Το τελευταίο διήμερο οι αποδόσεις του αμερικανικού 20ετούς και 30ετούς ομολόγου ξεπέρασαν με άνεση το 5% και συνεχίζουν. Τα αντίστοιχα της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιαπωνίας κινήθηκαν ακόμα υψηλότερα, σε επίπεδα-ρεκόρ από το 1997. Γενικώς οι μακροπρόθεσμες αποδόσεις ανέβηκαν και αφορμή ήταν μια σχετικά μικρή δημοπρασία 20ετών τίτλων των ΗΠΑ, στην οποία εκδηλώθηκε μέτρια προσφορά. Το σήμα έφυγε γρήγορα προς κάθε κατεύθυνση και όποια χώρα αντιμετωπίζει προβλήματα, ακόμα και αν αυτά είναι διαχειρίσιμα, το πληρώνει με υψηλότερο κόστος δανεισμού. Παρεμπιπτόντως, τα ελληνικά ομόλογα κινήθηκαν σε επίπεδα διαχειρίσιμα κοντά στο 3,9% για τα 20ετή και στο 4,2% για το 30ετές, αλλά ελάχιστα μας ενδιαφέρει σε αυτή τη φάση καθώς ο ελληνικός ΟΔΔΗΧ έχει φροντίσει να κλείσει το ελληνικό πρόγραμμα εξόδου στις αγορές από τον Μάρτιο.
Τα ομόλογα έχουν το ενδιαφέρον τους, γιατί από εκεί ξεκινούν συνήθως οι κρίσεις χρέους. Οσοι θυμούνται και στην ελληνική περίπτωση με μια ξαφνική υποβάθμιση ξεκίνησαν όλα για εμάς το 2010, καθώς και μια χαλαρότητα στη λήψη μέτρων, που έριξε περισσότερο καύσιμο στη φωτιά που πήγαινε να ανάψει.
Αντίστοιχα στις ΗΠΑ, μετά την απώλεια των τριών άλφα από τη Moody’s την περασμένη Παρασκευή, ακολούθησε αυτήν την εβδομάδα η συζήτηση στο Κογκρέσο με το πρώτο πακέτο μέτρων της διακυβέρνησης Τραμπ. Το νομοσχέδιο προβλέπει τη μείωση των φόρων, κυρίως των πλουσίων, με χρηματοδότηση από τη μείωση των υπηρεσιών, κυρίως στους φτωχούς.
Αυτό που περισσότερο μας ενδιαφέρει και την αγορά ομολόγων ακόμα περισσότερο, είναι ότι δεν συμβάλλει στη μείωση του θηριώδους αμερικανικού ελλείμματος, αλλά μάλλον στην αύξησή του. Ακόμα δείχνουν να το συζητούν οι αμερικανοί νομοθέτες, αλλά αν περάσει το νομοσχέδιο, θα ρίξει το πρώτο καύσιμο στη φωτιά που πάει να ανάψει στην αγορά ομολόγων.
Ο αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να υπερπροβάλει τα έσοδα που προσδοκά να έχει από τους δασμούς, περίπου 250 δισεκατομμύρια δολάρια, τα οποία ακόμα και να καταφέρει να τα εισπράξει, θα του λείπουν περίπου άλλα τόσα, ως τα 472 δισ. δολάρια που έχει δεσμευτεί να μειώσει για φέτος το έλλειμμα.
Αντίστοιχα στη Μεγάλη Βρετανία, που φαίνεται ότι αποτελεί την πρώτη μεγάλη οικονομία που απειλείται με στασιμοπληθωρισμό (ύφεση και πληθωρισμό), επιστράτευσαν τα συνταξιοδοτικά τους ταμεία για να μειώσουν το πρόβλημα στην αγορά ομολόγων, ενώ στην υπερχρεωμένη Ιαπωνία μια έκδοση 20ετών τίτλων παραλίγο να καταλήξει σε «ατύχημα».
Σε μια θάλασσα προβλημάτων το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δείχνει να πατάει καλύτερα. Εχει μια μεγάλη ευκαιρία. Την περιέγραψε χθες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας με άρθρο του στον «Economist». Το δολάριο αποδυναμώνεται και το ευρώ μπορεί να εξελιχθεί σε ένα δυνατό εναλλακτικό νόμισμα που θα προσείλκυε επενδυτές. Για να γίνει αυτό, λέει ο διοικητής, πρέπει να προχωρήσει η τραπεζική ένωση και η ένωση των κεφαλαιαγορών, να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Και μπορούμε να το κάνουμε, έγραψε ο Στουρνάρας, ιδανικά μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Αν συμβεί θα έχουμε καταφέρει όχι μόνο να απομονώσουμε το πρόβλημα, αλλά και να ενισχύσουμε τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης.