Γαλλική βιτρίνα

Η επιτυχία της Παρί Σεν Ζερμέν στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ ήταν μία νίκη των νιάτων και της περιπέτειας. Ηταν μια νίκη της ομαδικότητας και μια επίπληξη σε όσους πιστεύουν πως το παιχνίδι ανήκει στα μεγάλα ονόματα. Ηταν επίσης μια νίκη για τον Λουίς Ενρίκε που βιώνει μια προσωπική τραγωδία με τον θάνατο της μικρής του κόρης. Ηταν όμως και μία νίκη του sportswashing.

Σε κάτι περισσότερο από μια δεκαετία το Κατάρ έχει χτίσει μια οικονομική και διπλωματική αυτοκρατορία που έχει ως βιτρίνα τη γαλλική πρωτεύουσα.

Το μικρό εμιράτο ένιωθε σαν στο σπίτι του στον τελικό του Μονάχου το περασμένο Σάββατο. Εκτός από την Παρί Σεν Ζερμέν, το λογότυπο της κρατικής αεροπορικής εταιρείας Qatar Airways εμφανίστηκε στις διαφημιστικές πινακίδες λόγω της συνεργασίας της με την UEFA, ενώ υπήρχε και στις φανέλες προπόνησης της Ιντερ. Το Κατάρ είχε πετύχει ήδη μια μεγάλη νίκη πριν ακόμα ξεκινήσει ο τελικός.

Success story

Οι Καταριανοί μέσω του κρατικού επενδυτικού ταμείου τους κατάφεραν να μετατρέψουν μια ομάδα που παρέπαιε και ζούσε στην ανυποληψία και στη σκιά των Λυών και Μαρσέιγ σε έναν κολοσσό που σήμερα αξίζει 4 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το Forbes. Τα 2,3 δισ. ευρώ που δαπάνησαν αυτά τα 14 χρόνια σε μεταγραφές διάσημων αστέρων του ποδοσφαίρου (Ιμπραΐμοβιτς, Μπέκαμ, Νεϊμάρ, Εμπαπέ και Μέσι) δεν ήταν χωρίς αντίκρισμα όπως πολλοί πιστεύουν.

Η πολιτική των γκαλάκτικος που ουσιαστικά αντέγραψαν από τη Ρεάλ Μαδρίτης και τις ιταλικές ομάδες των προηγούμενων δεκαετιών, βοήθησε τους Καταριανούς να εδραιώσουν τη φήμη τους, να επιβληθούν ως υπερδύναμη στο γαλλικό ποδόσφαιρο και να αλλάξουν την ατζέντα με τα ενοχλητικά θέματα. Το Κατάρ είναι μια χώρα στην οποία οι εργαζόμενοι πέφτουν θύματα συστηματικής εκμετάλλευσης, οι γυναίκες υπόκεινται σε νόμους ανδρικής κηδεμονίας, οι σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου είναι παράνομες και η ελευθερία της έκφρασης περιορίζεται αυστηρά. Είναι το περίφημο sportswashing, το ξέπλυμα των πολιτικών μέσω των αθλητικών επιτυχιών.

Η λάμψη των ποδοσφαιρικών αστέρων έστρεψε αλλού το ενδιαφέρον, αλλά επέβαλε και τον «Φόρο Παρί Σεν Ζερμέν» – «καπέλο» 20% που πληρώνουν οι πλούσιες ομάδες για την απόκτηση παικτών, λόγω της πρακτικής των ατζέντηδων και των ομάδων να ζητούν πάντοτε περισσότερα χρήματα για τους παίκτες τους απ’ ό,τι θα ζητούσαν από οποιαδήποτε άλλη ομάδα.

Εκτελεστικό όργανο των σχεδίων των Καταριανών στην Παρί Σεν Ζερμέν είναι ο Νάσερ Αλ Κελαϊφί (ΝΑΚ). Βρίσκεται κοντά στους Αλ Θάνι αλλά δεν είναι μέλος της βασιλικής οικογένειας.

Οι διάφορες νομικές υποθέσεις στις οποίες εμπλέκεται δεν αμαυρώνουν άμεσα την κυβέρνηση. Στην ουσία ο «ΝΑΚ» κατηγορείται για σύγκρουση συμφερόντων στην κατανομή των τηλεοπτικών δικαιωμάτων για τη Λιγκ 1 λόγω του διπλού ρόλου του ως προέδρου του BeIN Sports και της Παρί. Οι μέθοδοί του αμφισβητούνται επίσης λόγω ενός στρατού τρολ που φέρεται να έχει χρησιμοποιήσει για να αμαυρώσει την εικόνα παικτών της ομάδας που είχαν τάσεις φυγής, όπως του Εμπαπέ και του Ραμπιό.

Η Παρί δεν απέφυγε την παγίδα να επιδείξει χαρακτηριστικά νεόπλουτου όταν επανασυστήθηκε στο ευρωπαϊκό κοινό. Για παράδειγμα: μετά την απόκτηση της Παρί το 2011 οι Καταριανοί είχαν θέσει ως στόχο να συμμετάσχουν τη δεύτερη χρονιά στα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ, στα ημιτελικά ύστερα από τρία χρόνια και στον τελικό στον πέμπτο χρόνο. Ο πρώτος τους τελικός ήρθε τελικά το 2020, τη χρονιά του κορωνοϊού, όπου η Παρί ηττήθηκε από την Μπάγερν.

Τα τεράστια ποσά που δαπανούσε σε μεταγραφές και το ρεκόρ αμοιβών των αστέρων τους που ξεπέρασαν το 103% των εσόδων της προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις των ανταγωνιστών. Στην Ισπανία οι αντιδράσεις άγγιξαν την επανάσταση. Ο επικεφαλής της Λίγκας, Χαβιέρ Τέμπας ηγήθηκε εκστρατείας αποβολής του παριζιάνικου συλλόγου από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, χωρίς επιτυχία. Ο «ΝΑΚ» είχε κάνει προηγουμένως την κίνηση-ματ, να ταχθεί στο πλευρό της UEFA στο κίνημα της Ρεάλ Μαδρίτης για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής Σούπερ Λιγκ, ενώ ταυτόχρονα αναρριχήθηκε στην προεδρία της πανίσχυρης Ευρωπαϊκής Ενωσης Συλλόγων.

Μόνο οι οπαδοί της Μπάγερν υποχρέωσαν την ηγεσία της ομάδας τους να διακόψει τη συνεργασία με την Qatar Airways επικαλούμενοι λόγους ηθικής.

Παγκόσμιο brand

Με τον τρόπο που έφτασε στην κορυφή του Ολύμπου η Παρί πέτυχε έναν από τους μεγάλους στόχους της, να μετεξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο και συνάμα κοσμοπολίτικο brand, διατηρώντας τους διακριτούς ρόλους με τον πολιτισμό και τα δεδομένα του αραβικού κόσμου.

Επιπλέον, το εμιράτο απολαμβάνει μια αρκετά καλή διεθνή φήμη, όπως αποδεικνύεται από την 22η θέση του στον Παγκόσμιο Δείκτη Ηπιας Ισχύος 2025, ένα βαρόμετρο της εικόνας των κρατών. Το Κατάρ προσελκύει επίσης την εχθρότητα εκείνων που προσπαθεί να απομακρύνει, είτε διοργανώνοντας μεγάλα αθλητικά γεγονότα όπως το Μουντιάλ του 2022 (μια απόφαση μολυσμένη από ισχυρές υποψίες) είτε επηρεάζοντας την πορεία του κόσμου.