Μεταξύ των παικτών που κάλεσε στην Εθνική Ελλάδος ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς ξεχωρίζει ο 18χρονος Κωνσταντίνος Καρέτσας. Τον ανακαλύψαμε τρία χρόνια πριν όταν στα 15 του χρόνια η εφημερίδα «Guardian» τον είχε συμπεριλάβει σε μια λίστα με τα 100 μεγαλύτερα ταλέντα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Στη σχετική λίστα ήταν και το όνομα του Μπάμπη Κωστούλα, του ταλαντούχου μικρού του Ολυμπιακού τότε και βασικού σήμερα. Εχει ενδιαφέρον να δούμε τι έγραφε η ακριβοδίκαιη αγγλική εφημερίδα στην παρουσίασή του.
«The Guardian»
«Την 1η Σεπτεμβρίου του 2023 ο Καρέτσας έγινε ο νεότερος σκόρερ στην ιστορία του βελγικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου, βρίσκοντας τα δίχτυα με ένα καταπληκτικό σουτ με το υποτιθέμενο πιο αδύναμο πόδι του, το δεξί, στο παιχνίδι της ομάδας του, της Γκενκ Β΄ κόντρα στην Αντερλεχτ Β΄. Στο Βέλγιο οι Β ομάδες που ανήκουν στους συλλόγους της πρώτης κατηγορίας αγωνίζονται στη δεύτερη κατηγορία και στελεχώνονται κυρίως από νεαρούς που έχουν αποκτήσει επαγγελματική ιδιότητα. Το ότι ο Καρέτσας σκόραρε ενώ αγωνιζόταν με τους εφεδρικούς της Γκενκ εναντίον των εφεδρικών της Αντερλεχτ ήταν κάτι άκρως συμβολικό. Η Αντερλεχτ έφερε προ τριών ετών στις Βρυξέλλες το γεννημένο στην Γκενκ «παιδί-θαύμα» κι όλοι στην ομάδα έμειναν έκπληκτοι όταν ο Καρέτσας αρνήθηκε να υπογράψει σε αυτή το πρώτο του επαγγελματικό συμβόλαιο και αποφάσισε να επιστρέψει στην Γκενκ, την πρώτη του ομάδα» γράφει η εφημερίδα. Και προσθέτει: «Ο συγκρινόμενος από ορισμένους με τον πιο διάσημο απόφοιτο των Ακαδημιών της Γκενκ, τον Κέβιν Ντε Μπρόινε, έχει αγνοήσει εκτός από την πρόταση της Αντερλεχτ και προσφορές από τη Μάντσεστερ Σίτι, την Μπορούσια Ντόρτμουντ και τον Αγιαξ προκειμένου να μείνει στην πόλη καταγωγής του και να έχει την καλύτερη δυνατή πρόοδο ζώντας κοντά στους γονείς του και στους παιδικούς του φίλους. Υστερα από μια σεζόν στη δεύτερη κατηγορία, τον Μάιο του 2024 έκανε το ντεμπούτο του στην πρώτη κατηγορία του Βελγίου παίζοντας για την Γκενκ, στην οποία έγινε βασικός αμέσως σε ηλικία μόλις 16 ετών μετά την αναχώρηση του Μπιλάλ Ελ Χανούς για τη Λέστερ. Εξαιρετικός με την μπάλα στα πόδια, άριστος ντριμπλαδόρος, αριστεροπόδαρος, διαβάζει καλά το παιχνίδι, του αρέσει να παίζει κάθετα όπως ο Ντε Μπρόινε με τον οποίο συγκρίνεται. Εχει ένα αξιοπρεπές σουτ και τολμά να σκοράρει και από μακριά. Οι οπαδοί του Βελγίου ελπίζουν ότι ο Καρέτσας μπορεί να γίνει ο ηγέτης μιας νέας γενιάς». Οπως καταλαβαίνετε έμειναν με την ελπίδα: ο Καρέτσας παρά τις 16 συμμετοχές του στην Εθνική Νέων του Βελγίου διάλεξε τελικά την Εθνική Ελλάδος.
Εφυγαν
Οι γονείς του, Βορειοελλαδίτες στην καταγωγή, βρέθηκαν στο Βέλγιο το 2005 κι αυτό έχει ενδιαφέρον. Στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού τα θαυματουργά παιδιά που ήρθαν στην Ελλάδα από το εξωτερικό ποτέ δεν μας έλειψαν. Είναι ειρωνεία ότι ο πιο ταλαντούχος έλληνας ποδοσφαιριστής που ανήκει σε αυτή την κατηγορία, ο Βασίλης Χατζηπαναγής, δεν κατάφερε να βοηθήσει την Εθνική Ελλάδος γιατί οι τότε παράγοντες της ομοσπονδίας δεν κατάφεραν να πείσουν την UEFA να παραβλέψει το γεγονός ότι πολύ μικρός είχε αγωνιστεί μια και μοναδική φορά με την Εθνική Νέων της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ. Πιο τυχερός ήταν ο Νίκος Γκάλης, που δεν είχε κανένα πρόβλημα να αγωνιστεί στον Αρη και στην Εθνική ομάδα και να αλλάξει το μπάσκετ στην Ελλάδα. Ελληνοαμερικανοί δεν έλειψαν ποτέ από την Εθνική μπάσκετ – την τίμησαν παίκτες όπως ο Στιβ Γιατζόγλου, ο Γιώργος Καστρινάκης και ο Ντέιβιντ Στεργάκος ενώ ο τελευταίος εν ενεργεία διεθνής που δεν έχει γεννηθεί στην Ελλάδα είναι ο Νικ Καλάθης που την αγαπάει τόσο ώστε στα 35 του από αυτή δεν λείπει ποτέ. Στο ποδόσφαιρο οι διεθνείς μας που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό είναι λιγότεροι. Πριν από τον Καρέτσα η τελευταία τέτοια περίπτωση ήταν ο Οδυσσέας Βλαχοδήμος: ο τερματοφύλακας της Εθνικής μας έχει γεννηθεί στη Στουτγάρδη. Δεν πρέπει να μπλέκουμε αυτές τις περιπτώσεις με εκείνες του Χατζηδιάκου, του Παυλίδη και του Ζαφείρη. Κι αυτοί είναι διεθνείς που δεν έχουν αγωνιστεί ποτέ στο ελληνικό πρωτάθλημα αλλά έχουν όλοι τους γεννηθεί στην Ελλάδα και έφυγαν από εδώ μικροί. Ο Παυλίδης στα 16 του και ο Χατζηδιάκος στα 15 του πήγαν ο πρώτος στη Γερμανία και ο δεύτερος στην Ολλανδία, αλλά εδώ μεγάλωσαν. Ο Ζαφείρης πήγε πιο μικρός στη Νορβηγία, ακολουθώντας τους γονείς του στα 10 του χρόνια, αλλά κι αυτός στην Αθήνα γεννήθηκε.
Ο πρώτος
Η πρόβλεψή μου είναι ότι ο Καρέτσας θα είναι ο πρώτος από τους πολλούς μικρούς που θα γεννηθούν στο εξωτερικό από έλληνες γονείς και θα έχουν το δικαίωμα να διαλέξουν αθλητική υπηκοότητα. Ο λόγος που θα συμβεί αυτό είναι το περίφημο brain drain, δηλαδή η μαζικότατη μετανάστευση επιστημόνων που καταγράφεται μετά το 2010. Οι Ελληνες που έφυγαν (και δεν επέστρεψαν) έχουν ήδη οι περισσότεροι δημιουργήσει οικογένειες. Οταν αποφάσισαν να φύγουν ο βασικός προορισμός τους ήταν χώρες της Δυτικής Ευρώπη όπου η άθληση των παιδιών είναι σχετικά εύκολη – σίγουρα ευκολότερη από όσο στην Ελλάδα. Ο βασικός όγκος των νεομεταναστών κινήθηκε προς την Αγγλία, τη Γερμανία, τις σκανδιναβικές χώρες, την Ολλανδία και το Βέλγιο. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν μεγαλώσει στην Ελλάδα. Και μεγαλώνουν παιδιά που έχουν σχέση με τη χώρα μας: έχουν εδώ παππούδες και γιαγιάδες, φίλους και φίλες. Η Ελλάδα υπάρχει στην καθημερινότητα αυτών των παιδιών: δεν είναι μια μαγική χώρα στην οποία ζούσε κάποτε ένας παππούς ή ένας προπάππους – είναι ο τόπος που η μαμά και ο μπαμπάς μεγάλωσαν. Πρέπει αυτά τα παιδιά να τα αγαπάμε και να τα προσέχουμε: είναι δυο φορές ελληνόπουλα – και από επιλογή και από καταγωγή.
Σπάνια
Στην ΕΠΟ γίνεται εδώ και κάμποσα χρόνια καλή δουλειά στον εντοπισμό τέτοιου είδους χαρισματικών ελληνόπουλων που έχουν μεγαλώσει μακριά μας. Ξεκίνησε τον καιρό που ήταν στην ομοσπονδία ο Κώστας Κωνσταντινίδης, που μεταξύ άλλων είχε ανακαλύψει και ότι ο αδικοχαμένος Τζορτζ Μπάλντοκ είχε ελληνικές ρίζες από τη γιαγιά του. Δεν χωρά αμφιβολία πως αυτό το σκάουτινγκ είναι δύσκολο: τα πιτσιρίκια αυτά πρέπει κανείς να τα εντοπίσει πριν από τα 17 τους χρόνια – αν αγωνιστούν στην Εθνική της χώρας που γεννήθηκαν δεν θα είναι απλό να διαλέξουν όπως ο Καρέτσας την Εθνική Ελλάδος. Αυτός μοιάζει σπάνια περίπτωση: το να αρνηθείς την Αντερλεχτ, τη Μάντσεστερ Σίτι και τον Αγιαξ και να προτιμήσεις την Εθνική Ελλάδος δεν είναι συνηθισμένο.