Τέσσερα βιβλία, τα οποία διαιρούνται σε 15 μέρη, 76 κεφάλαια και συνολικά 1.100 σελίδες: αυτή είναι η διάρθρωση του νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που φέρνει μεγάλες αλλαγές σε δήμους και περιφέρειες και τον οποίο παρουσίασε χθες ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος κατά τη διάρκεια της κοινής – για πρώτη φορά – συνεδρίασης της Ενωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) και της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ).
Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών, η αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση αυτή, η οποία αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη Βουλή στις αρχές του καλοκαιριού, ήταν προτεραιότητα για την κυβέρνηση καθώς έπρεπε «να μαζέψουμε όλο αυτό τον διάσπαρτο σωρό διατάξεων. Μιλάμε για περίπου 1.000 διατάξεις που ισχύουν ταυτόχρονα. Αρθρα που έχουν τροποποιηθεί 40 φορές μέσα σε 15 χρόνια, όπως είναι οι αρμοδιότητες της οικονομικής επιτροπής, ή άρθρα που κλείνουν τα “συντάξιμα χρόνια” διότι φτιάχτηκαν το 1958, σχεδόν 70 χρόνια πριν», δήλωσε χαρακτηριστικά. Οι αλλαγές, μάλιστα, όπως επεσήμανε, στηρίζονται σε έναν βασικό κανόνα που λέει πως η καθημερινότητα των πολιτών θα είναι αρμοδιότητα των δήμων, ενώ οι περιφέρειες θα διαχειρίζονται πτυχές της ευρύτερης χωρικής ανάπτυξης και του περιβάλλοντος.
Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές που φέρνει ο Κώδικας είναι το νέο σύστημα εκλογής δημοτικών και περιφερειακών Αρχών σε έναν γύρο και με πλειοψηφία 3/5 του εκλεγέντος δημάρχου και περιφερειάρχη στα αντίστοιχα συμβούλια. Ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα σε όποιον επιθυμεί να ψηφίσει ηλεκτρονικά για την ανάδειξη δημάρχων, περιφερειαρχών, δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων. Μία από τις διατάξεις του νέου Κώδικα είναι και η κατάργηση των αποσπάσεων στον τόπο εκλογής δημοσίων υπαλλήλων. «Δεν μπορεί η εκλογή να είναι μέσο για την εκτός διαδικασιών απόσπαση σε έναν τόπο», διεμήνυσε ο Θοδωρής Λιβάνιος. Εισάγεται επίσης η διεξαγωγή συμβουλευτικού δημοτικού δημοψηφίσματος με ηλεκτρονικό τρόπο.
Αυτοτελείς Υπηρεσίες Ελέγχου
Την ίδια στιγμή, στο πλαίσιο άσκησης του ελέγχου νομιμότητας, τίθενται άμεσα σε λειτουργία οι Αυτοτελείς Υπηρεσίες Ελέγχου (ΑΥΕ) των ΟΤΑ, με επικεφαλής τον γενικό επόπτη Νομιμότητας, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την υποδοχή καταγγελιών και την ομοιομορφία του ελέγχου και τον συντονισμό των ΑΥΕ. Στο μεταξύ, δημιουργείται ένα κεντρικό πειθαρχικό συμβούλιο για ποινές, αποτελούμενο από δικαστές και εκπροσώπους της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ, ενώ προωθείται η επέκταση εξαίρεσης από το Αυτόφωρο και για τους αντιδημάρχους και περιφερειάρχες για πράξεις που άπτονται των καθηκόντων τους. «Δεν γίνεται να τρέχει ο αντιδήμαρχος στο Αυτόφωρο επειδή κάποιος στραβοπάτησε και έσπασε το πόδι του στο πεζοδρόμιο», σημείωσε ο Λιβάνιος, υπογραμμίζοντας πως σκοπός είναι η ταχεία εκδίκαση υποθέσεων δημάρχων και περιφερειαρχών που μπορεί να οδηγήσουν σε αργία ή παύση.
Παράλληλα, δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα κεντρικών ηλεκτρονικών πληρωμών για τη διαχείριση των δημοτικών εσόδων σε μία, ενιαία κεντρική πλατφόρμα. Το σύστημα θα επιτρέπει αφενός στους δήμους τη διαχείριση των οικονομικών τους συναλλαγών και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών ενημέρωσης οφειλετών και είσπραξης οφειλών, αφετέρου στους πολίτες να γνωρίζουν σε ποιον δήμο οφείλουν τι και για ποιον λόγο. Τέλος, στον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης γίνεται δεκτό ένα αίτημα πολλών δημάρχων, οι οποίοι έπειτα από απόφαση των δημοτικών τους συμβουλίων προτίθενται να δώσουν επιδόματα γέννησης. Πλέον, λοιπόν, προβλέπεται η χορήγηση εφάπαξ χρηματικού βοηθήματος στις περιπτώσεις γέννησης πρώτου και δεύτερου παιδιού μόνιμων κατοίκων και δημοτών.
Από την πλευρά του, πάντως, ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ και περιφερειάρχης Νότιου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος δήλωσε πως ο νέος Κώδικας δεν θα πρέπει να υπηρετεί τους αυτοδιοικητικούς. «Εμείς θέλουμε έναν Κώδικα μέσα από τον οποίο εμείς θα υπηρετούμε την κοινωνία πιο αποτελεσματικά».