Αντιδασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 26 δισεκατομμυρίων ευρώ (28,33 δισεκατομμύρια δολάρια) από τον επόμενο μήνα, αναμένεται να επιβάλει η Ευρώπη, ως απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ σε χάλυβα και αλουμίνιο, όπως ανέφερε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Ως απάντηση στην επιβολή νέων, αδικαιολόγητων δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ, η Επιτροπή έχει δρομολογήσει γρήγορα και αναλογικά αντίμετρα στις εισαγωγές των ΗΠΑ στην ΕΕ» .
Η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν τέτοιους δασμούς, θεωρώντας τους αδικαιολόγητους, ότι διαταράσσουν το διατλαντικό εμπόριο και επιβλαβείς για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, με αποτέλεσμα συχνά υψηλότερες τιμές.
Η απάντηση της Επιτροπής είναι προσεκτικά βαθμονομημένη, με βάση μια προσέγγιση δύο σταδίων:
- Πρώτον, η Επιτροπή θα επιτρέψει την αναστολή των υφιστάμενων αντίμετρων του 2018 και του 2020 κατά των ΗΠΑ να λήξει την 1η Απριλίου. Αυτά τα αντίμετρα στοχεύουν μια σειρά προϊόντων των ΗΠΑ που ανταποκρίνονται στην οικονομική ζημιά που προκαλείται στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου της ΕΕ ύψους 8 δισεκατομμυρίων ευρώ.
- Δεύτερον, ως απάντηση στους νέους δασμούς των ΗΠΑ που επηρεάζουν πάνω από 18 δισεκατομμύρια ευρώ των εξαγωγών της ΕΕ, η Επιτροπή προτείνει μια δέσμη νέων αντίμετρων για τις εξαγωγές των ΗΠΑ. Θα τεθούν σε ισχύ έως τα μέσα Απριλίου, μετά από διαβούλευση με τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους φορείς.
Συνολικά, τα αντίμετρα της ΕΕ θα μπορούσαν επομένως να ισχύουν για εξαγωγές αγαθών των ΗΠΑ αξίας έως και 26 δισεκατομμυρίων ευρώ, που ταιριάζουν με το οικονομικό πεδίο των αμερικανικών δασμών.
Εν τω μεταξύ, η ΕΕ παραμένει έτοιμη να συνεργαστεί με την αμερικανική κυβέρνηση για την εξεύρεση λύσης μέσω διαπραγματεύσεων. Τα προαναφερθέντα μέτρα μπορούν να αντιστραφούν ανά πάσα στιγμή εάν βρεθεί μια τέτοια λύση.
«Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο. Έχουν φέρει ευημερία και ασφάλεια σε εκατομμύρια ανθρώπους και το εμπόριο έχει δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Από σήμερα το πρωί οι Ηνωμένες Πολιτείες εφαρμόζουν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου», σχολίασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και πρόσθεσε:
«Λυπούμαστε βαθύτατα για αυτό το μέτρο. Οι δασμοί είναι φόροι. Είναι κακό για τις επιχειρήσεις και ακόμη χειρότερα για τους καταναλωτές. Διαταράσσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού. Φέρνουν αβεβαιότητα στην οικονομία. Θέσεις εργασίας διακυβεύονται. Οι τιμές θα ανέβουν. Στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει για την προστασία των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Τα αντίμετρα που λαμβάνουμε σήμερα είναι ισχυρά αλλά αναλογικά. Καθώς οι ΗΠΑ εφαρμόζουν δασμούς ύψους 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εμείς απαντάμε με αντίμετρα ύψους 26 δισεκατομμυρίων ευρώ».
Τα επόμενα βήματα
Η απόφαση της Επιτροπής να αποκαταστήσει τα αντίμετρα του 2018 και του 2020 κατά των ΗΠΑ θα τεθεί άμεσα σε ισχύ την 1η Απριλίου.
Η διαδικασία που ξεκίνησε η Επιτροπή ως απάντηση στους νέους δασμούς των ΗΠΑ θα προχωρήσει σύμφωνα με τον κανονισμό επιβολής της ΕΕ , θεωρώντας το μέτρο των ΗΠΑ αποτελεσματικά ως μέτρο διασφάλισης.
Ως πρώτο βήμα σε αυτή τη διαδικασία, μια διαβούλευση δύο εβδομάδων με τα ενδιαφερόμενα μέρη θα διαρκέσει έως τις 26 Μαρτίου. Με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, η Επιτροπή θα οριστικοποιήσει την πρότασή της για την έγκριση αντίμετρων και θα διαβουλευθεί με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της λεγόμενης διαδικασίας επιτροπολογίας . Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, η Επιτροπή σκοπεύει να θέσει σε ισχύ τη νομική πράξη που επιβάλλει τα αντίμετρα έως τα μέσα Απριλίου.
Οι δασμοί Τραμπ
Τον Ιούνιο του 2018, η πρώτη αμερικανική κυβέρνηση υπό τον Πρόεδρο Τραμπ εισήγαγε δασμούς σε 6,4 δισεκατομμύρια ευρώ* (8 δισεκατομμύρια ευρώ με βάση τις ροές και τις τιμές του 2024) ευρωπαϊκών εξαγωγών χάλυβα και αλουμινίου. Τον Ιανουάριο του 2020, ακολούθησαν πρόσθετοι δασμοί, που επηρέασαν περίπου 40 εκατομμύρια ευρώ των εξαγωγών της ΕΕ ορισμένων παραγώγων προϊόντων χάλυβα και αλουμινίου.
Σε απάντηση, τον Ιούνιο του 2018, η ΕΕ εισήγαγε τα αντίμετρά της για 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ των εξαγωγών των ΗΠΑ στην ΕΕ* (παρόμοια απάντηση της ΕΕ ακολούθησε τη δεύτερη δέσμη δασμών των ΗΠΑ το 2020). Τα υπόλοιπα μέτρα εξισορρόπησης, που επηρεάζουν τις εξαγωγές αξίας έως και 3,6 δισεκατομμυρίων ευρώ*, επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2021.
Μετά από συζητήσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με το δασμολογικό σύστημα ποσοστώσεων για τους εξαγωγείς της ΕΕ, η ΕΕ ανέστειλε αυτά τα μέτρα έως τις 31 Μαρτίου 2025 προκειμένου να δώσει χώρο στα μέρη να επεξεργαστούν μια πιο μακροπρόθεσμη λύση.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα επιβάλουν δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και παράγωγων προϊόντων.
Οι δασμοί των ΗΠΑ έως και 25% ισχύουν για χάλυβα και αλουμίνιο βιομηχανικής ποιότητας, άλλα ημικατεργασμένα και τελικά προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, καθώς και τα παράγωγά τους εμπορικά προϊόντα (από εξαρτήματα μηχανημάτων έως βελόνες πλεξίματος), καλύπτοντας εξαγωγές της ΕΕ στις ΗΠΑ αξίας έως και 26 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο στόχος Τραμπ
Δεν θα είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ επιβάλλει δασμούς στον χάλυβα και το αλουμίνιο, τα οποία είναι κρίσιμα για βιομηχανίες όπως οι κατασκευές και η μεταποίηση. Το 2018, κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 25% στον χάλυβα και δασμό 10% στις εισαγωγές αλουμινίου.
Τόσο τότε όσο και τώρα, η κυβέρνηση Τραμπ είπε ότι οι στόχοι της ήταν να προστατεύσει τους εγχώριους κατασκευαστές χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ για λόγους εθνικής ασφάλειας, καθώς και να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή και να δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας.
Μερικοί από αυτούς τους στόχους επιτεύχθηκαν την προηγούμενη φορά: η εγχώρια παραγωγή αυτών των μετάλλων αυξήθηκε, όπως και η απασχόληση στις βιομηχανίες κατασκευής μετάλλων, έστω και για λίγο. Ωστόσο, οι δασμοί του 2018 είχαν επίσης αρνητικές συνέπειες για τις βιομηχανίες που απαιτούν αυτά τα μέταλλα ως εισροές. Οι επί του παρόντος προγραμματισμένοι δασμοί είναι ακόμη πιο εκτεταμένοι — αυτός ο γύρος έχει υψηλότερους συντελεστές και περιλαμβάνει τελικά μεταλλικά προϊόντα καθώς και πρώτες ύλες.
Πηγή: ΟΤ