Στην παράσταση «Μα» της Ρηνιώς Κυριαζή έχω τον ρόλο του Οδυσσέα, ενός ατόμου στο «δύσκολο» φάσμα του αυτισμού, αυτό της αυξημένης φροντίδας και υποστήριξης. Ο Οδυσσέας λέει μόνο τη λέξη «μα». Σε κάποιες στιγμές του έργου, σε έναν δικό του χώρο και χρόνο, μιλάει για αυτά που θα ήθελε και δεν μπορεί να εκφράσει μέσω της ομιλίας. Ο τρόπος που κοιτά, που χάνεται ή «κολλάει» σε κάτι είναι απόλυτος, κυριολεκτικός, διαρκώς παρών. Κι αυτό δεν μπορείς να το «παίξεις», είναι η πρώτη παραδοχή στις συζητήσεις μας πριν απ’ τις πρόβες.
Πρέπει να ξεχάσεις τον εαυτό σου, να δεις για πρώτη φορά, σαν να ξύπνησες σε έναν άλλο, άγνωστο κόσμο. Οταν ο Οδυσσέας ουρλιάζει, είναι γιατί δεν έχει τις λέξεις γι’ αυτό που έχει απέναντί του, έναν κόσμο που δεν μπορεί να κατανοήσει και που δεν τον κατανοούν. Παρ’ όλα αυτά, έχει δίπλα του ανθρώπους που θα τον αποδεχτούν και θα τον οδηγήσουν μέσα στο σκοτάδι. Με επιμονή και υπομονή.
Μελετήσαμε πολύ έχοντας δίπλα μας ως επιστημονικό σύμβουλο το Νίκο Παγίδα, εργοθεραπευτή και ιδρυτή του οργανισμού Nevronas που υποστηρίζει την αναπηρική κοινότητα. Μιλήσαμε με γονείς αυτιστικών και αυτιστικούς, ειδικούς και μη. Αυτό που καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που προσέγγισα τον Οδυσσέα – πέρα από τον ίδιο, τον «πραγματικό» Οδυσσέα, που λατρεύω – ήταν και είναι ο τρόπος που μιλούν οι γονείς για τα αυτιστικά παιδιά τους, η αγωνία τους, ο αγώνας τους για τη ζωή που δικαιούνται.
Μετά το τέλος μιας παράστασης, οι θεατές μας μιλούν με τρυφερότητα, οι γονείς μοιράζονται τη συγκίνησή τους. Φυσικά, η Ρηνιώ, η Δήμητρα, ο Γιώργος, η Μαρίνα, ο Τιγκράν είναι αυτοί που δημιουργούν τον χρόνο του «Μα» από το μηδέν. Και κάθε φορά λέω, αυτή είναι η ζωή, διαρκώς μας εκπλήσσει και σίγουρα αξίζει τον κόπο να αγκαλιάσουμε το «δύσκολο» άκρο της και να το υποστηρίξουμε.