
Πριν από μερικές μέρες έγραφα εδώ για το στεγαστικό πρόβλημα και την αποτυχημένη πολιτική της κυβέρνησης. Και σημείωνα ότι η αντιμετώπιση της κρίσης, που θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση των ενοικίων, είναι η αύξηση της προσφοράς. Ενας αναγνώστης μας από την Καστοριά, ο κ. Φίλιππος Δημητριάδης, με παρότρυνε να δω και μία… θετική διάσταση του προβλήματος. Σύμφωνα με τη συλλογιστική του, το υψηλό κόστος στέγασης στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη συγκρατεί τις ροές νέων ανθρώπων από την περιφέρεια προς τα αστικά κέντρα. Ως παράδειγμα μου ανέφερε την περιοχή της Καστοριάς όπου οι τιμές των ακινήτων έχουν διολισθήσει κάτω από την αντικειμενική τους αξία. Στα δε χωριά, τα σπίτια σχεδόν χαρίζονται. Η ύπαιθρος ερημώνει, επισημαίνει ο κ. Δημητριάδης. Αν η στέγαση στα αστικά κέντρα καταστεί προσιτή, τότε θα φύγουν και οι τελευταίοι νέοι που παραμένουν στον γενέθλιο τόπο τους.
Εντάξει, υπάρχει λογική σε αυτή τη σκέψη, αλλά συνάμα θα ήταν παράλογο να χρησιμοποιήσεις το ακριβό κόστος στέγασης ως μέτρο για τη συγκράτηση του πληθυσμού στην περιφέρεια. Το ερώτημα είναι πώς θα καταστήσουμε την περιφέρεια ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις και ανθρώπους. Δεν είναι εύκολο. Και η βούληση που εκφράζεται μέσω εξαγγελιών δεν αποτυπώνεται σε συγκεκριμένες, τολμηρές μεταρρυθμιστικές πολιτικές. Ναι, κατά καιρούς οι κυβερνήσεις ενισχύουν το πλέγμα κινήτρων για επενδύσεις σε παραμεθόριες περιοχές. Οταν όμως η κύρια επενδυτική δραστηριότητα στη χώρα αφορά το real estate και τον τουρισμό, η περιφέρεια δεν έχει να περιμένει και πολλά. Η Καστοριά κάποτε ήταν πολύ πλούσια, λόγω της γούνας. Ο αναγνώστης μας, ο κ. Δημητριάδης, θυμίζει ότι πριν από σαράντα χρόνια η Καστοριά ήταν τρίτη, μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, στις εισροές ξένου συναλλάγματος. Τώρα που η αγορά γούνας έχει συρρικνωθεί, η πόλη αδυνατεί να κρατήσει τους νέους της που φεύγουν για τα μεγάλα αστικά κέντρα. Αν αυτή η τάση συνδυαστεί και με την όξυνση του δημογραφικού προβλήματος, τότε, πράγματι, το μέλλον για την ελληνική περιφέρεια θα έχει πόλεις-φαντάσματα, με την ύπαιθρο να ερημώνει και να σκοτεινιάζει.