Τέσσερις μέρες στο κλειστό γήπεδο του Περιστερίου, για τις εργασίες ενός συνεδρίου σε ανώτατες θερμοκρασίες Ιουνίου, είναι αρκετές για να πάρει κανείς μυρωδιά του τι συμβαίνει στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι όμως αρκετές για τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ; Το κόμμα που μόλις πριν από έξι χρόνια ήταν κυβέρνηση, καταγράφει πια χαμηλά, μονοψήφια ποσοστά -όλοι, από την βάση έως τα στελέχη, μοιάζουν κάτι να περιμένουν. Ή, καλύτερα, κάποιον.
Ένα κόμμα, τρεις γραμμές
Τα στελέχη της ηγετικής ομάδας είχαν να αποκρούσουν δύο διαφορετικές γραμμές, μια που εκφράστηκε από τους Παύλο Πολάκη και Νίκο Παππά και μια από τον Χρήστο Σπίρτζη. Η πρώτη εκκινούσε από την άμυνα στην κριτική που άκουσε για την διαχείριση του φαινομένου Κασσελάκη: «Να θυμίσω, σύντροφε Τεμπονέρα ότι εγώ ήμουν αυτός που έβγαλα όλα τα στοιχεία στη φορά σε σχέση με το παρελθόν του και έφαγα την μήνυση. Εσένα, γιατί δεν σε μήνυσε;», απάντησε ο Πολάκης στην κριτική που ακούστηκε από τον Διονύση Τεμπονέρα. Ο Παππάς, από την μεριά του, απαντώντας στα όσα ακούστηκαν για την στήριξη και την ανοχή στον Στέφανο Κασσελάκη, σχολίασε πως δεν δίστασε να είναι «πάρα πολύ σκληρός με όσους τόλμησαν να πουν κάτι για τα οικονομικά του κόμματός μας, για όσους συκοφάντησαν συντρόφους και συντρόφισσές», ενώ άφησε και τις αιχμές του ακόμα και για πρόσωπα που βρίσκονται σήμερα στο ηγετικό επιτελείο: «Γνωρίζω πολύ καλά ποια ήταν η στάση όλων (…) Πιστεύω βαθιά ότι δε θα χρειαστεί να ονοματίσω κανέναν και καμία. Πιστεύω επίσης βαθιά ότι δεν θα υπάρξουν κραυγαλέες διαστρεβλώσεις για όσα έχουν συμβεί».
Ο πιο σκληρός απέναντι στην Κουμουνδούρου ήταν ο Χρήστος Σπίρτζης, ο οποίος άσκησε κριτική στην ηγεσία και για την δική του εμπλοκή στο θέμα των Τεμπών (σχολιάζοντας επί της ουσίας πως δεν του επετράπη να εξηγήσει την αθωότητά του στην βάση), αφήνοντας αιχμές και για διαρροές που τον δείχνουν να φεύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ. «Η διαθεσιμότητα μου, η συμμετοχή μου θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις που θα πάρουμε. Που θα πάρει το κόμμα μας, όχι οι παράγοντες των ορόφων της Κουμουνδούρου», σχολίασε. Το μπρα ντε φερ με τον Φάμελλο για τις κινήσεις που έχουν γίνει για τις συνεργασίες σφράγισε και την μεταξύ τους ψυχρότητα.
Η εσωκομματική αντιπολίτευση δεν είναι αρραγής
Η γραμμή Πολάκη-Παππά κράτησε μόνο στα οργανωτικά θέματα, κυρίως στον τρόπο εκλογής του νέου προέδρου και στην δικλείδα ασφαλείας του κλειστού μητρώου, καθώς και στο ύφος της κριτικής προς τον πρώην πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα. Σε θέματα πολιτικής, δεν αποδείχτηκε τόσο ισχυρή. Ο Παππάς υποστήριξε, από το βήμα του συνεδρίου, πως δεν έχει σημασία το πλειοψηφικό ποσοστό στην Εθνική Τράπεζα και πήγε απέναντι στην στάση της πλευράς Πολάκη που ζητούσε με τροπολογία την κρατικοποίησή της. Παρότι, δε, η ομάδα αυτή δεν βρίσκεται σε ευθεία σύγκρουση με την πλευρά Σπίρτζη (δηλαδή δεν επιτίθενται ανοιχτά ο ένας στον άλλο), η αντιθετική στάση τους στο ενδεχόμενο επανόδου του πρώην πρωθυπουργού προδιαγράφει και την αδυναμία συντονισμού τους.
Ο Φάμελλος έχει την πλειοψηφία
Στο τέλος της δεύτερης ομιλίας του, στην οποία διαβεβαίωσε πως «έχουμε εντολή: να είμαστε εδώ», ο σημερινός πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ καταχειροκροτήθηκε -δεδομένο που στην Κουμουνδούρου εξέλαβαν ως ψήφο εμπιστοσύνης όσον αφορά τις κινήσεις του. Στην πράξη, όμως, η εμπιστοσύνη (έστω και αν δίνεται προσωρινά ή υπό προϋποθέσεις) φαίνεται στις ψηφοφορίες που έγιναν την τελευταία μέρα του συνεδρίου, όπου πέρασαν όλες οι εισηγήσεις της Επιτροπής: οι αλλαγές για την εκλογή προέδρου (μεταξύ άλλων, το κλειστό μητρώο που καθορίζει το εκλογικό σώμα) ψηφίστηκαν με 80,3%, ενώ η θέση για τις τράπεζες και τις υποδομές (και στα δύο η πλευρά Πολάκη διαφώνησε ανοιχτά προτείνοντας μαζικές κρατικοποιήσεις) ψηφίστηκαν με 67,7% και με 57,8% αντίστοιχα.
Ολοι περιμένουν τον Αλέξη
Είτε επιθυμούν την επιστροφή του είτε όχι, όλοι περιμένουν τις επόμενες κινήσεις του Αλέξη Τσίπρα -ακόμα και ο Φάμελλος, που τόνισε πως «χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ προοδευτική διέξοδος δεν μπορεί να υπάρχει» και πως «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ούτε σε αδράνεια ούτε σε ομηρία». Η εσωκομματική αντιπολίτευση ξεκαθάρισε την θέση της: «Όραμά μας (…) δεν είναι ούτε ο συμμετοχικός ούτε ο δημοκρατικός καπιταλισμός», σχολίασε ο Παππάς, απαντώντας στα όσα ακούστηκαν στην Διάσκεψη του Ινστιτούτου Τσίπρα. «Γιατί πολλά ακούμε. Ακόμα και για νέα κόμματα. Με ποιο πρόγραμμα, ακριβώς; Άλλο από αυτό του ΣΥΡΙΖΑ; Μπορεί να γίνει ενότητα χωρίς το κόμμα μας; Όχι. Μπορεί να γίνει ενότητα απέναντι στο κόμμα μας; Απολύτως όχι», επεσήμανε. Ο Πολάκης καλωσόρισε, σχεδόν ειρωνικά, «τον Αλέξη στην μάχη με την κλεπτοκρατία», ξεκαθαρίζοντας πως δεν υπάρχει περίπτωση να στηρίξει άλλο κόμμα, καθώς «από τον ΣΥΡΙΖΑ θα προκύψει η επόμενη απόπειρα ενός αριστερού και προοδευτικού μπλοκ» δυνάμεων για να κυβερνήσει τη χώρα (…) Μόνο από εδώ, από πουθενά αλλού».
Μια μερίδα στελεχών κοντά στον Τσίπρα, από την άλλη, είτε επέλεξαν (όπως η Ολγα Γεροβασίλη και ο Αλέκος Φλαμπουράρης) να μην τοποθετηθούν είτε ανακοίνωσαν πως δεν θα είναι υποψήφιοι στα όργανα του κόμματος -κάνοντας έμμεσες αναφορές στον πρώην πρωθυπουργό. Για τον Γιώργο Βασιλειάδη, που επανέλαβε λέξη-λέξη την ομιλία Τσίπρα, η Αριστερά χρειάζεται «ένα νέο όραμα, ένα νέο κίνημα, μια νέα έφοδο στον ουρανό (…) Να μην υποκύψουμε στις Κασσάνδρες, αλλά να επιμείνουμε με την βεβαιότητα ότι είμαστε σε μετάβαση και μετεξέλιξη» -οι πληροφορίες που θέλουν τον πρώην υπουργό να αναλαμβάνει την θέση του Βαγγέλη Καλπαδάκη στο Ινστιτούτο (από την στιγμή που εκείνος αναχωρεί για την μόνιμη αντιπροσωπεία του ΟΑΣΕ στην Βιέννη) διαψεύδονται από το περιβάλλον του πρώην πρωθυπουργού.
Ο Διονύσης Τεμπονέρας, από την πλευρά του, ανέφερε πως αναλαμβάνει την ευθύνη όλης της προηγούμενης περιόδου με το να μην θέσει υποψηφιότητα στα όργανα: «Παραμένω δεσμευμένος από το ιδεολογικοπολιτικό πλαίσιο, από την “ηθική μια άλλης Αριστεράς”, όπως μαζί την διαμορφώσαμε ιδίως, κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα», σχολίασε, ενώ ο πρώην οικονομικός διευθυντής του ΣΥΡΙΖΑ, Θύμιος Γεωργόπουλος, το είπε πιο ξεκάθαρα από όλους: «Παραμένω μάχιμος, δεν αποχωρώ, δεν χαρίζω, δεν διασπώ τον χώρο που υπηρέτησα (…) Θα παραμείνω για να παλέψω για τον μετασχηματισμό, για την γέννηση του νέου κόμματος της Αριστεράς».