακό παρελθόν της περιοχής μένει να θυμίζουν σκόρπια μνημεία – τοπόσημα, όπως ένα που συναντά κανείς στην πλατεία του χωριού Ελεύθερο, ενός από τα λεγόμενα Μαστοροχώρια, σε απόσταση περίπου 19χλμ. από την Κόνιτσα, αφιερωμένο στη μνήμη των «ηρωικώς πεσόντων υπέρ πίστεως, πατρίδος».
Λέγεται πως η μάχη της Κόνιτσας μεταξύ Εθνικού και Δημοκρατικού Στρατού στα τέλη του 1947 ήταν καθοριστική.
Γιατί ο ηττημένος Δημοκρατικός Στρατός ήθελε να καταλάβει την Κόνιτσα για να την καταστήσει πρωτεύουσα της προσωρινής κυβέρνησης που είχε μόλις ανακηρύξει.
Η επιχείρηση απέτυχε, η προσωρινή κυβέρνηση έμεινε χωρίς έδρα μετακινούμενη στα βουνά της Πίνδου και σε πλήρη πλέον ρήξη με την κυβέρνηση των Αθηνών και… η συνέχεια είναι γνωστή.
Επιστρέφοντας στο σήμερα, ίσως το πιο γνωστό τοπόσημο της Κόνιτσας είναι η μονότοξη γέφυρα, μία από τις μεγαλύτερες στα Βαλκάνια.
Κι αυτή έχει ενδιαφέρουσα ιστορία.
Ολοκληρώθηκε το 1871 με χρήματα που διέθεσαν πλούσιοι Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι της εποχής.
«Μισό γρόσι ήταν τότε το μεροκάματο… 120.000 γρόσια διατέθηκαν από τους δωρητές για το γενικό καλό…», διαβάζει κανείς στην πινακίδα μπροστά από το γεφύρι της Κόνιτσας.
Το απόσπασμα της επιγραφής για τη χρηματοδότηση κλείνει με τον σχολιασμό «Τότε όλοι νοιάζονταν για το κοινό καλό…».
Με την απελευθέρωση της Κόνιτσας το 1913, οι Οθωμανοί είχαν προσπαθήσει να ανατινάξουν τη γέφυρα κατά την αποχώρησή τους αλλά ευτυχώς απέτυχαν.
Δυστυχώς, λιγοστές είναι οι πληροφορίες για ένα άλλο μνημείο που χτίστηκε αιώνες πριν, το μοναδικό μουσουλμανικό τέμενος που σώζεται μέχρι σήμερα στην κωμόπολη.
Το τζαμί, που αποδίδεται – μάλλον – στον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή ως ιδρυτή χτίστηκε γύρω στο 1540, αλλά σύμφωνα με την ιστοσελίδα του δήμου Κόνιτσας «υπέστη πολλές ζημιές από τους περίοικους, από την εγκατάλειψη και από το σεισμό του 1996».
Αν πάλι τίποτα από τα παραπάνω δεν σας πείθει για επίσκεψη στην Κόνιτσα υπάρχει και ένα ακόμη θέλγητρο, πρακτικό μεν πεζό δε – το οικονομικό.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ινστιτούτου Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), η Ήπειρος είναι στη μειοψηφία των ελληνικών Περιφερειών – και μάλιστα σε τρίτη θέση μετά από Αττική και Κρήτη – που κατέγραψαν αύξηση τουριστικών εισπράξεων (26% στα 330 εκατ. Ευρώ) για το 2023.
Με απλά λόγια, μια περιοχή που όχι μόνο έχει ανέβει στις προτιμήσεις εγχώριων και διεθνών τουριστών, αλλά και πρωτοστατεί στα χρήματα που αφήνει ο επισκέπτης στην Ελλάδα.
Πόλος έλξης για αυτούς που επιλέγουν Ήπειρο για τις διακοπές τους, αν εξαιρέσουμε Ιωάννινα και παραθαλάσσιους προορισμούς, είναι η ομορφιά της Πίνδου που βρίσκεις στα βουνά και τα ποτάμια της, η παραδοσιακή κουζίνα και τα βουνίσια στοιχεία των ανθρώπων της και των οικισμών της.
Στοιχεία που δεν απαντώνται μόνο στα δυσπρόσιτα πλέον για το πορτοφόλι – τουλάχιστον του Έλληνα επισκέπτη – τουριστικά μέρη στην Ήπειρο, που είναι μεν ειδυλλιακά αλλά «πουλάνε και αέρα».
Αν πράγματι θέλετε να γνωρίσετε την ομορφιά της Ηπείρου, να θυμάστε ότι υπάρχει ακόμη και στα μέρη που «περνάνε κάτω από το ραντάρ».
Όπως στην κωμόπολη όπου μεγάλωσε ένας σύγχρονος Άγιος. Είτε πιστεύετε είτε όχι.
The post Γιατί αξίζει να πας στο μέρος που μεγάλωσε ο Άγιος Παΐσιος – είτε πιστεύεις είτε όχι appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.