Οι παίκτες και οι κινήσεις στη γεωπολιτική σκακιέρα

Οι γεωπολιτικές εντάσεις φέρνουν στην επιφάνεια με ακόμη μεγαλύτερη ένταση τον γεωστρατηγικό ρόλο των ελληνικών λιμανιών και κυρίως του βόρειου και ανατολικού τόξου της χώρας που περιλαμβάνει τα λιμάνια του Βόλου, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης. Τέσσερα λιμάνια που αποτελούν πύλες όχι μόνο προς τα Βαλκάνια αλλά σε όλη την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, μια περιοχή με ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης και με τάσεις ανόδου της κατανάλωσης. Παράλληλα εξυπηρετούν και τα γεωπολιτικά σχέδια του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, όπως έδειξε το παράδειγμα του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, ο ρόλος του οποίου αναβαθμίστηκε σημαντικά μετά την έναρξη του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας.

Ο γεωστρατηγικός ρόλος των τεσσάρων λιμανιών συζητείται όλο και πιο έντονα σε διπλωματικό επίπεδο όσο εντείνεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας, δεν λήγει η σύγκρουση στην Ουκρανία και νέες δυνάμεις όπως η Ινδία διεκδικούν ευρύτερο οικονομικό ρόλο στην Ασία και την Ευρώπη, η οποία είναι σε ευθύ ανταγωνισμό με την Κίνα. Μπορεί ακόμη αυτή η συζήτηση να μην έχει μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες,ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι οι πρώτες σκέψεις δεν έχουν πέσει στο τραπέζι, ενώ οι διάσπαρτες δυνάμεις αναζητούν και τους ανθρώπους που θα έχουν τη γνώση και την ικανότητα να χαράξουν συγκεκριμένη νέα στρατηγική για το λιμενικό σύστημα της χώρας.

Από τα τέσσερα λιμάνια δύο είναι υπό κρατικό έλεγχο (Βόλος και Αλεξανδρούπολη) και δύο υπό ιδιωτικό με διακριτό όμως τρόπο. Στην περίπτωση του ΟΛΘ έχουμε πώληση των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, εταιρείας εισηγμένης στο χρηματιστήριο, σε ιδιώτη, την Beltera, του Ιβάν Σαββίδη, ενώ στην άλλη περίπτωση του εμπορικού λιμανιού της Καβάλας η αξιοποίηση του λιμανιού από τον ιδιώτη (την κοινοπραξία ΣΑΡΙΣΑ του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και του Ομίλου EFA) γίνεται μέσω παραχώρησης.

Πάντως, όπως έχουν γράψει ήδη «ΤΑ ΝΕΑ», εντείνονται οι πιέσεις για μετοχικές αλλαγές στον ΟΛΠ, με τους Γάλλους της CMA CGM να επιδιώκουν να αναλάβουν τον έλεγχο του λιμανιού.

Κομβικό ρόλο στις εξελίξεις θα παίξει η ανάπτυξη του νέου Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC), που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και επιδιώκει να περιορίσει την κινεζική επιρροή στις ευρωπαϊκές υποδομές. Ο διάδρομος Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEC) είναι ένας διακρατικός διάδρομος μεταφορών, που ξεκίνησε το 2023. Το σχέδιο έχει συζητηθεί με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον κατά την επίσκεψη του ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στην αμερικανική πρωτεύουσα, όπως επίσης με τους Γάλλους στη συνάντηση που είχε ο Μόντι με τον πρόεδρο Μακρόν αλλά και την ηγεσία της CMA CZM κατά την επίσκεψή του στα γραφεία της στη Μασσαλία. Ενόψει αυτής της μεγάλης πρόκλησης, τα τέσσερα ελληνικά λιμάνια έχουν να αντιμετωπίσουν τα ιδιαίτερα προβλήματά τους με στόχο την αναβάθμιση των υπηρεσιών τους.